‘Verbied verzekeringen tegen ontvoeringen’
Ontvoeringsverzekeringen moeten worden verboden, want zij dragen bij aan de groei van de kidnapindustrie. Ook moet een einde komen aan de aftrekbaarheid van losgelden die door het bedrijfsleven worden betaald....
Dat stelt Marianne Moor van IKV Pax Christi. ‘Als ontvoering niet meer loont, zullen de bendes ermee ophouden. Het is bekend dat losgelden hoger worden door die verzekering. Uiteindelijk worden daardoor meer mensen ontvoerd.’ IKV wil proberen de Europese Unie voor het verbod te winnen.
Maar levert niet betalen niet het risico op dat er slachtoffers vallen? Moor: ‘Dat gebeurt soms ook als wel wordt betaald. Soms komt het losgeld te snel. Dan denken de ontvoerders: hé, hier is nog wat te halen, en vragen een tweede losprijs.’ Niet betalen kan doden opleveren, maar wel betalen levert zeker meer ontvoeringen op. ‘Een groot menselijk dilemma’, zegt Moor. ‘We pleiten er niet voor dat families geen losgeld mogen betalen. Dat heeft geen zin. Italië heeft een tijdje wetgeving gehad waarbij tegoeden van families van wie iemand was ontvoerd, werden bevroren. Maar families betaalden toch, die vinden altijd wel een manier. Het gaat ons er om dat overheden, bedrijfsleven en ngo’s niet betalen.’
Volgens haar is het succes van niet betalen duidelijk. In Colombia houdt een aantal mijnbouwondernemingen het al geruime tijd vol. Daar daalt het aantal ontvoeringen en afpersingen.
De zogenoemde kidnap & randsompolissen zijn vooral bedoeld voor werknemers van internationale bedrijven en ngo’s. De verzekeraars zeggen dat zij geen belang hebben bij het uitkeren van hoge bedragen. Moor: ‘Maar ze komen niet met gegevens. Wij horen van politiekringen in Colombia dat voor verzekerden vaak dubbel zo veel wordt betaald.’
Niet betalen is bij Europese overheden al lang officieel beleid, maar volgens Moor houden zij zich er niet aan. Frankrijk betaalde naar verluidt 10 miljoen euro voor de journaliste Florence Aubenas, die in 2005 in Irak was ontvoerd. Frankrijk heeft zich ook bij de ontvoering van Ingrid Betancourt bereid getoond concessies te doen aan ontvoerder FARC.
Duitsland betaalde in 2005- 2006 volgens Duitse media in totaal 8 miljoen dollar voor ontvoerde burgers. België zou, om een staatsburger uit handen van de Colombiaanse guerrillero’s van ELN te krijgen, ervoor hebben gezorgd dat deze organisatie niet terechtkwam op de Europese lijst van terroristische groeperingen.
Ook de Nederlandse staat is niet brandschoon. Voor Arjan Erkel, die in Tsjetsjenië was gekidnapt, werd 1 miljoen euro betaald. De staat hield vol dat dat slechts een voorschot was aan Artsen Zonder Grenzen. Na jaren procederen betaalde ieder de helft.
Naar schatting werden in 1999 wereldwijd rond de vijfduizend mensen ontvoerd. IKV Pax Christi schat dat dat in 2006 is gestegen naar circa honderdduizend. De meeste ontvoeringen vinden nu plaats in Mexico, Irak en India.
