Vicepresident Kamala Harris vertegenwoordigt alles wat Biden niet is

Met Kamala Harris heeft de Verenigde Staten er een baken van hoop bij gekregen. Haar overwinningsspeech zaterdagavond bracht tranen van vreugde teweeg en zelfs euforie door het hele land. Ze wordt de eerste vrouwelijke, zwarte vicepresident van het land en heeft een migrantenafkomst.

‘Hoewel ik de eerste vrouw ben in deze functie, zal ik niet de laatste zijn. Want elk meisje dat vanavond kijkt, zal zien dat dit een land is vol kansen’, zei Harris op de bijeenkomst in Wilmington, Delaware, waar zij en de toekomstige president Joe Biden hun overwinning aanvaardden. Bij die inspirerende woorden juichten haar toehoorders en vloeiden de tranen – ook bij vrouwen en meisjes uit de wijken buiten het congrescentrum die in groten getale waren toegestroomd.

Harris (56) stond lang stil bij de vele vrouwen van alle kleuren en komaf die ‘de weg hebben geplaveid’ voor haar verkiezing. ‘Vanavond reflecteer ik op hun strijd, hun volharding en de kracht van hun visie dat zaken gekeerd kunnen worden. Ik sta op hun schouders’, zei ze, waarna ze de namen noemde van vrouwen uit de Amerikaanse burgerrechtenbeweging die zijn opgekomen voor het kiesrecht en raciale gelijkheid, zoals Fannie Lou Hamer, die in de jaren zestig actief was. Harris’ spierwitte outfit was een verwijzing naar de suffragettes, de Britse beweging die in het begin vorige eeuw streed voor vrouwenrechten.

Moeder

De toekomstige vicepresident stond ook stil bij haar moeder die op haar 19de uit India naar de Verenigde Staten emigreerde om te studeren. ‘Waarschijnlijk heeft ze zich dit moment nooit kunnen voorstellen. Maar ze had zo’n diep geloof in een Amerika waar een moment als dit mogelijk was. Harris’ Indiase moeder en Jamaicaanse vader waren actief in de burgerrechtenbeweging rondom het progressieve Berkeley, California, waar ze de kleine Harris al in een kinderwagen meenamen naar demonstraties.

Met haar bewogen toespraak stak Harris alle vrouwen en hardwerkende moeders in de Verenigde Staten een hart onder de riem. ‘De leiders die zo vaak over het hoofd worden gezien, maar zo vaak hebben bewezen dat ze de ruggengraat van onze democratie vormen.’ Ook prees ze Joe Biden voor zijn lef om ‘een van de meest substantiële barrières in het land neer te halen en een vrouw als vicepresident te kiezen.’

Ook ver buiten de Verenigde Staten riep de verkiezing van Harris tot eerste vrouwelijke vicepresident met een migrantenafkomst optimisme en hoop op. Ze ontving felicitaties van de Duitse bondskanselier Angela Merkel en ook van de Indiase premier Modi. ‘Jouw succes is baanbrekend en een kwestie van grote trots’, zo zei hij op Twitter. In Japan, waar vrouwen zeer moeizaam door het glazen plafond breken, twitterde de vrouwelijke parlementariër Motoko Rich geëmotioneerd: ‘Dit is het moment dat een nieuwe deur opent. Mijn hart trilt.’

In mogelijk de spannendste verkiezingsrace in de geschiedenis van de Verenigde Staten vertegenwoordigde Harris ongeveer alles wat de 77-jarige Joe Biden niet is en hielp hem zo naar de overwinning. Ze is jong, ze is vrouw, ze is van kleur en straalt tomeloze ambitie, energie en vechtlust uit. Joe Biden heeft als sympathieke bruggenbouwer traditioneel een sterke achterban in de Afro-Amerikaanse gemeenschap, maar vanwege de hevige Black Lives Matter-protesten die de grote rassenongelijkheid in de Verenigde Staten en het toegenomen racisme onder president Trump weer op de agenda hebben gezet, ontkwam hij er bijna niet aan een zwarte vrouw als vicepresident te kiezen.

Harris stond al snel bovenaan de shortlist. Zelf deed ze ook een gooi naar het kandidaat-presidentschap maar moest haar campagne staken vanwege geldgebrek. Ze staat bekend als ambitieus en daadkrachtig. Na haar studie economie en politieke wetenschappen aan Howard University in Washington keerde ze terug naar Californië waar ze in 1989 haar rechtendiploma haalde. In 2003 werd ze de eerste vrouwelijke en eerste zwarte officier van justitie in San Francisco, in 2008 de eerste vrouwelijke en zwarte procureur-generaal van Californië en in 2016 de tweede zwarte vrouw in de Senaat.

Omdat de 77-jarige Biden zeker niet voor een tweede ambtstermijn zal gaan, wordt ze in 2024 mogelijk de eerste vrouwelijke én zwarte presidentskandidaat. Dan zou ze opnieuw geschiedenis kunnen schrijven.