Voor superleugenaar George Santos waren feiten even fluïde als zijn identiteit

De in opspraak geraakte Republikeinse afgevaardigde George Santos, ex-getrouwde heteroman, ex-anti-lhbti-activist, is veel meer dan zomaar een leugenaar.

Frida Kahlo (1907-1954) schonk de wereld magnifieke schilderijen, maar haar vader was geen Jood van Hongaarse origine, zoals ze een leven lang vertelde. Carl Friedman (1952-2020), pseudoniem van Carolina Klop, schreef romans die beklijven en waarvan ze fragmenten liet opnemen in anthologieën van nazaten van Holocaustoverlevenden, maar zo’n nazaat was zij niet. George Santos (1988) vertegenwoordigt sinds 3 januari New Yorks derde kiesdistrict in het Huis van Afgevaardigden, maar de Amerikaan blijkt niet, zoals hij kiezers had verteld, afkomstig uit een familie van Oekraïense Holocaustoverlevenden.

Deze Republikeinse afgevaardigde blijkt nog wel meer wat hij had verteld níét. Hij blijkt niet voor de Citibank en Goldman Sachs te hebben gewerkt, niet op het prestigieuze Baruch College te hebben gezeten, niet op hoog niveau te hebben gevolleybald en geen succesvol eigen bedrijf te hebben. En hij blijkt nooit slachtoffer geweest van een roofoverval. En zijn moeder blijkt niet, en dat was belangrijk in zijn campagne, een van de slachtoffers van 9/11.

Mensen die hun verleden of achtergrond wat indrukwekkender of interessanter maken zijn van alle tijden. Vroeger zag je protserige familiewapens; onze tijd grossiert in protserige curricula op LinkedIn. Er was een Nederlandse minister die moest aftreden vanwege een verzonnen bezoek aan Poetins datsja. Diverse Duitse bewindsleden werden geconfronteerd met opgeklopte academische verdiensten. Maar van alles wat George Santos in New Yorks derde kiesdistrict rondbazuinde, klopte zo ongeveer alleen zijn geboortedatum.

In reacties op onthullingen varieerde Santos niettemin op het zinnetje: ‘Zulke dingen doet toch iedereen?’ Modetijdschrift Harper’s Bazaar vergeleek zijn zaak met die van jetsetcoryfee Anna Delvey, die zich uitgaf als ‘rijke Europese erfgenaam’ en invloedrijke mensen uit de modewereld, de vastgoedbranche en de financiële sector wist te bespelen. Delvey bleek geen rijke Europese erfgenaam, maar afkomstig uit een Russische flat en Anna Sorokin te heten. George Santos blijkt afkomstig uit een Braziliaanse familie in Florida en ook te hebben geopereerd onder de naam Anthony Devolder. En net als Anna Sorokin alias Anna Delvey blijkt hij behendig te zijn geweest met valse cheques.

Tussen deze twee zit ook een belangrijk verschil: Sorokin troggelde jetsetvrouwen geld af, Santos bedroog kiezers. Sorokin zat vier jaar wegens oplichting in de New Yorkse gevangenis, Santos zit ondanks alle onthullingen nog steeds in het Huis van Afgevaardigden en denkt niet aan opstappen, ook al vindt driekwart van zijn kiezers inmiddels dat hij dat zou moeten doen. Zijn partij heeft dat liever niet: als Santos opstapt, gaat zijn district waarschijnlijk naar een Democraat. Het trumpisme heeft in Republikeinse kringen elk taboe op schaamteloos liegen doen sneuvelen, constateerden al flink wat commentatoren.

Maar deze trumpist dan wel posttrumpist is méér dan alleen een leugenaar: hij is ook de verpersoonlijking van het begrip fluïde identiteit. Hij voerde in 2022 in New York campagne als homoseksuele man, maar was een tijd getrouwd met een vrouw en bediende zich in de jaren 2018-2020 van anti-lhbti-retoriek. Wie in de race om succes en roem zo makkelijk van identiteit verandert, kan ook feiten als fluïde beschouwen.

Anna Sorokin sleepte met haar bedrog exact binnen wat ze ambieerde. Sinds ze ontslagen is uit de gevangenis, leeft ze als een ster. Binnenkort krijgt ze haar eigen tv-show. George Santos’ politieke carrière kan kort blijken, ook hij heeft zijn felbegeerde ticket naar de roem binnen.