Vier vragen
Verloop prikcampagne nog vaag: risicogroepen hebben uitnodiging, maar wanneer is de rest aan de beurt?
Nu alle risicogroepen zijn opgeroepen voor een herhaalprik tegen het coronavirus kunnen binnenkort ook Nederlanders tussen de 12- en 59 jaar oud een nieuw vaccin halen. Maar wanneer zijn zij precies aan de beurt? En hoe weet je nou wanneer je een prik mag halen?
Wie mogen nu al een prik halen?
Eerst zijn mensen aan de beurt die een hoger risico lopen om ziek te worden door een coronabesmetting. Grotendeels is dat risico bepaald op leeftijd. Half september ontvingen 90- en 80-plussers al een brief van het RIVM. Inmiddels komen 70- en 60-plussers ook in aanmerking voor een extra prik.
Sinds eind september mogen ook zorgmedewerkers, die tijdens hun werk een hoger risico op besmetting lopen, een vaccin halen, evenals bewoners van zorginstellingen. Sinds vorige week zijn ook de huisartsen begonnen met het versturen van brieven naar mensen die ieder jaar een uitnodiging krijgen voor de griepprik.
Inmiddels is bijna iedereen in een voorrangsgroep op de hoogte gesteld. Volgens een woordvoerder van het RIVM ontvangen ook de laatste 60-plussers deze week nog een uitnodigingsbrief. Het is de bedoeling dat de komende tijd ook iedereen van 12 jaar en ouder een herhaalprik kan halen.
Wanneer zijn die overige leeftijdsgroepen aan de beurt?
Daarover kan het ministerie van Volksgezondheid op dit moment nog niks zeggen. Bovendien is het nog niet bekend hoe de rest van de campagne er precies uit gaat zien en of er bijvoorbeeld nog een volgorde in leeftijdsgroepen wordt aangehouden.
Ook bij de GGD weten ze volgens een woordvoerder nog weinig over het verloop. ‘We zijn daar nu over in gesprek met het ministerie. We willen chaos bij de vaccinatiecentra voorkomen’, zegt de woordvoerder. ‘Als er bijvoorbeeld vrije inloop gaat gelden, kan er verkeerschaos of lange wachtrijen ontstaan, dat hebben we tijdens eerdere campagnes al meegemaakt.’
De 12- tot 59-jarigen die niet in de risicogroep vallen, hoeven in elk geval geen brief op de deurmat te verwachten. Als het zover is, wil het ministerie met een ‘publiekscampagne’ communiceren dat zij aan de beurt zijn, onder meer met tv-spotjes en andere advertenties.
Kun je al een afspraak inplannen als je nog niet aan de beurt bent?
Op sociale media gaan geruchten rond dat iedereen online al een afspraak kan inplannen. Omdat er geen leeftijdslimiet geldt in het portaal kunnen ook mensen uit jongere leeftijdsgroepen al een prik laten zetten.
Een woordvoerder van de GGD bevestigt dat de leeftijdslimiet inderdaad is verwijderd en alle volwassenen daardoor in principe een afspraak kunnen maken. ‘Dat hebben we gedaan omdat zorgmedewerkers uit verschillende leeftijdsgroepen nu aan de beurt zijn. We weten niet wie wel en niet in de zorg werkt en op deze manier maken we het voor die groep zo laagdrempelig mogelijk.’
Vooralsnog is er geen spraken van een stormloop, maar mensen die nog niet aan de beurt zijn kunnen volgens de woordvoerder eventueel wel geweigerd worden. Overigens mag iedereen die in de risicogroep valt wel telefonisch of online een afspraak inplannen, ook als ze nog geen brief hebben ontvangen.
Hoeveel animo is er voor de nieuwe prik?
Volgens de laatste cijfers van het RIVM zijn er deze vaccinatieronde al 1,2 miljoen vaccins toegediend, waarmee de campagne een stuk sneller gaat dan eerdere vaccinatierondes. De GGD zit op 90 procent van de prikcapaciteit, al zijn er grote verschillen in drukte tussen de 84 vaccinatielocaties door het land.
De campagne verloopt dus voorspoedig, maar het lijkt onwaarschijnlijk dat de snelheid doorzet. De opkomst voor een coronaprik lijkt namelijk af te nemen bij elke vaccinatieronde. Uit onderzoek van I&O Research blijkt dat ongeveer de helft van alle volwassen Nederlanders de noodzaak ziet van de herhaalprik en deze (waarschijnlijk) wil halen.
Bij de GGD zien ze wel een verschil met eerdere vaccinatierondes. Zo maken 60- en 70-plussers minder haast met de prik dan eerder. ‘Ze plannen de prik vaker vooruit’, zegt een woordvoerder. ‘Waar ze eerst direct een afspraak maakten, leggen ze nu hun agenda ernaast en kijken ze wanneer het uitkomt.’
Een woordvoerder van het RIVM vindt het te vroeg om conclusies te trekken. ‘Uit onderzoek van onze gedragsunit blijkt dat de opkomst sterk afhankelijk is van de urgentie van zo’n prik. En die neemt de afgelopen tijd weer toe door stijgende aantallen besmettingen en ziekenhuisopnamen.’