NieuwsVlucht SQ22
Vanaf vandaag vlieg je in 18 uur rechtstreeks van Singapore naar Newark
Een hele zit: met de Airbus A350ULR non-stop van Singapore naar New York. Dat is een reis die een groot deel van een etmaal duurt. Kan het lichaam dat wel aan?
De complete toptien van de populairste bioscoopfilms van dit moment in één ruk uitkijken; dit kan tijdens vlucht SQ22 van Singapore naar New York. En dan hebben passagiers nog voldoende tijd over voor toiletbezoek en diner, want ’s werelds langste non-stoplijnvlucht duurt 17 uur en 33 minuten.
Het vliegtuig dat de ontzagwekkende 16.700 kilometer in één ruk weet te overbruggen, is de Airbus A350ULR van Singapore Airlines. De laatste drie letters van het model staan voor ultra long range, extreem lange afstand. Dat dit toestel zo ver komt zonder bij te hoeven tanken, is te danken aan de romp van lichtgewicht, versterkte koolstofvezel, efficiëntere motoren en betere aerodynamica. Al is er wel een prijs, zegt Joris Melkert, universitair docent lucht- en ruimtevaarttechniek aan de TU Delft. ‘Het gewicht van de 24 duizend liter extra kerosine die nodig is, leidt ertoe dat er minder passagiers mee kunnen.’
Benen strekken
Slechts 161 zitten er aan boord, terwijl een ‘gewone’ A350 maximaal 440 passagiers kan meenemen. Die 161 zitten wel lekker ruim, want er zijn minder stoelen aan boord. De benen strekken is onderweg dus geen probleem. Tickets zijn met omgerekend 2.250 euro voor een retourtje ruim twee keer zo duur als een vlucht op dezelfde route met een tussenstop.
Overigens is dit niet het eerste toestel dat bijna de halve wereld non-stop kan over vliegen. Eerder vloog Singapore Airlines dezelfde route al, met een viermotorige Airbus 340-500. Maar de maatschappij staakte de dienstregeling in 2013 omdat de lijn niet rendabel was. De A350 is zuiniger, en daardoor blijven de brandstofkosten enigszins binnen de perken.
Hubs
Lange afstand-lijndiensten als deze zijn relatief nieuw. Passagiers werden eerst met kleine toestellen naar zogenoemde hubs gevlogen; grote luchthavens als Schiphol, waarna de reizigers met grote toestellen de oceaan werden overgezet. ‘Zo’n hub is een beetje als de naaf van een fietswiel, waarbij de spaken staan voor de relatief kort verbindingen met de hub’, aldus Melkert. Aan de andere kant van de oceaan werden passagiers dan weer uitgelaten bij de volgende hub, waarna ze met kleinere toestellen verder vlogen.
Vliegtuigbouwer Airbus bedacht een jaar of twintig geleden dat grote afstanden tussen twee hubs misschien beter in één keer overbrugd konden worden met een gigantisch toestel, en ontwikkelde de reusachtige A380. Meer mensen in één vliegtuig scheelt vluchten op de toch al drukke grote luchthavens. Maar de markt voor deze reuzentoestellen en dito routes bleek beperkt en de A380 werd geen succes. ‘Nóg geen succes’, zegt Melkert. ‘Want er zou in de toekomst meer vraag naar kunnen komen.’
Dat de luchtvaartmaatschappij de extra lange routes afstoft en dat hiervoor weer toestellen worden gebouwd, zoals de A350URL (Boeing heeft de 777/200ER en 300ER), lijkt het idee te ondersteunen dat passagiers graag met reuzensprongen over de planeet gaan. Nog verder dan de 17 duizend kilometer die nu overbrugd worden, zal in de toekomst mogelijk zijn, maar de stapjes zullen volgens Melkert beperkt zijn. ‘Het gaat telkens met een paar honderd kilometer. Bovendien moet er een passende route zijn tussen twee wereldsteden.’
Dubbele bemanning
Om de vlucht van 19 uur veilig te kunnen voltooien, moet een dubbele bemanning mee. Piloten mogen maar een beperkt aantal uren achter de stuurknuppel zitten, daarna moeten ze worden vervangen door collega’s. Ter vergelijking: de langste route die KLM uitvoert, is van Buenos Aires naar Amsterdam en vergt een kleine 14 uur. Hoe veel bemanningen er mee moeten op een vlucht van 19 uur, kan een woordvoerder van de luchtvaartmaatschappij niet zeggen, ‘omdat het onmogelijk is een dergelijk lange reistijd in onze systemen in te voeren’. Vermoedelijk, zegt hij, volstaan twee bemanningen (zowel voor de cockpit als de cabine) voor de recordvlucht.
Overigens zit er wel een grens aan de maximale afstand die gevlogen wordt. Die ligt rond de 20 duizend kilometer. ‘Anders kun je beter de andere kant op vliegen’, zegt Melkert. Met een actieradius van ongeveer 20 duizend kilometer is immers elke plek op aarde bereikbaar. Die afstand is ooit al eens afgelegd door een passagierstoestel. In 2005 vloog een Boeing 777 van Pakistan Airlines ruim 21 duizend kilometer van Hongkong naar Londen. De vlucht vergde ruim 22 uur en werd niet volgens de gebruikelijke korte westelijke route uitgevoerd, maar ‘verkeerd om’, om het record te kunnen breken. Aan boord waren maar 27 passagiers, omdat het toestel anders te zwaar werd voor de trip.
Trombose en een opgeblazen buik
Voor het lichaam is een lange vliegreis geen pretje. De ijle luchtdruk in de cabine is vergelijkbaar met die op een berg van 1.800 à 2.400 meter hoogte. Mensen met longproblemen of bij wie het hart minder goed pompt – en die ‘op de grond’ ook al snel buiten adem raken – kunnen daar last van krijgen, waarschuwt de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO).
Zodra het vliegtuig opstijgt en de luchtdruk daalt, hebben luchtbelletjes in ons lichaam de neiging uit te zetten. Met als mogelijk gevolgen: een verstopte buis van Eustachius of opgezette darmen. Door de lage luchtdruk verwijden bovendien de bloedvaten (in de benen, waardoor het bloed trager gaat stromen. Dat, in combinatie met lang stilzitten en de droge lucht aan boord, vergroot de kans op het ontstaan van bloedstolsels, oftewel trombose. Meestal lost zo’n stolsel vanzelf op, maar als het door de bloedstroom wordt meegenomen richting hart en longen en een belangrijk bloedvat afsluit, kan dat de dood tot gevolg hebben.
