Veel verteld, weinig gezegd

dans

Holland Dance Festival: Solaris, van Joeri Dubbe/Korzo producties

7/2, Korzo theater, Den Haag. Tournee t/m april. korzo.nl

Eigentijdse dans draait vaak om ideeën over beweging, ruimte en tijd, om concepten en abstracties. De tweede grote productie van de jonge, veelgeprezen choreograaf Joeri Dubbe is wat dat betreft een enorme verrassing: Solaris trekt je bijna de wereld van het klassieke sprookjesballet in, zo verhalend is zijn aanpak.

Dat de choreografie gaat over macht en de machthebber, een prikkelend en altijd actueel thema, is vanaf de eerste seconde duidelijk. Die ene man, Jirí Pokorný, houdt zich afzijdig van de andere vijf dansers. Terwijl zij in volle vaart het podium op rennen en in mooi vloeiend grondwerk over de vloer glijden, is een kleine handbeweging van hem - kale kop, lange zwarte jas, leren handschoenen - genoeg om hen op afstand te houden of een andere richting op te doen schieten.

Invloed uitoefenen op een ander, dat is de kern van macht. Bij de machthebber denk je al gauw aan iemand die zich centraal stelt, 'als de zon' (solaris) in het universum. Je ziet koningen op tronen en dictators op balkons.

Dubbe heeft voor het eerste beeld gekozen: achter een van de vijf loshangende panelen, die worden gemanipuleerd door middel van touwen en gewichten aan weerszijden van het toneel, staat een groot rood exemplaar.

Hoe macht werkt, is een hoofdstuk apart. Hierop heeft Dubbe zich moedig gestort, maar zijn tanden toch wel behoorlijk stukgebeten. Solaris is een slepend 'en toen-en toen-en toen-verhaal' geworden.

Op de troon blijkt een man met baard (Miguel Oliveira) te zitten. Is de kale kerel verdreven of was hij 'slechts' de machtige nar achter de schermen? De overige dansers, het volk, maakt het kennelijk niet uit wie er zit; zij gaan op hun knieën en vormen - hoe symbolisch - een piramide.

Totdat er twee rebellen opstaan, wat tot een fysiek krachtig duet leidt. Maar de revolutie eist zijn tol (compleet met een opknoping in de touwen) en brengt weinig verandering: het is wederom de eerste man die verschijnt en de anderen meeneemt in een groepschoreografie met uniforme bewegingen, in uniforme jassen. En de pointe? Tot slot valt iedereen op de grond. Macht kent geen winnaars?

Dubbe is te druk bezig dit alles te vertellen, met veel decorgedoe, een speech van de Britse koning George VI bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en hinderlijk lange scènes met mimische gebaren die, net als in balletklassiekers, van alles uitleggen (een vrouw naast de koning wijst naar haar ringvinger en dan weet je: zij is met hem getrouwd).

De dansers, bijna allemaal (ex-)NDT'ers, zijn sterk en gearticuleerd, maar hadden meer op de voorgrond mogen treden. Uit Solaris blijkt weer eens de onmacht van (te) verhalende dans. Beweging is ideaal voor emoties en grove lijnen en thema's. Gedetailleerde anekdotes en betogen ondermijnen haar zeggingskracht.

undefined