Vrijwilligers keren na 'twee manen' uit de prehistorie terug in het heden IJzertijd-dieet brengt bioritme in de war

Van onze verslaggever

Frank Poorthuis

EINDHOVEN

Veenmos en zelfgeweven lendelappen hadden ze wel, maar jammer genoeg liep hun hele cyclus in het honderd en waren ze 'nauwelijks ongesteld', zoals een van de begeleiders met onverholen spijt in haar stem constateerde. Met de kippen op stok opstaan als het licht wordt, en een dieet van bonen, erwten, gierst en granen brengen het bioritme van de moderne mens kennelijk danig in de war.

Voor het overige waren de drie vrouwen en twee mannen die zich vrijdagmiddag na dit experiment weer onder de twintigste-eeuwers mengden, echter goed te spreken. En dat mochten ze ook in duizend tongen doen, want de belangstelling van vrienden, bekenden en familie, radio, televisie en schrijvende pers was meer dan overweldigend.

De vijf werden in de geciviliseerde wereld binnengehaald alsof ze niet negen weken maar minstens twee jaar van zelfverkozen isolatie en ontberingen hadden volbracht. Als ze gisteren, op het moment dat de zon zijn hoogste punt bereikte, werkelijk uit de ijzertijd het twintigste-eeuwse Eindhoven waren binnengestapt, hadden ze ongetwijfeld al binnen enkele seconden een cultuurshock opgelopen.

Museumdirectrice A. Boonstra, 'Thay' voor de oermens, die het plan bedacht en samen met de andere vrijwilligers uitvoerde, was naar eigen zeggen de enige die op zeker moment had overwogen het hermetisch van de buitenwereld afgesloten nederzettinkje van enkele hutten en schuurtjes te verlaten. Ze was lichamelijk niet helemaal in orde. Maar de idee twee jaar voorbereiding zo teniet te doen, weerhield haar ervan. Verder kende men weinig lichamelijke tegenslag.

Ook op het relationele vlak deden zich behalve kleine schermutselingen over de huishoudelijke taakverdeling weinig problemen voor. 'Je bent eigenlijk de hele dag bezig met het bereiden van eten', vertelt een van de andere vrouwen, Ray. Zij had nog wel wat langer willen doorgaan; leren hoe messen gesmeed en manden gevlochten moeten worden. Dingen waar men in de afgelopen negen weken (precies 'twee manen') nog niet aan toegekomen was. Wel werd in die tijd een schaap geslacht, al gebeurde dat weer (dierenbeschermingsorganisaties hadden geprotesteerd) op verantwoord moderne wijze met een gaspistool.

'Een wetenschappelijk experiment mag je het niet noemen', weet Boonstra, 'we hebben het leven in die tijd gespeeld en misschien kan dat wel een bijdrage aan de wetenschap opleveren.' In aanmerking genomen dat ze zich slechts eenmaal per week hadden gewassen, vinden de deelnemers dat ze niet bijzonder stinken.