Vitesse balanceert op de rand van de afgrond

Het is maar goed dat Vitesse niet op de Amsterdamse beurs staat genoteerd. Anders had de beursdirectie de Arnhemse voetbalclub al lang naar het strafbankje gestuurd. Het eigen vermogen van Vitesse is momenteel namelijk ongeveer dertig miljoen gulden negatief. Een teken dat de club in grote geldnood verkeert.

De voetbalclub heeft in de financiële wereld de status van junkbond bereikt. Voor het kortlopende overbruggingskrediet (tot augustus) van ex-aannemer en belegger D. Wessels moet Vitesse tussen de 11 en 13 procent rente betalen. Alleen als investeerders weinig vertrouwen hebben in een bedrijf, verlangen ze een dergelijke rentevergoeding. Bovendien heeft Wessels nog bedongen dat hij direct krijgt uitbetaald als de Portugese voetbalclub Benfica alsnog de ruim 15 miljoen gulden voor de verkoop van speler Pierre van Hooijdonk naar Vitesse overmaakt.

Vitesse plukt de zure vruchten van een veel te expansieve groei. Vitesse staat daardoor 90 miljoen gulden in het krijt bij hoofdsponsor Nuon, weldoener Wessels en enkele kleine geldschieters.

Een loodzware schuld is alleen acceptabel als een bedrijf ook elk jaar zijn inkomsten fors ziet groeien. Bij Vitesse schort het daaraan. De Arnhemmers speculeerden op de verkoop van spelers. Ze hoopten talenten goedkoop in te kopen en ze later duur te verkopen. Dat lukte jarenlang tot het mis ging met de verkoop van Machlas naar Ajax.

De boekhouders van de club waren zo snugger deze toekomstige winsten alvast op de balans te zetten. Daardoor leek de begroting sluitend, terwijl in de praktijk het bedrijf elk jaar vele miljoenen verlies maakte.

Nadat een jaar geleden de financiële bom barstte en voorzitter K. Aalbers zijn biezen moest pakken, is Vitesse er niet in geslaagd zijn begroting op orde te krijgen. En met de verkoopwinst van spelers wist de voetbalclub de gaten evenmin te dichten.

Een topper als Van Hooijdonk werd voor ruim 15 miljoen gulden verkocht aan Benfica. Tegelijkertijd werd een zwoeger als spits Bob Peeters voor 14 miljoen gulden bij Roda weggehaald. Toen Benfica weigerde te betalen, kwam Vitesse begin februari in acute geldnood. Wessels bracht tijdelijk redding. Vitesse-voorzitter J. Vaessen 'hoopt' met het overbruggingskrediet het einde van dit seizoen te halen.

Vitesse moet hardhandig ingrijpen wil de club uit de rode cijfers komen. Vaessen heeft al aangekondigd zijn begroting het komende seizoen flink terug te schroeven. Hij wil voortaan uitgaan van de jaarlijkse inkomsten uit recettes, sponsoring en televisie. Vooral de salariskosten van spelers moeten omlaag. In het seizoen 1999-2000 was Vitesse 35,2 miljoen gulden aan loon kwijt. Daar stonden slechts 37,3 miljoen gulden aan inkomsten tegenover.

Uit de officiële jaarrekening van Vitesse over het seizoen 1999-2000, die 31 januari 2001 bij de Kamer van Koophandel van Arnhem is gedeponeerd, blijkt hoe optimistisch de voetbalbestuurders hun inkomsten altijd hebben ingecalculeerd.

Vitesse stak bijvoorbeeld 9 miljoen in de Stichting Kredietverschaffing Gelredome. Normaal gesproken geld dat een bedrijf na verloop van tijd moet terugkrijgen. Maar Vitesse heeft vanwege 'gewijzigde inzichten' al 5 miljoen gulden als verlies afgeschreven, zo staat op de jaarrekening.

Ook met de belastingdienst ligt Vitesse in de clinch. De fiscus heeft de voetbalclub een naheffing gestuurd van bijna 2 miljoen gulden. Vitesse moet nog loonbelasting betalen over vergoedingen voor imagorecht. Vitesse heeft voor de zekerheid maar een voorziening genomen op deze kosten.

Met de verkoopwinst op spelers wist Vitesse al deze kostenposten vorig jaar niet te dekken. Volgens de jaarrekening boekte de club zelfs 9,5 miljoen gulden verlies op de koop en verkoop van spelers.

De jaarcijfers ogen door alle voorzieningen en kostenposten zeer beroerd. Vitesse maakte vorig seizoen in totaal 31,8 miljoen gulden verlies.

Vitesse moet dus snel handelen. Met een gat een begroting en torenhoge schulden, wordt het steeds moeilijker om geldschieters als Wessels of Nuon te vinden. Alle hoop is gevestigd op de zoektocht van Nuon naar een nieuwe sponsor. Maar een geldschieter zal zich betere voorwaarden wensen. Nuon ontvangt nauwelijks rente op zijn leningen.

Ook de licentiecommissie van de KNVB kan vervelend gaan doen. Volgens de regels moet dit college een licentie van een voetbalclub intrekken, als de begroting niet sluitend is. De KNVB heeft Vitesse tot nog toe coulant behandeld. Maar de deskundigen in Zeist zullen niet nog een keer genoegen nemen met balansposten als 'toekomstige transferinkomsten'. Als de KNVB voortaan net zo naar de jaarcijfers kijkt als de directie van de Amsterdamse beurs, dan belandt Vitesse volgend seizoen op de strafbank.