Vogelonderzoeker Rob Bijlsma schakelt moeiteloos van enthousiasme naar scherpe opinie

Ik moet voort. Maar twee uur praten met Rob Bijlsma, vogelonderzoeker te Wapse, en je hebt materiaal voor tien stukjes. Hij schakelt moeiteloos van enthousiasme naar scherpe opinie. Vervoering over wat hij ontdekte over de fluiter ('Hij zingt 3.000 tot 5.000 volle zangstrofen per dag. Dat betekent dat hij overdag vijf à zes keer per minuut zingt, 190 duizend keer per jaar. Daar gaat mijn hoofd onmiddellijk mee op de loop.')

En scherpe opinie dus. Over de staat van het wetenschappelijk onderzoek. 'Dat Nijmeegse onderzoek over insecten, met de conclusie dat er 75 procent minder biomassa is. Ze hebben misschien wel gelijk, maar op basis van hun data kun je dat niet beweren. Slecht dus. Maar het is nog erger. De overheid shopt schaamteloos in de wetenschap. Zet een Wageningse onderzoeker op neonicotinoïden en je weet wat je krijgt. Als de overheid naar gas wil boren in de Waddenzee, vinden ze in de wetenschap dat er geen schadelijke effecten zijn. De Waddenvereniging ontkracht dat met stukken uit dezelfde wetenschappelijke wereld. Opdrachtgevers weten precies welk bureautje ze moeten inschakelen voor welke uitkomst.'

Over de invloed van landbouw op natuur. 'Lees Ian Newton, Farming and Birds. Gewoon de feiten en cijfers, een drama. Dat gaat over Engeland. In Nederland is het, denk ik, nog erger.'

Over gif: 'Landbouw en industrie zijn totaal gifverslaafd. We zijn met heel veel publiek geld onze wereld op een gigantische schaal aan het vergiftigen.'

Over Natuurmonumenten: 'Het begon als een organisatie die de natuur moest beschermen tegen de kwalijke invloed van mensen. De oprichters zouden een rolberoerte krijgen als ze zien wat er nu gebeurt.'

En dan opeens: 'Toch ben ik ook optimistisch. Al die cultuurvolgers die zich aanpassen, de zeearend, de kraanvogel, de wolf, de steenmarter, de das, watervogels. Die doen het mede goed vanwege wettelijke bescherming. Beheer werkt niet, wettelijke bescherming wel. Natuurorganisaties moeten keihard lobbyen bij de overheid, tegen gif, tegen lelieteelt, tegen ammoniak, voor schoon water. Daar zijn ze voor. De overheid neemt een loopje met haar eigen wetten en regels. Daag ze voor het gerecht. Ik garandeer je: die zaken win je.'