Verzuimcijfers vol nuanceringen, maar: minste ziekteverzuim in horeca, meeste bij overheid

De horeca wordt vaak met 'hard werken' geassocieerd. Dat al dan niet vermeende harde werken leidt kennelijk niet tot hoge uitval.

Zelf wijst het CBS vooral op algemene kenmerken voor de horeca waarvan bekend is dat die het ziekteverzuim drukken: er werken relatief veel jongeren in die sector, veel werknemers hebben geen vaste baan en de horeca telt veel kleine bedrijven (tot 10 werknemers). Dat er bij kleine bedrijven aanmerkelijk minder wordt verzuimd dan bij de grote (boven 100 werknemers) is een bekend gegeven.

Ter illustratie van dat laatste: werknemers in het openbaar bestuur verzuimen het meest. Overheidsdiensten zijn veelal grote bedrijven. Maar voordat dit wordt opgevat als illustratie voor 'de borrelpraat over die zogenaamde luie ambtenaren', zegt CBS-hoofdsocioloog Tanja Traag, zijn nuanceringen op hun plaats.

'Bijvoorbeeld de constatering dat er in dat openbaar bestuur relatief veel ouderen werken. Bij ouderen ligt ziekteverzuim nu eenmaal hoger dan bij jongeren.' Daarbij: ook een aantal zware beroepen en gevaarlijk werk worden tot deze bedrijfstak gerekend. Zoals de reinigingsdienst, de brandweer, defensie en de politie.

Stabiel

Gemiddeld genomen gaan er in Nederland van de duizend werkdagen 39 verloren aan ziekteverzuim, zo vat het CBS samen in een woensdag gepubliceerd nieuwsbericht over ziekteverzuim. Alle cijfers zijn gebaseerd op twee reguliere enquêtes: een kwartaalenquête van het CBS zelf, en een jaarlijkse waarbij het bureau samenwerkt met onderzoeksinstituut TNO.

Sinds 2006 is het ziekteverzuim onder werknemers vrij stabiel en fluctueert het tussen de 3,8 en 4,2 procent. Vorig jaar was het ziekteverzuim van de onderzochte bedrijfstakken met 5,3 procent het hoogst in het openbaar bestuur, in de horeca met 2,2 procent het laagst. Het is niet voor het eerst dat de horeca kan pronken met de kwalificatie van bedrijfstak met het minste ziekteverzuim.

Hoewel de verschillen marginaal zijn en per jaar lichtjes fluctueren is het ziekteverzuim in bedrijfstakken als de gezondheidszorg, het onderwijs en de industrie ook relatief hoog. In de landbouw en visserij en bij financiële instellingen wordt minder dan gemiddeld verzuimd. Griep of verkoudheid zijn in veruit de meeste gevallen de boosdoeners.

Thuis werken

Volgens hoofdsocioloog Tanja Traag van het CBS schuilen achter alle cijfers in het nieuwsbericht over ziekteverzuim 'nuanceringen' of 'eigen verhalen'. Het verschil in ziekteverzuim tussen bedrijfstakken heeft onder meer te maken met leeftijd van de werknemers (ouderen verzuimen meer), geslacht (vrouwen verzuimen meer) en arbeidsomstandigheden, zegt Traag.

Daarnaast vereisen veel uitkomsten uit de enquêtes nog nader onderzoek, vindt de hoofdsocioloog. Dat geldt bijvoorbeeld voor de uitkomst dat mensen die regelmatig thuis werken zich minder vaak ziek melden.