Vooruitzichten Duitse economie duister
De vooruitzichten voor de economie in Duitsland zijn somber. De maandelijkse index van het zakenklimaat van het gerenommeerde Ifo-instituut uit München bleek dinsdag op het laagste punt in twee jaar te zijn aangeland....
De 'wijzen', de economieprofessoren die de Duitse regering adviseren, gaan uit van een zwart scenario. De regering verlaagde eind april haar groeicijfer voor dit jaar van 2,75 naar 2 procent, maar zelfs dat is waarschijnlijk onhaalbaar, zei voorzitter Donges van de adviesraad dinsdag.
Het ministerie van Financiën ziet in de dalende Ifo-index en de haperende groei in de wereld 'geen aanleiding tot conjunctuur-pessimisme', zo valt te lezen in haar nieuwste maandverslag. De Duitse economie ligt 'nog steeds op groeikoers', aldus de regering.
De nieuwe cijfers en de interpretatie ervan zijn belangrijk, omdat Duitsland een derde van de economie van Euroland voor zijn rekening neemt. De Ifo-index wordt gezien als een vroege indicator voor de Europese economische ontwikkeling. De euro viel na het nieuws uit München dan ook onder de 0,87 dollar.
De Ifo-index in West-Duitsland daalde van 93,9 naar 92,5, het slechtste resultaat sinds mei 1999. In Oost-Duitsland ging de index van 104,6 punten terug naar 102,8. Analisten hadden een veel minder sterke teruggang verwacht. Volgens Ifo-econoom Willi Leibfritz kondigen de cijfers een verdere afkoeling van de conjunctuur aan.
De Ifo baseert zijn index op de ondervraging van zevenduizend Duitse bedrijven. Die bleken vooral somber over de huidige situatie, en iets minder negatief over de economische toekomst.
Peter Saacke, een Duitse Euroland-analist bij zakenbank Merril Lynch in Londen, noemt de Ifo-index daarom 'een teleurstelling, maar geen reuze-teleurstelling'. Hij ziet veel meer gevaar in de ontwikkeling van de werkgelegenheid in Duitsland, die alweer dalende lijkt te zijn. 'Dat draagt uiteindelijk het risico van een recessie in zich.'
Al met al noemt Saacke de vooruitzichten van de Duitse economie in het komende jaar 'duister'. Net als de meeste analisten had hij verwacht dat de binnenlandse consumptie in Duitsland zou toenemen als gevolg van de belastingverlaging van de regering-Schröder. Dat is niet gebeurd, vooral als gevolg van de hoge energieprijzen. 'De mensen hebben niet meer geld in hun zak gekregen.'
Dat is ook de conclusie van de Bundesbank, die dinsdag de economische cijfers over het eerste kwartaal van 2001 presenteerde. De omzet van de detailhandel liep in die periode sterk terug. De economische groei, in het laatste kwartaal van vorig jaar nog 2,5 procent, is verder gedaald naar 2 procent.
Daarmee heeft Duitsland zich volgens de economen van de Bundesbank 'nog relatief goed gehouden'. In veel takken van industrie waren aan het begin van het jaar de orderportefeuilles nog goed gevuld. De export, de motor van de Duitse economie, loopt als gevolg van de wereldwijde flauwte slechter, maar 'op een relatief hoog niveau', aldus de Bundesbank.
Volgens analisten moet de eigenlijke teruggang in de statistiek echter nog komen. De Bundesbank duidde al aan dat voor het eerst sinds 1998 het aantal opdrachten uit het buitenland in de afgelopen maanden terug is gelopen. De grote banken hebben hun export-verwachting deze week naar beneden bijgesteld. 'De teruggang in de vraag naar Duitse producten gaat uit van de VS en trekt door de hele wereldeconomie', stelde Thomas Mayer van zakenbank Goldmann Sachs.
Duitsland blijft door zijn gerichtheid op de export sterk afhankelijk van de ontwikkeling van de conjunctuur in de Verenigde Staten. 'Waar de rest van Euroland de schokken uit de VS twee kwartalen later voelt, voelt de Duitse economie ze al na één kwartaal', zegt analist Saacke.
