Reportage

Verkoper gunt Eindhoven oud Philips-landgoed voor 29 miljoen: ‘Zo groot als het Hyde Park in Londen’

Bill Gates of de emir van Dubai hadden gemakkelijk de gemeente Eindhoven kunnen overbieden, maar voor aankoop van het riante Philips-landgoed De Wielewaal was meer nodig dan geld. Wie Philips zegt, zegt Eindhoven en dus gaf de ‘gunfactor’ de doorslag. De verkoper: ‘Het is bijzonder erfgoed. Geweldig dat Eindhovenaren hier straks kunnen rondlopen.’

Peter de Graaf
Landgoed De Wielewaal van Frits Philips, aangekocht door de gemeente Eindhoven.  Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant
Landgoed De Wielewaal van Frits Philips, aangekocht door de gemeente Eindhoven.Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant

Welkom op ‘ons landgoed’, zegt burgemeester John Jorritsma bij de Hut van Oom Ton, een jachthuis bij een grote vijver vol eenden op het 142 hectare grote landgoed De Wielewaal in Eindhoven. Samen met de wethouders staat hij woensdag met gepaste trots de pers te woord over de voorgenomen aankoop van het voormalige domein van ‘meneer’ Frits Philips voor 29 miljoen euro. Hij hoopt dat de gemeenteraad nog deze maand ‘er een klap op geeft’.

Eindhoven wil het landgoed op termijn openstellen als stadspark, waar Eindhovenaren kunnen wandelen en recreëren. ‘Het is drie keer zo groot als het Vondelpark in Amsterdam’, onderstreept Jorritsma. ‘En ongeveer even groot als het Hydepark in Londen.’

Het is een bijzondere aankoop voor de stad die groot is geworden door het Philips-concern. Het gebied is begin vorige eeuw aangekocht door Anton Philips, maar het was zijn zoon Frits die in 1934 het landhuis op De Wielewaal liet bouwen. Meneer Frits, bijgenaamd Mister Eindhoven, bleef er tot aan zijn dood, op 100-jarige leeftijd, in 2005 wonen.

De familie Philips verkocht het landgoed in 2007 aan de Oisterwijkse textielhandelaar Marc Brouwers, die Quote 500-miljonair is geworden met de verkoop van sokken, panty’s, maillots en lingerie. Hij liet de oude villa van meneer Frits grondig verbouwen en vergroten, met onder meer een 400 vierkante meter grote wijnkelder waarin ook een Bentley uit 1949 staat geparkeerd.

Giraffen en zebra’s

Na bijna tien jaar wilde de ‘sokkenboer’ echter weer terug naar zijn familie in Oisterwijk. Al in 2016 werd het Eindhovense landgoed te koop gezet, voor een prijs die volgens de makelaar ruim boven de 30 miljoen euro zou moeten liggen.

‘Meer dan twintig serieuze kopers, vooral internationale kopers, hebben zich sindsdien gemeld’, vertelt de 58-jarige Brouwers bij het jachthuis met uitzicht op de vijver. Van oliesjeiks uit het Midden-Oosten en oligarchen uit Oost-Europa tot Bruce Springsteen en Bill Gates, bevestigt zijn makelaar Kenneth Alting. Steeds kwam het niet of net niet tot een deal.

Dan was er weer onzekerheid over de financiering of de herkomst van het aangeboden geldbedrag. Of een potentiële koper wilde weten of hij ook giraffen en zebra’s op het landgoed mocht houden. Er waren paardenliefhebbers die grootse plannen hadden en een miljonair die bomen wilde kappen voor het houden van valken.

Een jaar geleden kwam Eindhoven in beeld als potentiële koper. Eigenlijk heeft de gemeente altijd ‘rond het landgoed gedanst’, aldus burgemeester Jorritsma. Dat was eind vorige eeuw al zo, toen meneer Frits nog leefde en zocht naar financieringsmogelijkheden voor het onderhoud van het bosrijke domein langs de Eindhovense randweg, pal naast trainingscomplex De Herdgang van voetbalclub PSV. Maar jarenlang liet de gemeentelijke begroting daarvoor geen ruimte.

Zelfs de afgelopen maanden was er nog een andere kaper op de kust, die vage connecties had met de emir van Dubai en veel meer wilde betalen dan 29 miljoen euro. Maar Brouwers vertrouwde het niet en ging toch maar met de gemeente in zee. ‘Het is ook de gunfactor’, zegt hij. ‘De natuur moet intact blijven. Het landgoed is bijzonder erfgoed dat hoort bij Eindhoven. Ik vind het geweldig dat Eindhovenaren hier straks kunnen rondlopen.’

Landgoed De Wielewaal van Frits Philips. ‘Geweldig dat Eindhovenaren hier straks kunnen rondlopen.’ Beeld Marcel van den Bergh
Landgoed De Wielewaal van Frits Philips. ‘Geweldig dat Eindhovenaren hier straks kunnen rondlopen.’Beeld Marcel van den Bergh

Volgens zijn makelaar is De Wielewaal daarmee nog steeds ‘het duurste huis van de Benelux’. In de voorlopige koopovereenkomst is afgesproken dat Brouwers nog drie jaar blijft wonen op het landgoed. ‘Op 3 juni 2025 word ik 62 en wil ik nog een feest geven hier. Daarna maak ik het huis schoon en vertrek’, aldus Brouwers. In de tussentijd laat hij zijn oude huis in Oisterwijk verbouwen.

De komende jaren wil de gemeente samen met partners als Natuurmonumenten, Brabants Landschap, VDL Groep en PSV plannen maken voor de gefaseerde openstelling en exploitatie van het stadspark. Landschapsarchitect Adriaan Geuze is gevraagd hierover mee te denken. De gemeente daagt iedereen uit ‘met passende creatieve verdienmodellen’ te komen voor beheer, onderhoud en beveiliging van het landgoed.

Wat gaat er bijvoorbeeld gebeuren met de enorme villa van bijna 2.600 vierkante meter vloeroppervlak? Misschien een super-de-luxe hotel, waar rijke klanten van ASML kunnen overnachten, oppert de makelaar. Wat met het jachthuis? Misschien een horecabestemming, bij de grote vijver waar Eindhovenaren ’s winters kunnen schaatsen.

Projectontwikkelaar

Eerder was er een omstreden plan van een projectontwikkelaar om er 750 woningen te bouwen. ‘750 woningen op De Wielewaal? Never nooit niet’, onderstreept GroenLinks-wethouder Rik Thijs. Een openbaar park, met stokoude bomen, onderdeel van de ‘groene long’, moet het worden. Een buitenkansje, vindt hij: ‘Er is geen enkele stad die zomaar drie keer het Vondelpark kan aankopen.’

Hij verwijst naar Strijp S, het oude fabrieksterrein van Philips dat van ‘verboden stad’ tot hippe woonwerkwijk is omgetoverd. ‘We hebben nu ook de verboden tuin gekocht, die we gaan openstellen voor de Eindhovenaren’, aldus Thijs.

Zijn collega-wethouder Monique List (VVD): ‘Het is toch prachtig dat ouderen straks tegen hun kinderen of kleinkinderen kunnen zeggen: dit is het park waar de oude meneer Philips heeft gewoond?’

In een eerdere versie stond de naam van het jachthuis op het landgoed vermeld als de Hut van Oom Tom; juist is: de Hut van Oom Ton.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden