NieuwsGrenzen internationale verdragen
VVD wekt binnen coalitie verbazing met pleidooi voor doodstraf jihadisten
De bereidheid van de VVD om Nederlandse jihadisten in Irak en Syrië te laten veroordelen tot de doodstraf, wekt verwondering in de regeringscoalitie. CDA en D66 vinden dat de liberalen de grenzen van internationale verdragen overschrijden.
Het lot van de Nederlandse jihadisten wordt een steeds gevoeliger thema. De tegenstanders van ‘ophalen en hier berechten’ staan lijnrecht tegenover het kamp dat ze daar wil houden en berechten. Minister Blok van Buitenlandse Zaken hoort bij het laatste. Nederland zou Irak daarbij assisteren met het verbeteren van het juridische systeem. Dat Nederlandse strijders hierdoor tot de doodstraf kunnen worden veroordeeld, is volgens het VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz de ultieme consequentie.
Zowel CDA als D66 wijst erop dat Nederland internationale verdragen schendt door aan te sturen op lokale berechting met de doodstraf. ‘Dit gaat in tegen de hoekstenen van onze rechtsstaat en tegen de internationale verplichtingen die Nederland is aangegaan’, aldus D66-Kamerlid Sjoerdsma.
Hij benadrukt dat minister Blok juist opkomt voor ter dood veroordeelde Nederlanders in het buitenland en daarbij geen sterke positie meer heeft op het moment dat Nederland instemt met de doodstraf voor eigen onderdanen in Irak. Sjoerdsma krijgt bijval van CDA-Kamerlid Van Toorenburg (CDA). ‘Dit betekent dat we het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens aan de kant zetten. Is de VVD bereid om niet langer verbonden te zijn aan de internationale verdragen?’
Eerlijk proces
Volgens hoogleraar Internationaal Recht Marcel Brus heeft de Irakese regering het recht buitenlanders ter dood te veroordelen als er misdaden zijn gepleegd op Irakese bodem. De zaak verandert op het moment dat de Nederlandse overheid weet dat eigen burgers dit gevaar lopen, mogelijk geen eerlijk proces krijgen en Nederland de mogelijkheid heeft dit te voorkomen. Dat is hier het geval, aangezien Irak juist vraagt om berechting in Nederland.
Brus: ‘Als Nederland zich niet actief inzet voor mogelijk ter dood veroordeelden, is er een goede zaak te maken rond de stelling dat Nederland de belangen van burgers niet beschermt. Dan zou Nederland Europese en internationale mensenrechtenverdragen schenden. Het is onontgonnen terrein, maar mogelijk zouden nabestaanden de Nederlandse regering voor de rechter kunnen slepen.’
De kans dat het gebeurt is vooralsnog klein, nu de VVD ook binnen de eigen coalitie alleen staat. Bovendien staat de Irakese regering onverminderd op het standpunt dat Nederland zijn burgers zelf moet ophalen, zodat verdachten in eigen land terecht kunnen staan. De VVD blijft mordicus tegen, daarin wél gesteund door het CDA.
