Voor Rafaela Silva zit er twaalf kilometer tussen de hel en olympisch goud
Het is de laatste formaliteit voor een judoka na een wedstrijd. De buiging naar de tegenstander. Nog even in het gareel, daarna kunnen alle remmen los. De Braziliaanse judoka Rafaela Silva weet het als geen ander. Ze was al eens wereldkampioen. Maandag werd het kind van de gevaarlijkste favela in Rio de Janeiro de eerste Braziliaanse medaillewinnares in de klasse tot 57 kilogram.
Na de buiging is er eerst de gelukzalige blik. Daarna een sprint naar een van haar coaches, die ze omhelst alsof ze hem twintig jaar niet heeft gezien.
Haar gezicht op de schouder van haar coach is bijna onherkenbaar door de emotie. Het publiek is de volgende bestemming. Op de tribunes wordt Silva omzwermd door vrienden, familie en fans. De ontlading is begrijpelijk, na het eerste goud voor haar én het thuisland.
Tekst loopt door onder video.
Cidade de Deus
Voor de 24-jarige Silva was het goud van maandag veel meer dan alleen een eervolle statistiek. Haar reis naar de hoogste onderscheiding in de judosport begon in de hel, gelegen op zo'n twaalf kilometer van het judostadion. Silva groeide in Cidade de Deus, de gevaarlijkste buurt van Rio. De favela is een verkapt oorlogsgebied door drugsgeweld en werd wereldberoemd door cultklassieker City of God uit 2002.
Om Silva structuur en afleiding te bieden in een wereld zonder regels werd ze samen met haar zus Raquel op judo gezet door haar ouders. Toen Silva acht jaar was, verhuisde het gezin naar een veiligere favela. Daar woont haar familie nog steeds. Ze verliet toen de Cidade de Deus, maar nam het judo mee.
'Voor het Braziliaanse volk'
En maandag stond ze met goud om haar nek in haar geboortestad nadat ze topfavoriet en aanvoerster van de wereldranglijst Sumiya Dorjsuren had verslagen. Het is het voorlopig hoogtepunt in een woelige judoloopbaan. Want net als in haar gewone leven had Silva het in haar sportleven zwaar.
Op de Spelen van Londen werd ze vier jaar geleden gediskwalificeerd voor een illegale actie. Na die partij werd ze racistisch bejegend op sociale media door landgenoten. Dat raakte Silva. Ze duikelde in een depressie, dacht zelfs even aan stoppen met judo, maar ging toch door. Het goud in haar thuisland is de ultieme revanche.
'Het is goed voor kinderen om te zien dat iemand als ik, die als 5-jarige uit de Cidade de Deus voor de lol begon met judoën, uiteindelijk olympisch kampioen wordt', zei Silva na de wedstrijd tegen persbureau AFP. Ze moest huilen bij het Braziliaanse volkslied tijdens de medailleceremonie. Silva: 'Ik draag deze medaille op aan het Braziliaanse volk, mijn familie en vrienden.'
