Verzet belegger maakt weinig kans

De beroepschriften van SNS Reaal-beleggers tegen hun onteigening stromen binnen bij de Raad van State. Maar minister Dijsselbloem lijkt de wet aan zijn zijde te hebben.

YVONNE HOFS

Wie zijn de beleggers die de onteigening aanvechten?

De Raad van State had woensdagmiddag al 42 beroepschriften ontvangen, alle van particuliere beleggers. Een deel van hen woont in het buitenland: Duitsland, België, Indonesië, Italië en Andorra.

Bij deze individuele bezwaren blijft het niet. De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) gaat ook in beroep bij de Raad van State. Voorzitter Jan Maarten Slagter: 'Er hebben zich zo'n duizend gedupeerden bij ons gemeld, zowel aandeel- als obligatiehouders van SNS Reaal.' De VEB wil namens deze beleggers een collectieve rechtszaak gaan voeren om schadevergoeding te eisen.

Dat is ook het plan van de Stichting Obligatiehouders SNS, deze week opgericht door de activistische belegger Frans Faas. Een derde belangenclub die naar de Raad van State stapt, is de Stichting Compensatie SNS Participatiecertificaten. Deze vertegenwoordigt de 2.500 participatiecertificaathouders van SNS Bank die voor 57 miljoen euro het schip in zijn gegaan.

De Stichting Beheer SNS Reaal, tot vrijdag met een belang van 50 procent grootaandeelhouder van SNS Reaal, is het grootste slachtoffer van de nationalisatie. De stichting zag in één dag 11 miljard euro vermogen verdampen. Toch tekent de stichting geen beroep aan bij de Raad van State, zegt woordvoerder Frank Jansen. 'Het is niet in het belang van SNS Reaal als wij de nationalisatie aanvechten. De onderneming is nu net in wat rustiger vaarwater beland.' In de statuten van de stichting staat dat zij het belang van de onderneming SNS Reaal moet dienen, vandaar deze fatalistische houding.

Vakcentrale FNV, gedupeerd voor 20,6 miljoen euro, weet nog niet of zij juridische stappen onderneemt.

Welke mogelijkheden hebben de gedupeerden om de schade te verhalen?

De eerste stap is het aanvechten van het onteigeningsbesluit van Dijsselbloem bij de Raad van State. De onteigende schuldeisers van SNS kunnen tot maandag 11 februari 23.59 uur beroep instellen. De Raad van State moet uiterlijk op 25 februari uitspraak doen. Drie staatsraden zullen zich over de zaak buigen. De Interventiewet lijkt de minister veel ruimte te geven, want Dijsselbloem hoeft slechts aan te tonen dat hij 'in redelijkheid' tot het nationalisatiebesluit is gekomen en dat er sprake was van een acute noodsituatie. Voordat de staatsraden uitspraak doen, mogen de bezwaarmakers hun standpunt toelichten tijdens een openbare hoorzitting.

Als de Raad van State de nationalisatie goedkeurt, moet Dijsselbloem binnen zeven dagen bij de Ondernemingskamer een voorstel indienen voor een schadeloosstelling voor de gedupeerden. Dijsselbloem heeft de Tweede Kamer al gemeld dat dit voorstel nul euro zal zijn. De obligatie- en aandeelhouders kunnen bij de Ondernemingskamer hiertegen in beroep gaan.

Daarnaast kunnen de gedupeerden een enquêteprocedure beginnen bij de Ondernemingskamer. Dan vragen zij de Ondernemingskamer te onderzoeken of er sprake was van wanbeleid bij SNS Reaal in de periode voor de nationalisatie. Als de Ondernemingskamer concludeert dat er inderdaad wanbeleid is gepleegd, kunnen de gedupeerden op grond van dat oordeel de oud-bestuurders en -commissarissen van SNS Reaal aansprakelijk stellen voor de schade.

Hoeveel kans maken de gedupeerden bij de rechter?

Dat is erg moeilijk in te schatten, zegt hoogleraar insolventierecht Jako van Hees. 'Het gaat om splinternieuwe wetgeving, die nooit door een rechter is getest. Dit is een unieke situatie waar geen jurisprudentie over bestaat. Het enige wat ik kan zeggen, is dat de Interventiewet de Staat heel verreikende bevoegdheden geeft.'

De schade verhalen op bestuurders en commissarissen is in de praktijk erg moeilijk, weet Van Hees. 'De rechter wijst zo'n aansprakelijkheidsclaim veel vaker af dan dat hij wordt toegekend. Bovendien is het maar de vraag hoeveel de gedupeerden van SNS Reaal ermee opschieten om oud-bestuurders als Van Keulen en Latenstein te laten vervolgen. De schade loopt in de miljarden. Dat soort bedragen kunnen die mannen niet betalen.'

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden