'VS pleiten voor centrale rol VN na val Saddam'
De VS werken samen met zijn bondgenoten aan een plan dat de VN een centrale rol moet geven bij de wederopbouw van Irak nadat Saddam Hussein ten val is gebracht....
Het huidige olie-voor-voedselprogramma van de VN zou worden aangepast om de middelen te verschaffen die de wederopbouw dienen te financieren. Volgens het Britse dagblad The Times hebben de VN zelf een geheim plan opgesteld waarin staat dat de VN ongeveer drie maanden na het einde van de oorlog in Irak het heft in handen zullen nemen, om zo de weg voor te bereiden voor Iraaks zelfbestuur. In een rapport waarover de krant beschikt, staat dat de VN moeten vermijden het directe gezag over Iraakse olie op zich te nemen of verkiezingen voor te bereiden terwijl de Amerikanen het land militair onder controle hebben. Het VN-plan werd opgesteld in opdracht van Louise Frechette, de rechterhand van secretaris-generaal Kofi Annan. De VN zouden een speciaal team moeten oprichten dat helpt bij het vormen van een nieuwe Iraakse regering. Kofi Annan ontkende gisteren dat het een vaststaand voornemen betreft. 'Er is geen VN-plan voor het besturen van Irak', zei hij tegen verslaggevers. 'Er is wat voorbereidend denkwerk, maar er is geen plan en geen document.' Het Amerikaanse idee wijkt af van vorige voorstellen waarin de belangrijkste rol bij het besturen van Irak na Saddam werd toebedeeld aan militairen. Het huidige Amerikaanse plan zou zijn opgesteld om de multilaterale aanpak van de VS in het conflict rond Irak te benadrukken. Oud-generaal Jay Garner, die door het Pentagon is aangesteld als hoofd van de afdeling die de wederopbouw voorbereidt, wordt naar alle waarschijnlijkheid de voornaamste Amerikaanse bestuurder in Irak als Saddam is verdreven. Garner zou vrij snel willen plaatsmaken voor de VN. Tot voor kort was er spake van dat de VS gedurende een half jaar tot meerdere jaren het militaire gezag over Irak zouden handhaven. In de nieuwe opzet lijkt een steeds geringere rol voor de Iraakse oppositie weggelegd. De speciale gezant voor de Iraakse oppositie, Zalmay Khalilzad, heeft contact gehad met Adnan Pachachi, de Iraakse ambassadeur bij de VN, om te zien of hij een rol in een mogelijke nieuwe regering wil vervullen. Pachachi zou een van de weinige Iraakse functionarissen zijn die aanvaarbaar is voor een deel van de Amerikaanse regering. Maar de hardliners menen dat de ambassadeur onacceptabel is wegens zijn anti-Israëlische standpunten.
