Vertrouwen Kamer in Van der Steur wankelt na nieuwe onthullingen Teevendeal
Nagenoeg de voltallige Tweede Kamer, inclusief de regeringspartijen VVD en PvdA, wil nog deze week een debat met VVD-minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie na nieuwe onthullingen over de politieke afwikkeling van de Teevendeal. Als Van der Steur die belastende informatie niet bevredigend kan weerleggen, staat volgens coalitiepartner PvdA het vertrouwen in de minister op het spel. Wat D66-leider Pechtold en andere oppositiepartijen betreft, gaat het zelfs om het vertouwen in het voltallige kabinet-Rutte.
Lees hier een uitgebreide reconstructie (+)
Het is opnieuw de bonnetjesaffaire rond hasjhandelaar Cees H. die Van der Steur in politieke problemen brengt. Toen hij nog Tweede Kamerlid was, suggereerde Van der Steur achter de schermen dat minister Opstelten ontwijkende antwoorden moest geven op Kamervragen over het precieze bedrag van de deal met de veroordeelde drugscrimineel. Toen hij later zelf minister was, zweeg Van der Steur daarover in een Kamerdebat.
In zijn maandag verschenen boek De rekening voor Rutte onthult Nieuwsuur-journalist Bas Haan de tekstsuggesties die Van der Steur in maart 2015 deed bij conceptantwoorden van Opstelten op Kamervragen. Opstelten wilde voor het eerst een hoger bedrag van de deal noemen dan altijd aan de Kamer was gemeld, maar Van der Steur wees op de risico's. Hij kwalificeerde Opsteltens voornemen in de kantlijn als 'zeer kwetsbaar'. Voorts voorzag hij de tekst van een reeks andere kwalificaties: 'weghalen, nodigt onnodig uit tot discussie', 'dit is zeer riskant', 'dit levert gedonder op, aanpassen', 'deze passage roept veel vragen op', 'niet vergeten weg te halen' en 'zo niet zeggen'.
Haan laat zien dat Opstelten vervolgens inderdaad heel andere antwoorden naar de Kamer stuurde dan het concept bevatte. Zo werd de Tweede Kamer informatie onthouden die de VVD-fractie wel had. Dat Van der Steur optrad als souffleur van Opstelten was al eerder bekend, onder meer door openbaar gemaakte kanttekeningen bij een persbericht en een Kamerbrief. Dat zijn bemoeienis zo verstrekkend was, is nieuw.
Tekst loopt door onder video.
Meedogenloze reconstructie
Na twee vuistdikke onderzoeksrapporten leek alles bekend over de roemruchte Teevendeal. Nu komt Bas Haan met nieuwe details, inclusief een ontmoeting van de premier met een voormalige wiethandelaar en een intimidatiepoging van Fred Teeven. 'Jij krijgt spijt van de dag dat je geboren bent.' (+)
Nadat Opstelten en staatssecretaris Teeven over de affaire waren gestruikeld, werd Van der Steur zelf minister. In die positie coördineerde hij de nasleep van de affaire en vertelde hij een heel ander verhaal over zijn eigen rol. In december 2015 zei hij, als minister, dat hij 'als (Justitie-) woordvoerder en Kamerlid' geen kennis had willen nemen van de bedoelde informatie 'omdat die informatie niet bekend was bij de Kamer'. Hij voegde daaraan toe: 'Dat heb ik gedaan, omdat ik op dat moment mijn grens trok in de rol die ik daar had.'
Volgens Haan overschreed Van der Steur juist 'maximaal' die grens. 'Als Kamerlid onthield hij de Kamer cruciale informatie, als minister liegt hij daarover', schrijft Haan, die ook premier Rutte van liegen beticht. Volgens hem was Rutte door informatie van Teeven al een jaar op de hoogte van het hogere bedrag dat met de deal gemoeid was. Rutte blijft dat in het boek ontkennen, maar maandag bevestigde de RVD wel dat de oorspronkelijke conceptantwoorden van Opstelten - inclusief de juiste bedragen - ook langs Algemene Zaken zijn gegaan.
Het is opmerkelijk dat regeringspartij PvdA al onmiddellijk na de onthulling met de vertrouwenskwestie kwam. Tot nu steunde de PvdA de VVD in dit politiek gevoelige dossier. Van der Steur zegt in een eerste, schriftelijke reactie dat hij al zijn mails heeft gedeeld met de commissie-Oosting, die twee vuistdikke rapporten over de affaire schreef.
