Analyse
Van Fortuyns chauffeur tot de schrijver van een opzienbarende roman: een bonte stoet getrouwen komt met Baudet de Kamer in
Tegen eerdere verwachtingen in is Forum voor Democratie onstuimig gegroeid. Wie moeten alle zetels in de Tweede Kamer gaan bezetten?
Waar is Baudet? Op de verkiezingsavond posten journalisten eindeloos voor het Amsterdamse partijkantoor van Forum voor Democratie zonder ook maar een glimp op te vangen van de partijleider. Ook de volgende ochtend ontbreekt Baudet tussen de andere glunderende winnaars van de verkiezingen. Waar hangt hij uit?
Hans Smolders, oud-chauffeur van Pim Fortuyn
‘Thierry Baudet was gewoon dood- en doodop’, belt kandidaat-FvD-Kamerlid Hans Smolders in bij het tv-programma Goedemorgen Nederland voor een verklaring. ‘Hij heeft echt twintig uur per dag gewerkt de afgelopen weken.’ Mogelijk had zijn absentie ook te maken met het feestje dat Forum de avond ervoor vierde, en waarvan beelden al snel op sociale media rondgingen. Daarop danst de volledig uitgeputte Baudet nog uitbundig in een volgepakte huiskamer, een glas rode wijn in zijn hand.
De FVD houd lekker een feestje. @NOS volgensmij staan jullie op het verkeerde address. #FVD #NOS pic.twitter.com/cYhmvQXXXX
— ZarakZoulix (@ZarakZoulix) 18 maart 2021
Aan de coronaregels voldeed het feestje niet, maar Baudets blijdschap is voorstelbaar. Zijn Forum voor Democratie, praktisch afgeschreven na een partijverscheurende crisis en een vrije val in de peilingen, heeft alsnog getriomfeerd in de verkiezingen. Met acht zetels, een winst van zes, maakte FvD woensdag per saldo de grootste sprong van alle Haagse partijen.
‘Een daverende klap tegen de eindeloze lockdowns’, noemde Baudet zijn zetelwinst op Twitter toen hij donderdag rond het middaguur dan toch zijn kiezers bedankte. Het zegt alles over de campagne die Forum voerde. Die was uitsluitend gericht tegen de lockdowns, de anderhalvemetersamenleving en eigenlijk het gehele coronabeleid.
BEDANKT!
— Forum voor Democratie (@fvdemocratie) 18 maart 2021
Als de prognoses kloppen, is #FVD de grootste winnaar van de verkiezingen. Dat komt door ��! Een half miljoen Nederlanders hebben gezegd: wij willen ons leven terug. Een daverende klap tegen de eindeloze lockdowns. Een enorme overwinning voor de vrijheid. pic.twitter.com/J8atZciUaB
Zijn ‘welhaast religieuze gedrevenheid’ op het coronadossier, zoals het vertrokken Kamerlid Theo Hiddema het noemde, kostte Baudet het gros van de FvD-vertegenwoordigers in de provincies en de Eerste Kamer. Zij splitsten zich af en vormden JA21, dat met vier zetels de Kamer binnenkomt. Maar Baudets radicale standpunten vonden gehoor bij het coronasceptische deel van het electoraat, dat een stem op Baudet zag als de enige uitweg uit de lockdown. De acht zetels die het hem opleverde, zullen worden ingenomen door vertrouwde én nieuwe FvD-namen.
Van Haga, held in coronasceptische kringen
De bekendste, met dezelfde compromisloze coronavisie als de partijleider zelf, is zonder twijfel Wybren van Haga. Na zijn gedwongen vertrek uit de VVD-fractie in de Kamer, omdat de vastgoedondernemer tegen gemaakte afspraken in zijn verhuurbedrijf actief had bestuurd, vond Van Haga al snel aansluiting bij Baudet.
In de coronacrisis speculeerde Van Haga ongefundeerd over bosjes doden na vaccinaties in Israël en suggereerde hij zonder onderbouwing dat slachtoffers van auto-ongelukken worden gelabeld als ‘coronadoden’. Het leverde hem een heldenstatus en een eigen achterban op in coronasceptische kringen. Donderdag verhaalden stemmentellers op Twitter hoe Van Haga op hun stembureau evenveel of meer stemmen had gewonnen dan Baudet. Als beloning voor zijn trouw in de partijcrisis promoveerde Baudet hem van plaats acht op de FvD-lijst naar plaats twee.
Olaf Ephraim (penningmeester) en Simone Kerseboom (Limburgs Statenlid)
Andere loyalisten belanden eveneens in de Tweede Kamer. Zoals Olaf Ephraim, de bankier en FvD-penningmeester die veelvuldig door Baudet naar voren werd geschoven om hem vrij te pleiten van antisemitische uitspraken, en Simone Kerseboom, die zich als Limburgs Statenlid niet afkeerde van Forum en de enige vrouw in de fractie wordt.
Ook Smolders, die voor Baudet instond bij Goedemorgen Nederland, schaarde zich achter de partijleider. Hij ziet in Baudet de natuurlijk opvolger van Pim Fortuyn, die werd vermoord voor de ogen van Smolders, destijds Fortuyns chauffeur. Naast zijn terugkeer in de Kamer – eerder was Smolders Kamerlid voor de LPF – blijft hij FvD-Statenlid in Noord-Brabant en gemeenteraadslid in Tilburg voor zijn eigen Lijst Smolders.
Freek Jansen, twee handen op één buik met Baudet
Verreweg de controversieelste naam in de uitgedijde FvD-fractie is die van Freek Jansen. Als fractiemedewerker en manusje-van-alles is hij al jaren twee handen op één buik met Baudet. In lijn met de ideeën van zijn boezemvriend ziet Jansen Forum als de laatste kans om de ‘moreel verzwakte’ Nederlandse samenleving te redden van de ondergang. Dat lukt alleen met ‘doorzettingskracht, discipline, overwinningsdrang, ja, zelfs overheersingsdrang’, sprak Jansen in juni 2019 op een bijeenkomst van jongerenvereniging JFvD.
Als JFvD-voorzitter kwam Jansen zwaar onder vuur te liggen na het herhaaldelijk uitlekken van antisemitische en anderszins extreme appjes van partijgenoten. De 29-jarige Jansen ontkende dat er sprake was van een structureel probleem en royeerde de klokkenluiders die met de appberichten naar de media waren gestapt. Baudet bleef hem steunen – het was de directe aanleiding voor het uiteenspatten van FvD in november vorig jaar.
Gideon van Meijeren, vriend van de boerenlobby
Een andere jongere kracht is Gideon van Meijeren. Hij was beroepsmilitair en wetgevingsjurist op het ministerie van Binnenlandse Zaken voor hij als fractiemedewerker bij Forum begon. Samen met Farmers Defence Force demonstreerde Van Meijeren vorig jaar vlak bij het RIVM-gebouw in Bilthoven tegen de stikstofmaatregelen. Het land van de boeren wordt afgepakt om windmolenparken en zonneweides aan te leggen en immigranten onderdak te bieden, zei hij. ‘Het is landjepik. En dan zijn ze bij jullie aan het verkeerde adres!’
Pepijn van Houwelingen, schrijver van controversiële roman
Nummer acht op de lijst en de laatste nieuwe FvD’er is Pepijn van Houwelingen. Met Baudet was hij een van de aanjagers van het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne. Ook is Van Houwelingen een van de initiatiefnemers van aspirant-omroep Ongehoord Nederland.
Onder het pseudoniem Vossius schreef hij in 2009 een roman waarin hij onder meer discriminatie van etnische minderheden verheerlijkte, onthulde NRC rond het Oekraïnereferendum. ‘Vossius’ stelde dat het Derde Rijk te verkiezen was boven onze huidige samenleving omdat het tenminste nog een hoger doel diende. Van Houwelingen erkende dat hij achter het pseudoniem schuilging, maar stelde er niet werkelijk dergelijke ideeën op na te houden. Hij noemde het ‘ideeënkunst’, bedoeld om ‘de grenzen van het toelaatbare, het redelijke en het menselijke te onderzoeken’.