Verzetsheld geeft Yad Vashem-medaille terug: 'Ik maak een politiek statement'
De Nederlandse verzetsheld Henk Zanoli stuurt een Israëlische onderscheiding terug omdat zes Palestijnse familieleden in Gaza zijn gedood.
Hij is het niet eens met het handelen van de Israëlische regering, dus wilde hij ook geen Israëlische onderscheiding meer dragen. De Nederlander Henk Zanoli (91) gaf vrijdag zijn medaille voor 'Rechtvaardige Onder de Volkeren' terug, een eerbetoon aan niet-Joden die in de Tweede Wereldoorlog Joden hebben helpen ontsnappen aan de nazi's.
Zanoli nam dit besluit nadat op 20 juli zes Palestijnse familieleden waren omgekomen door een Israëlisch precisiebombardement op hun huis in Gaza. Henk Zanoli, rechter in ruste, is de oudoom van de Nederlandse diplomaat Angélique Eijpe (met wie vorige week zaterdag een interview in de Volkskrant stond). Zij is getrouwd met Ismail Ziada. De zes doden bij het bombardement waren drie van Ziada's broers, zijn moeder, schoonzus en neefje.
'Het is een politiek statement, dat is het', zegt Zanoli. 'Ik laat ermee zien dat ik het oneens ben met het handelen van de Israëlische regering tegenover de Palestijnen.' Ook toen hij de onderscheiding drie jaar geleden kreeg, stond Zanoli al kritisch tegenover de Israëlische regering. 'Ze hebben de beste wapens ter wereld en ze schieten er maar op los.'
9-jarige jongen
Toch nam hij de blijk van erkenning en dankbaarheid aan, omdat hij ook bestemd was voor zijn overleden moeder. 'En zij had die onderscheiding echt verdiend', zegt Zanoli. De decoratie is beter bekend onder de naam Yad Vashem-medaille, omdat hij wordt uitgereikt door de directie van het bekende Holocaustherdenkingsmuseum in Jeruzalem.
Zanoli en zijn moeder namen tijdens de Duitse bezetting de toen 9-jarige Joodse jongen Elhanan Pinto onder hun hoede. Dat was op zichzelf al een gevaarlijke daad, maar voor de familie Zanoli was het extra riskant omdat ze nauwlettend in de gaten werd gehouden door de bezetter. Zanoli's vader, die openlijk anti-Duits was, was door de nazi's opgepakt. Hij stierf in het concentratiekamp Dachau.
Tegen deze achtergrond, zo schreef Zanoli in zijn begeleidende brief aan Israëls ambassadeur in Nederland, Haim Davon, is het extra schokkend en tragisch dat zijn familieleden nu, vier generaties later, door de Israëlische staat worden gedood.
Hij is niet anti-Joods, zegt Zanoli. 'En als de Israëlische regering de Palestijnen niet van huis en haard verdreven had, was ik nog steeds pro-Israël geweest. Het moet toch mogelijk zijn dat die twee volken vreedzaam samenleven in dat gebied? Dat hebben ze eeuwen gedaan.'
De jonge onderduiker, Elhanan Pinto, overleefde de oorlog en trok naar Israël. 'De kans is aanwezig dat hij daar in het leger is gegaan', zegt Zanoli. 'En dat hij braaf heeft meegedaan met het neerschieten van Palestijnen. Daar probeer ik zo min mogelijk over na te denken.'
