opmerkelijk
Vriend Jort bezorgt Mark het perfecte imago: een groot staatsman en crisisleider
De onofficiële aftrap van de VVD-verkiezingscampagne was slecht vermomd als journalistiek vraaggesprek. Jort Kelder interviewde op de publieke zender Radio 1 zijn boezemvriend Mark Rutte. ‘Tot zover het verkiezingsspotje.’
Partijleider Mark Rutte mocht zichzelf op zaterdag 13 februari bij de publieke omroep bijna een uur lang aan het kiezersvolk presenteren als groot staatsman en crisisleider. Met dank aan Jort Kelder, die zijn boezemvriend ontving in zijn wekelijkse radioprogramma Dr Kelder & Co (Avro/Tros).
Dat Rutte en Kelder een innige vriendschap onderhouden is bekend. In 2018, toen Kelder als presentator van het zondagse interviewprogramma Buitenhof werd aangetrokken, zei hij nog tegen de Volkskrant dat hij de minister-president daarom niet wilde ondervragen. ‘Dat wordt te ongemakkelijk. Ik ken hem al sinds mijn 22ste. Ik denk dat ik hem buitengewoon goed zou interviewen, maar vanwege het vooroordeel doe ik het niet.’
Van die scrupules heeft Kelder zich blijkbaar bevrijd. Hij probeerde zich een paar keer in te dekken door Rutte te waarschuwen dat ‘dit geen verkiezingsspot’ moest worden. Niettemin bleven al te kritische vragen uit, al verweet Kelder de premier wel dat zijn werkkamer ‘een zootje’ is. ‘Had je dat Torentje van jou niet even kunnen opruimen voordat je het land ging toespreken?’
Zinloos
Het stellen van lastige vragen aan de premier is ook eigenlijk zinloos, concludeerde Kelder halverwege de uitzending. ‘Als ik nu met jou over de proportionaliteit van de coronamaatregelen ga praten – wat veel luisteraars zullen willen – heb ik minstens twee uur zendtijd nodig.’
Rutte, op gemaakt spottende toon: ‘Dames en heren, de regering vordert de komende uren zendtijd!’
Kelder: ‘Bovendien schiet jij dan in je Rijksvoorlichtingsdienst-modus en ga je allemaal brave antwoorden geven. Daar heb ik geen zin in, dus gaan we door naar iets anders.’
Tijd voor een invoelende benadering (‘voelde je je eenzaam, alleen in die donkere stad?’) was er wel.
Kelder: ‘Heb je eigenlijk wel vrij gehad vorig jaar?’
Rutte: ‘Ik ben één nacht bij jou geweest op Terschelling.’
Kelder: ‘En daarna moest je meteen weer naar Den Haag. Is er in jouw werkdagen van 8 uur ’s ochtends tot 10 uur ’s avonds wel eens 5 minuten dat je geen app- of sms-berichtje krijgt?’
Rutte: ‘Nee, die berichtjes gaan maar door. Ook toen ik hier net naartoe reed kreeg ik de laatste updates van de besmettingen.’
Kelder: ‘Maar je ziet het nooit aan jou. Ik snap het niet: ik zie geen fysieke uitputting.’
Rutte: ‘Nee, omdat ik het ontzettend mooi vind dat ik dit mag doen!’
Churchill
Zo werd het beeld gecreëerd van een onvermoeibare, capabele leider van internationale allure. Een staatsman van het kaliber Angela Merkel, Winston Churchill en Johan de Witt. De televisietoespraak waarin Rutte op 16 maart 2020 de eerste lockdown aankondigde, was volgens Kelder een historisch moment waarover half Nederland later tegen elkaar zal zeggen: ‘Waar was jíj toen premier Rutte die rede gaf?’
Kelder liet een fragment horen van Churchills beroemde toespraak na de geallieerde overwinning in 1945. ‘Ik ga geen vergelijking maken tussen de corona-oorlog en de Tweede Wereldoorlog’, zei hij daarna – waarmee de parallel tussen Churchill en Rutte toch even werd getrokken.
De VVD: dat is Rutte, merkte Kelder op. De partij stevent af op misschien wel het grootste zetelaantal in de geschiedenis, als de peilingen kloppen. ‘Jij bent populairder dan die hele partij bij elkaar’, aldus Kelder.
Rutte: ‘Ik probeer degene te zijn die ons naar het eindpunt van de coronacrisis leidt. Ik wil ook degene zijn die als voorman van de Nederlandse politiek het land weer sterker maakt. Daar vraag ik vertrouwen voor op 17 maart.’
Vriend Kelder sloot het gesprek op passende wijze af: ‘Tot zover het verkiezingsspotje’.
