Voetballerina 'Laan' begint aan zwaar jaar bij B-junioren

Er wacht haar een zwaar jaar, zegt ze. De tegenstanders kent ze nog niet, maar zo makkelijk als vorig seizoen zal het niet worden. En ze doet dit jaar ook nog eindexamen mavo. 'Maar ik ben een stuudje, ik haal heel hoge cijfers.' Naast haar vakantiewerk is ze druk aan het trainen. 'Want als ik niet goed genoeg ben, stelt de trainer me niet op.' Lisse B1 heeft nu dus zijn eigen Abe.

Abe? Abe is de hoofdrolspeelster in Abe. Hot story van een voetballerina, het stripboek uit 1972 van de voetbalgekke literator Nico Scheepmaker en striptekenaar Theo van den Boogaard (uitgegeven bij De Bezige Bij). Die strip volgt Abe - genoemd naar het wonder uit Heerenveen, Us Abe Lenstra - van haar geboorte in het Friese Pingjum tot haar doorbraak in Ajax 1.

'Faem' Abe de Jong mag al vroeg, verkleed als jongen, meespelen met FC Pingjum Eagles dat met een tekort aan spelers kampt. Ze verfijnt haar techniek uit lijfsbehoud. Ze weet alle 'tekkels' te ontwijken en haar frequente scoringskansen in schoonheid te laten sterven tegen binnenkant paal of lat, om niet bij elk doelpunt verpletterd te worden door haar al te enthousiaste medespelers.

En ja, ze doucht apart. Net als Jeanet van der Laan, zoals de Lisse-speelster tot gekwordens toe moet uitleggen. 'Bij Lisse is er een aparte kleedkamer, en bij uitwedstrijden geeft de trainer een dag voor de wedstrijd een belletje om iets te regelen. En anders kleed ik me vóór de jongens om.'

Abe verhuist met haar ouders mee naar de Bijlmer in Amsterdam, waar de plotseling opduikende 'Bijlmermeermens' Heere Heeresma, die als 'illustere vertegenwoordiger van de plaatselijke bevolking' over de vloer komt, haar voor een jongen aanziet. Zo komt ze op het idee in travestie te gaan voetballen. Want, vraagt Abe zich af, 'Speelde Ellen Vogel niet Monsieur Hawarden? Nou dan'. Het moge duidelijk zijn dat het wonderkind nogal wat culturele bagage meekrijgt van Scheepmaker.

Ze schrijft een brief naar Ajax en wordt aangenomen door voorzitter Jaap van Praag en trainer Kovacs. De legendarische oefenmeester uit de Ajax-hoogtijdagen 'herkent in Abe's handschrift de dribbelaar met klimmend afstandsschot die hij in zijn nieuwe conceptie nog miste'. In haar proefwedstrijd laat Abe, samen met de 'Nescafégebruinde Gossie Andrade', Ajax-sterren Cruyff, Keizer, Neeskens, Swart, Mühren, Hulshoff, Suurbier, Krol, Vasovic, Blankenburg, Van Dijk en Stuy alle hoeken van het veld zien.

Via een onderonsje met een vrouwelijke keuringsarts en een op Ollie B. Bommel-strips geïnspireerd gefingeerd geloof dat haar verbiedt zich 'uit te kleden in aanwezigheid van anderen', weet Abe haar ware aard te verbergen. Desondanks raakt Johan Neeskens gaandeweg en tot zijn eigen verwondering verkikkerd, nee, zelfs verliefd op de frêle Abe.

Hij springt steeds voor hem, sorry, haar, in de bres binnen de harde Ajax-wereld: 'Laat die jongen toch met rust. Hij voetbalt beter dan jij doucht' snauwt hij glamourboy Dick van Dijk toe. Waarop die riposteert: 'Jij schiet zo vaak hoog over dat er al geklaagd wordt over luchtvervuiling'. In het muurtje voor de vrije trap waarschuwt de Nees: 'Handen voor je klote, Abe'.

Thuisgekomen na een bloedstollende thriller tegen Feijenoord (4-4), waarin ze drie keer scoort, bestudeert Abe in de spiegel haar 'bloeduitstortingen, omzwachtelde enkels, bepleisterde kuiten en bekneusde dijen'.

Ze besluit te stoppen met voetballen. Als Neeskens en Andrade op dat moment een gezamenlijke serenade brengen aan haar raam in de Bijlmer, kan Abe het niet langer houden en onthult de beide mannen letterlijk haar vrouwelijk schoon. Daarmee verlost ze hen ook van hun verwarde gevoelens.

In plaats van Ajax of zelfs maar Johan Neeskens kiest ze voor Gossie Andrade: 'voor mij als vrouw/is het te rauw/en daarom trouw/ik liever gauw'. Na haar kortstondige piek verdwijnt de talentvolle voetballerina uit de voetbalgeschiedenis.

Het voorland voor Jeanet van der Laan? 'Fysiek heb ik wat minder in te brengen, maar ik ben wel vlug', verklaart ze. 'Ik kan snel schakelen. En ik ben wel klein, maar jongens die een kop groter zijn dan ik zijn vaak weer slungelig.' Daar wist Abe ook al van te profiteren. 'Maar bij sommige overtredingen denk ik: waar zit je verstand.'

De pers was er in juni als de kippen bij om het wonder van Lisse in actie te zien. NRC Handelsblad versloeg de wedstrijd Alexandria-FC Lisse en vroeg B1-medespeler Patrick van der Leede of Jeanet haar fysieke achterstand voldoende kan compenseren.

Van der Leede verwacht dat ze het daarmee nog hoogstens een jaar kan redden. 'Daarna moet zelfs Jeanet afhaken. Want bij de A-junioren gaat het er veel harder aan toe.' Die Patrick kent in ieder geval zijn stripklassiekers.

Erwin Wijman