Vrolijke dorpsomroeper met een boodschap

amsterdam Tijdens zijn studie Engels in Leiden deed Adriaan Jaeggi, geboren in Wassenaar en getogen in Willemstad, een ontdekking. Hij stuurde aardige stukjes in naar het Amsterdamse studentenblad Propria Cures, en die werden geplaatst.

‘Ik heb schrijven altijd leuk gevonden, maar toen begon het me te dagen dat het weleens een roeping zou kunnen zijn’, zei hij daarover. ‘Omdat je opeens door anderen gelezen wordt, je ziet: verrek, daar zit er eentje om mijn verhaal te grinniken! Dat is zo plezierig.’

Door het schrijverschap te omarmen, kon hij er vrede mee hebben dat hij tot vier maal toe niet als trombonist aan het conservatorium was aangenomen.

In zijn korte leven, waaraan een einde is gekomen door darmkanker, heeft Jaeggi zich op diverse terreinen gemanifesteerd, maar altijd was het plezier dat hij in zijn werk had merkbaar. Behalve gelegenheidstrombonist was hij dichter (ook onder het pseudoniem Simon Troost), romancier (De tol van de roem, Held van beroep, Edele dieren), en columnist (voor De Groene, het Volkskrant-magazine, en sinds dit jaar voor Het Parool). Dit voorjaar verscheen Het is hier altijd laat van licht, de bundeling van de gedichten die hij in 2006 schreef als dichter van het stadsdeel Amsterdam-Centrum, nadat hij zelf als enige had gereageerd op een oproep die hij in Het Parool had geplaatst. ‘De dorpsomroeper is terug’, zei Jaeggi tevreden.

Hij was enkele jaren redacteur van uitgeverij Thomas Rap, en zijn bezorgdheid over de overproductie en de geringe tijd die redacteuren nog aan het daadwerkelijk redigeren van manuscripten mogen besteden, uitte hij in 2005 door het instellen van een prijs voor de slechtste Nederlandse roman, de Gouden Doerian.

Het was een grap met een serieuze boodschap: er verschijnt te veel rommel. Door een gebrekkige verantwoording van de nominaties, furieuze reacties van auteurs die vreesden de prijs te winnen en onderlinge onenigheid werd de eerste Gouden Doerian niet eens uitgereikt. De tweede ging naar Carla Bogaards, maar toen was de grootste lol er alweer van af.

Jaeggi’s romans kregen een redelijk onthaal – Held van beroep uit 1999, met een titel ontleend aan Don Quichot, haalde de longlists van de AKO- en Libris Prijs en beleefde vijf drukken – al werd zijn lichte en humoristische stijl hoger gewaardeerd dan de daarin geschilderde, ietwat richtingloze tragiek en dreiging van uiteenvallende gezinnen en relaties.

Ook zijn poëzie, waarin hij bewust niet koos voor een strakke dan wel losse vorm, kreeg voorzichtig-welwillende kritieken. In de bundel Sorry dat ik het paard en de hond heb doodgeschoten (2002) beschreef hij een bezoek aan de hemel:

Dan zie je: de hemel is vol ontroostbare geliefden

gelukkige minnaars in de armen van anderen

en klagen mag niet.

Dat wil de vrouw van God niet hebben.

Overal klinkt muziek:

nooit samen,

altijd solo

iedereen speelt mooier.

Arjan Peters