Verdachte openingsvariant

GERT LIGTERINK

Het was in het verleden meestal behelpen als Judit Polgar de uitnodiging voor de Univé- vierkamp in Hoogeveen moest afslaan. Vanaf de eerste editie in 1997 was de deelname van 's werelds sterkste vrouw min of meer vanzelfsprekend. Nooit stelde ze teleur en vijfmaal won ze de eerste prijs. Antoaneta Stefanova en Marie Sebag, de twee vrouwen die in 2005 en 2008 Polgar vervingen, vochten naar behoren maar konden de laatste plaats niet ontlopen.

Dit jaar valt goed met Polgars afwezigheid te leven. Het is geen verrassing dat Yifan Hou, de 18-jarige Chinese wereldkampioene, het niveau van de Kroongroep aan kan. Hou heeft een uitstekend jaar achter de rug. In de eerste ronden in Hoogeveen hadden Sergei Tiviakov en Anish Giri het niet gemakkelijk tegen Hou. Tiviakov kon bijtijds vluchten in een eindspel met ongelijke lopers en Giri haalde na een lange verdediging opgelucht adem, toen Hou eenmaal de teugels liet vieren en een afwikkeling naar een remise-eindspel toestond.

Tegen Hikaru Nakamura ging het minder voorspoedig voor Hou. Het kan zijn dat ik haar Chinese trainers te hoog schatte, toen ze een hoogst verdachte openingsvariant koos. Het leek me duidelijk dat Hou precies wist wat ze deed, tot ze lelijk onderuitging:

Nakamura - Yifan Hou

Hoogeveen 2012

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 e6 6. g4 h6 7. Tg1 e5!?

Deze zet is nooit eerder op topniveau gespeeld.

7 ... e5 8. Lb5+ Pbd7 9. Pf5 a6 10. Lxd7+ Dxd7 11. g5 Pxe4

Het lag voor de hand dat Hou nauwelijks bedenktijd gebruikte voor haar zetten. Hoe gammel zwarts stelling er ook uit mag zien, tot nu toe verliep alles zoals ze het had voorbereid.

12. Pxg7+ Lxg7 13. Pxe4 Dc6 14. Dd3

De pionwinst 14. Pxd6+ Ke7 15. Pxc8+ Taxc8 geeft zwart uitstekende compensatie voor de verloren pion.

14 ... Ke7 15. gxh6 Lxh6 16. Lxh6 Txh6 17. De3

Ook aan deze voor de hand liggende zet zal Hou bij haar voorbereiding aandacht hebben besteed. Na 17. 0-0-0 of 17. Td1 komt 17 ... Lf5 met voordeel voor zwart.

17 ... Th5 18. Td1

Na 18. 0-0-0 Lf5 is 19. Pg3 onmogelijk wegens mat op c2.

18 ... Lf5 19. Pg3

Zie diagram 1

Een paniekzet op een onverwacht moment. Ik was ervan overtuigd dat Hou met haar coaches de diagramstelling had onderzocht en tot de conclusie was gekomen dat zwart na 19 ... Tah8! 20. Pxh5 Txh5 goede compensatie heeft voor de kwaliteit. Zwarts koning heeft voorlopig weinig te duchten en de loper controleert belangrijke velden.

20. Pxh5 Lxd1 21. Kxd1 Dd5+ 22. Ke2 Dxa2

Wits damevleugelpionnen zijn onbelangrijk. Wat telt is de vrije h-pion.

23. Dg5+ Kd7 24. Df5+ Ke7 25. Dc2 Da5 26. Pg3 Db5+ 27. Kf3 Dc6+ 28. De4 Th8 29. Pf5+ Kd7 30. h4 Db5 31. Td1 Dxb2 32. Pxd6 Kc7 33. Pc4 Db5 34. Pxe5

De rest had Hou zich kunnen besparen. Ze liet zich kaal plukken en gaf pas op bij de 49ste zet.

Na vijf ronden in het open toernooi wordt de Nederlandse eer vooral hoog gehouden door Thomas Willemze, die na drie overwinningen op rij bovenaan staat. Het slot van zijn partij tegen de Wit-Rus Sergej Kasparov was spectaculair:

Zie diagram 2

Willemze - Kasparov na de 34ste zet van zwart. Het volgende offer is correct, maar niet winnend.

35. Pxg6+ fxg6 36. Txe6 Df7 37. Tde1?

Na 37. f5! gxf5 38. Tde1 Dd7 (38 ... Ld7? leidt tot de partijvoortzetting) 39. Th6 Txb3! moet wit remise maken door eeuwig schaak met 40. Th8+ Lxh8 41. Dxh8+ Kf7 42. Dh7+.

37 ... Ld7

Na 37 ... Df5! gaat wits aanval niet verder.

38. f5! gxf5?

Wit verliest op fraaie wijze. Na38 ... Txb3! 39. Dxb3 Lxe6 40. fxe6 Df4 is de angel uit de aanval en heeft wit onvoldoende compensatie voor het geofferde stuk.

39. Th6! Txb3 40. Th8+ Lxh8 41. Dxh8+ Dg8 42. Df6+ Df7 43. Dd6+

Zwart gaf op. Na 43 ... Kg8 44. Tg1+ Kh8 45. Dh6+ Dh7 46. Df6+ is het mat op de volgende zet.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden