NieuwsCultuurbeleid

Van Engelshoven: culturele wereld moet diverser, zowel in aanbod als in personeel

Het aanbod van door het Rijk gefinancierde culturele instellingen moet diverser worden. Door meer geld uit te trekken voor urban arts (graffiti, hiphop, streetdance en gesproken voordrachten en performances) hoopt minister Ingrid van Engelshoven (Cultuur) moeilijk bereikbare doelgroepen te verleiden tot een bezoekje aan het theater en musea. Ook het personeel van de instellingen moet diverser.

Dion Mebius
Graffiti-festival Step in the Arena, waar afgelopen weekend 150 kunstenaars uit 40 landen hun kunsten toonden. Minister Van Engelshoven van Cultuur wil meer geld uitgeven urban arts. Beeld ANP
Graffiti-festival Step in the Arena, waar afgelopen weekend 150 kunstenaars uit 40 landen hun kunsten toonden. Minister Van Engelshoven van Cultuur wil meer geld uitgeven urban arts.Beeld ANP

Dat staat in de cultuurplannen die Van Engelshoven dinsdag in Tilburg heeft gepresenteerd voor de periode 2021 - 2024. ‘Ik gun het iedereen om van de rijkdom van de cultuur te genieten. Ook mensen die daar uit zichzelf niet aan toekomen’, aldus de D66’er. Ook voor ‘onderbelichte’ genres als ontwerp en popmuziek komt meer aandacht. ‘Niet alleen omdat er op hoog niveau wordt gewerkt, maar ook om het cultuurbeleid bij de tijd te houden.’

Van Engelshoven volgt daarmee het advies op van de Raad voor Cultuur, die in april aandrong op meer diversiteit in de culturele sector. In haar advies voor de periode 2021-2024 stelde de Raad dat het huidige cultuuraanbod te weinig Nederlanders bereikt, omdat het hen niet aanspreekt of omdat zij hoge drempels ervaren.

Ook Van Engelshoven ziet graag meer ruimte voor andere genres en kunstenaars met een andere achtergrond. Om tot een ander beleid te komen, stelt zij, moeten de instellingen zélf veranderen. De aansluiting bij het publiek ‘beperkt zich niet tot bepaalde genres of groepen makers’, schrijft zij. ‘Ook in de samenstelling van het personeel moeten aanvragers (van cultuursubsidie, red.) duidelijk maken dat zij bij de diverse samenleving van nu horen.’

Geld voor slavernijverleden

Van de 80 miljoen euro die het kabinet eerder al structureel extra uittrok voor cultuur gaat 44 miljoen naar de subsidiepot voor culturele instellingen, maakt Van Engelshoven bekend. Het totale subsidiebedrag stijgt daardoor tot 375 miljoen euro per jaar. Een extra investering bovenop de beloofde 80 miljoen euro vindt de D66’er niet nodig, ondanks een dringend verzoek daartoe van de Raad.

Lang niet iedere creatieveling verdient een goede boterham, erkent de minister. Zij omarmt daarom de ‘Fair Practice Code’, die de beloningen op de culturele arbeidsmarkt moet verbeteren. Wie niet aan de richtlijn voldoet, krijgt geen subsidie. Om ruimte te creëren voor experimenten steekt Van Engelshoven eenmalig 5 miljoen euro in een fonds waaruit podiumkunstenaars geld kunnen lenen. 15 miljoen euro gaat eenmalig naar een ‘voorziening voor permanente professionele ontwikkeling’, zodat kunstenaars zich kunnen laten bijscholen.

Per provincie krijgt één museum met een gemeentelijke of provinciale collectie voortaan een jaarlijkse subsidie van 250 duizend euro. Provincies mogen zelf een museum voordragen. Van Engelshoven heeft bovendien een miljoen per jaar over voor een ‘nationale voorziening’ in Amsterdam die het slavernijverleden herdenkt. De minister is momenteel met de gemeente in gesprek over de uitwerking, bijvoorbeeld in de vorm van een museum of monument.

Cultuur is voor veel Nederlanders niet vanzelfsprekend, vindt de Raad voor Cultuur

Daarom moeten instellingen die door het Rijk worden gesubsidieerd, een diverser publiek trekken. Dat adviseerde de raad in april. Het bestaande traditionele aanbod zou veel mensen niet aanspreken en ze zouden hoge drempels ervaren.

De VVD wil bij monde van cultuurwoordvoerder Thierry Aartsen de volkscultuur omarmen. Dat betekent meer geld naar nieuwe kostuums voor de schutterijen in Limburg en de gilden in Gelderland. En minder naar de kostuums van de Nederlandse Opera of het Nationale Toneel. Aartsen: ‘Er gaat 7 miljoen euro naar het Concertgebouworkest en nul naar het bloemencorso. Dat vind ik raar.’

Kunst is geen hobby, is niet elitair en niet links, reageert journalist Colin van Heezik op het VVD-voorstel. ‘De partij probeert kunst en cultuur af te schilderen als elitaire aanstellerij, maar de werkelijkheid is veel complexer. Mensen uit alle lagen van de bevolking genieten van en hebben baat bij kunst. Mits zij toegankelijk blijft voor iedereen.’

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden