Vooral vrouwenteams hebben weinig moeite met OneLove-band: ‘We staan er pal voor’

De OneLove-aanvoerdersband met het in zes kleuren gestreepte hart is veel te wijd voor de bovenarm van Carlijn van Otterloo. Ze is aanvoerder van het tweede vrouwenteam van de amateurvoetbalclub Rivierwijkers, een club van veelal oud-studenten uit Utrecht. Daarom draagt ze hem deze zaterdagochtend om haar rechterkuit, in de wedstrijd tegen Omni Zwaluwen.

Aanvoerder Nora Middag van het eerste elftal draagt de band wel om haar bovenarm. ‘Het is een door onszelf ingekorte versie, die zo ook de vrouwen past’, vertelt Middag, terwijl ze zich naast het speelveld warmloopt met haar ploeggenoten. ‘Onze hele club staat er pal voor dat iedereen gelijk is aan elkaar.’

Alle aanvoerders van Rivierwijkers droegen de OneLove-band dit weekeinde, als symbool tegen racisme en discriminatie. Daarmee gaf de club gehoor aan de oproep van de KNVB. De voetbalbond wilde dat ook de amateurclubs dit weekend meededen aan de OneLove-actie, vanwege de internationale dag tegen racisme en discriminatie, aanstaande dinsdag.

Alle 2.500 amateurveldvoetbalclubs hadden een aankondigingsmail gekregen en een OneLove-vlag, vertelt KNVB-woordvoerder Jaap Paulsen. ‘Zo kunnen ook zij laten zien dat ze zich keren tegen elke vorm van uitsluiting.’ De aanvoerdersbanden moesten de clubs wel zelf bij de KNVB bestellen, voor 4,99 euro per stuk.

De OneLove-campagne van de KNVB begon in 2020 als onderdeel van een groter actieplan van de voetbalbond tegen discriminatie en racisme. De zes kleuren van het OneLove-logo symboliseren afkomst, kleur, genderidentiteit en seksuele voorkeur.

Aanvankelijk richtte OneLove zich alleen op het profvoetbal, waar een oproep om de band te dragen in oktober nog tot commotie leidde. Orkun Kökçu en Redouan El Yaakoubi, aanvoerders van respectievelijk Feyenoord en Excelsior wilden de band niet dragen. Ook dit weekeinde, op de tweede actiedag, hadden ze hem niet om. Kökçu droeg zondag tegen Ajax wel een band met ‘Respect voor iedereen’ erop. ‘Dit dekt voor mij de lading beter, en past beter bij mij’, vond hij.

Mannen huiveriger

Die gevoeligheid over de OneLove-band is er minder in het amateurvoetbal. De aanvoerders van deze elftallen zijn geen nationale bekendheden op wie de schijnwerpers gericht staan. Dat veel amateurclubs niet meededen, kwam doordat de aankondiging van de KNVB van het actieweekend bij veel van hen niet is doorgedrongen, blijkt in een rondgang langs de Utrechtse velden.

Bij voetbalclub VSC, waarvan de velden aan die van de Rivierwijkers grenzen, kijkt een bestuurder verbaasd als hem naar de OneLove-actie wordt gevraagd. ‘Ik weet van niets’, zegt hij. Ook de voetballers van IJsselmeervogels, die warmlopen voor het duel met het eerste vrouwenelftal van Rivierwijkers, zeggen dat zij niet wisten dat deze competitieronde in het teken staat van de strijd tegen racisme en discriminatie. ‘Wij steunen die gedachte wel’, zegt de aanvoerder. Uit haar tas vist ze meteen een aanvoerdersband in regenboogkleuren, die ze om haar bovenarm doet.

De aanvoerdersband met de regenboogkleuren, die al veel langer bestaat dan de OneLove-band, prijkt ook om de bovenarm van een paspop die voor het raam is gezet in de kantine van Rivierwijkers. ‘Die band droegen wij al’, zegt bestuurslid Bas Lodder. ‘Het lijkt erop dat vooral clubs zoals de onze, die al met diversiteit bezig zijn, het signaal van de KNVB voor dit actieweekend hebben opgepikt.’

De clubvoorzitter zegt erbij dat vooral de vrouwenteams de regenboogband gebruiken. ‘Onze herenteams dragen hem wel maar andere mannenteams zijn soms huiveriger, omdat zo’n band kan leiden tot vervelende reacties. ‘Hou jij van homo’s of zo’, dat soort opmerkingen.’ Zo’n verhaal maakt volgens Lodder meteen duidelijk waarom het zo belangrijk is dat voetbalclubs en hun leden zich uitdrukkelijk keren tegen discriminatie. ‘De laatste jaren gaat het al wel beter, al gebeurt het nog steeds wel eens dat iemand over de schreef gaat.’

Dat het er niet altijd zachtzinnig aan toe gaat op de Utrechtse velden, is te horen in de verhalen die betrokkenen vertellen rond de Utrechtse sportvelden – liever hebben ze hun club er niet bij vermeld. Jonge spelers maken elkaar soms voor ‘homo’ uit bij balverlies. Clubs met veel spelers met een migratieachtergrond heten soms ‘Marokkanenclubs’.

Een van hen vertelt over een moeder met een hoofddoek die langs de kant stond en van een vader van de tegenpartij kreeg toegebeten: ‘Ga jij je kinderen eens fatsoenlijk opvoeden.’ Een andere club geeft bewust niet veel ruchtbaarheid aan het feit dat een van de actieve clubleden vroeger een vrouw was, uit angst voor mogelijke negatieve reacties.

Corrigeren

Aan de rand van een van de voetbalvelden in sportpark Marco van Basten wappert de OneLove-vlag . ‘Het is jammer dat zo’n OneLove-actie nodig is’, zegt scheidsrechtercoördinator Nathalie Kazdal van de voetbalclub PVC. ‘Maar onze club laat ook zien hoe goed het kan gaan in een gemengde sportclub.’

Bij PVC mochten de aanvoerders dit weekend zelf beslissen of ze de OneLove-band wilden dragen of niet. ‘Wij willen niemand iets opleggen’, zegt Kazdal. ‘Dit is ook maar een symbool. Onze club is zelf al veel langer op een meer praktische manier bezig met diversiteit. De gemeente ziet ons daarin als een voorbeeld.’

Het sportpark ligt ingeklemd tussen welvarende en minder welvarende wijken aan de westkant van Utrecht. ‘Wij hebben hier spelers van allerlei afkomst, met hoog- en laagopgeleide ouders’, vertelt bestuurslid Mohamed Akanni. ‘Ook ons bestuur is gemengd.’

Volgens Akanni wordt er bij de samenstelling van de teams op gelet dat die ‘evenwichtig’ is. Ook worden foute opmerkingen meteen gecorrigeerd. ‘Laatst floepte iemand eruit bij een mistrap: “Wat een kuthomobal was dat”. Toen zei een teamlid meteen dat hij dat zo niet moest zeggen. Dat werkt.’ Kazdal: ‘Misschien draagt onze werkwijze wel meer bij aan meer verdraagzaamheid dan het dragen van zo’n OneLove-band.’

De KNVB erkende dat niet alle clubs bereikt zijn. Toch is de voetbalbond tevreden. ‘Veel verenigingen hebben meegedaan. Dat zagen we op hun foto’s op sociale media’, aldus woordvoerder Paulsen.