ReportageVoorbereidingen Koningsdag

Vanuit een verlaten kroeg zingt Barry Badpak zijn lied voor digitale oranjeklanten

In Leiden worden Prins Pils Boxen ingepakt. Met bier van Leidse brouwers en inlogcodes voor een kroegentocht vanuit huis. Beeld Raymond Rutting / de Volkskrant
In Leiden worden Prins Pils Boxen ingepakt. Met bier van Leidse brouwers en inlogcodes voor een kroegentocht vanuit huis.Beeld Raymond Rutting / de Volkskrant

Hoe vier je Koningsdag op gepaste afstand? In Leiden wordt ingezet op een digitale kroegentocht met pils van lokale brouwers. ‘In de box zit alles voor een oranjefeestje thuis.’

Bart Dirks

Koningsdag in Leiden is pas compleet met een optreden van Barry Badpak, bekend van de 1,9 miljoen keer op YouTube bekeken feesthit Waar ga je heen met je kamelenteen. Elke 27 april hossen en springen duizenden oranjeklanten aan de Nieuwe Rijn mee met de in extra dik aangezet Leids gezongen nummers.

Deze Koningsdag kunnen maximaal honderd mensen thuis via een livestream zien hoe Barry Badpak optreedt in De Hut van Ome Henne, de feestkroeg van een van de drie bandleden. Verder zal de populaire pijpenla uitgestorven zijn; het drietal zal de inmiddels fameuze ‘gepaste afstand’ tot elkaar bewaren.

Nadat de lintjesregen vrijdag telefonisch werd afgehandeld door burgemeesters, wordt het ook maandag improviseren op Koningsdag. Vanwege de coronacrisis zijn er geen vrijmarkten, geen bandjes in de binnensteden, geen spelletjes op straat, geen blokfluitende kinderen in de parken, geen oranjebal in de feesttent. Willem-Alexander viert zijn 53ste verjaardag niet in Maastricht, maar thuis. Hij hoopt dat ook zijn onderdanen de deur niet uitgaan.

Woningsdag en balkoningsdag

Geen Koningsdag dus, maar woningsdag. Of balkoningsdag – een buurtfeestje op de balkons. ‘Oranje boven, oranje binnen’ is het motto van de Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen, die de infrastructuur voor koningsdagthuis.nl heeft opgetuigd met Google en andere bedrijven.

Via die site roepen Bekende Nederlanders als astronaut André Kuipers en dressuuramazone Anky van Grunsven iedereen op thuis een feestje te bouwen en dat vervolgens online te delen. ‘Als bondscoach ben ik gewend om thuis en uit te spelen’, zegt Ronald Koeman op een nog weinig bekeken huisgemaakt filmpje, ‘maar in deze tijd spelen we alleen maar thuis.’

De act van Barry Badpak in Leiden is alleen te zien voor de kopers van een Prins Pils Box, met onder meer zes biertjes van zes Leidse brouwers, anderhalve meter slinger en een roodwitblauwe schminkstift. Whitney Ouwerkerk, jongerenbegeleider bij STAD (Stichting Talent and Dreams), is met een ploegje druk bezig om de 250 bestelde dozen te vullen.

Online kroegentocht

‘In onze box zitten alle ingrediënten om thuis een gezellig oranjefeestje te kunnen bouwen’, zegt Ouwerkerk. ‘En er is een onlinekroegentocht aan verbonden. Via toegangscodes in de doos kun je online terecht in zes cafés. De een organiseert een pubquiz, de ander draait muziek.’ Vergelijkbare Prins Pils Boxen, met lokale bieren en kroegen, zijn in Utrecht en Delft te koop.

En er wordt meer digitaal gevierd wat anders in grote massa’s zou gebeuren. Vorig jaar kwamen er nog 40 duizend mensen naar het feest van Radio 538, dit jaar claimt 538 ‘het grootste virtuele koningsdagfeest’ te organiseren. Verkoopsite Marktplaats organiseert maandag een Vrijmarktplaats. Wie daar wat wil verkopen, maakt thuis een foto van een kleedje met spullen en deelt die op de vraag- en aanbodsite. De boodschap is duidelijk: blijf thuis.

Handhaving

Voor burgemeesters, politie en handhavers wordt Koningsdag opnieuw een testcase, na de eerdere drukte op vrije dagen in sommige natuurgebieden, op stranden, in tuincentra en woningboulevards. Ontstaan er toch nog spontane feestjes?

Ook op kleine schaal zijn rommelmarkten en kleedjesverkoop niet toegestaan, waarschuwt bijvoorbeeld de gemeente Delft – niet op straat en ook niet vanuit de eigen tuin. Het kan namelijk gebeuren dat deze activiteiten toch mensen naar de stad trekken. Ook Den Haag waarschuwt dat alle coronamaatregelen op Koningsdag ‘onverkort’ gelden. ‘Iedere samenkomst, hoe goed bedoeld ook, is niet toegestaan.’

De meeste oranje-evenementen slaan dit jaar helemaal over – ook online. Zoals de Stichting Oranjebal Heiloo. ‘De feesttent en de bands hebben we begin maart al afbesteld’, zegt Niels Sprenkeling. Wel krijgen alle vrijwilligers in Heiloo een doe-het-zelfdoos bezorgd – met tompoucen, kano’s, een flesje wijn en een blikje bier, en een bouwplaat om thuis de feesttent op te bouwen. Maar dat is het ook. ‘We laten Koningsdag verder passeren. Ik betwijfel of veel mensen zitten te wachten op een digitaal feestje.’

Wouter Vermeulen, een van de mannen van Barry Badpak, moet ondertussen nog zin maken voor het livestream-optreden. ‘Normaal hebben we op Koningsdag een optredentje of zes in de regio, nu alleen dit’, zegt hij. ‘Dat is tot daar aan toe, maar mijn twee kroegen zijn al weken dicht, er hangen gigantische wolken boven de horeca. Dat steuntje van de Prins Pils Box is super en de solidariteit is groot. Maar ik vraag me af hoeveel horecaondernemers en festivalorganisatoren nog overeind staan bij de Koningsdag van 2021.’

Nationale Aubade en Nationale Toost

Het officiële programma van Koningsdag is beperkt. Om kwart voor tien worden overal de klokken geluid als uiting van vreugde en verdriet. Om tien uur volgt de Nationale Aubade: de oranjecomités roepen iedereen op om vanuit deuropeningen en op balkons het Wilhelmus te zingen of spelen. Om 16 uur sluit de koning deze Koningsdag af door op Koningsdagthuis.nl het glas te heffen tijdens de Nationale Toost.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden