Van de aanwezigheid van IS in Irak is weinig meer over
Het kalifaat van Islamitische Staat is bijna verleden tijd. Het in 2014 geproclameerde islamitische wereldrijk is gereduceerd tot één stad en enkele dorpen langs de Iraaks-Syrische grens. Het Iraakse leger veroverde vrijdag de grensstad Al Qaim op de extremisten. binnen. Premier Haider al-Abadi feliciteerde zijn troepen met de overwinning, die in een 'recordtijd' was bereikt.
Van de aanwezigheid van IS in Irak is nu weinig meer over. In juli werd de stad Mosul ingenomen door het Iraakse leger, dat vervolgens een campagne inzette om de resterende posities van de beweging in het noordwesten van het land op te ruimen. Met de inname van Al Qaim is die operatie vrijwel voltooid. In zijn hoogtijdagen omvatte het kalifaat een derde van Irak en Syrië.
Het Syrische leger heeft de stad Deir al-Zor in het zuidoosten van Syrië in handen gekregen. De laatste IS-strijders werden daar donderdag verjaagd. Deir al-Zor was een van de laatste bolwerken van IS in Syrië. 'Met het verlies van Deir al-Zor is IS niet langer in staat terroristische operaties te laten uitvoeren', zei generaal Ali Mayoub op de Syrische televisie.
Twee weken geleden werd Raqqa, de 'hoofdstad van het kalifaat', op de extremisten veroverd door de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), een door Koerden geleide militie die met de Verenigde Staten samenwerkt.
De overgebleven posities van IS in de Eufraat-vallei worden van drie kanten aangevallen: door Iraakse troepen, het Syrische leger en de SDF. Het laatste IS-bolwerk van betekenis is Abu Kamal, een Syrische stad aan de overzijde van de grens bij Al Qaim.
Volgens een Amerikaanse legerwoordvoerder zitten er nog 2.000 tot 3.000 IS-strijders in Abu Kamal. 'We verwachten dat ze zullen proberen te vluchten, maar we houden dat in de gaten en we zullen alles doen om IS-leiders uit de weg te ruimen', zei kolonel Ryan Dillon.
Wat de rol zal zijn van de Amerikanen in de val van Abu Kamal is niet duidelijk. De stad ligt op de westoever van de Eufraat, de kant waar het Syrische leger bezig is IS op te rollen. Op de oostelijke oever heeft de door de Verenigde Staten gesteunde SDF de overhand. Mogelijk zal ook die proberen Abu Kamal in handen te krijgen. De grensovergang met Irak van groot strategisch belang.
De Syrische strijdkrachten, gesteund door het Russische leger en Iran-gezinde milities, zetten begin september de aanval in op Deir al-Zor. Tegelijk werden steden en dorpen meer zuidelijk langs de westoever van de Eufraat door het regime veroverd. Aan de overkant van de rivier was intussen de SDF begonnen aan een opmars in de richting van de Iraakse grens. Er is een wedloop gaande tussen het Syrische leger en de SDF om zoveel mogelijk grondgebied in het zuidoosten van het land in handen te krijgen. Het grootste deel van de Syrische olievoorraden ligt in dit gebied.
