Nieuws
Van Ark laat onafhankelijk onderzoek doen naar deal met Van Lienden
Minister voor Medische Zaken Tamara van Ark laat een onafhankelijk onderzoek instellen naar de omstreden mondkapjesdeal met Sywert van Lienden. Ze wil naar eigen zeggen dat alle feiten op tafel komen. Van Ark zal vandaag of morgen meer details over het onderzoek naar de Tweede Kamer sturen.
Volgens de minister kan VWS niet zelf het onderzoek doen omdat ook het handelen van de overheid bekeken moet worden. De vraag is vooral waarom het slechts enkele dagen oude bedrijfje van Van Lienden de op twee na grootste overheidsorder uit de coronacrisis binnensleepte.
Van Lienden bevestigde zondag bij Buitenhof dat hij samen met zijn twee compagnons, Bernd Damme en Camille van Gestel, zeker 28 miljoen heeft verdiend aan de deal met de overheid. Netto hield hij daar naar eigen zeggen 9 miljoen aan over, zijn twee compagnons ieder ruim 5 miljoen.
De antwoorden die Van Ark vorige week aan de Kamer heeft gegeven, roepen vooral aanvullende vragen op. Zo beweerde de minister dat de prijzen die Van Lienden in rekening bracht, binnen de gebruikelijke marges vielen. Volgens direct betrokkenen heeft Van Ark de Tweede Kamer daarmee op het verkeerde been gezet, omdat ze in haar brief aan de Kamer de prijzen hanteert van zogenoemde FFP2-maskers. Van Lienden leverde goedkopere maskers van lagere KN95-kwaliteit. Via een intern omstreden Iers certificaat kregen de maskers na het verstrekken van de order alsnog de hogere FFP2-status.
Bezwaren op papier
Van Ark heeft ook beweerd dat er binnen het Landelijke Consortium Hulpmiddelen (LCH) alleen bezwaar tegen de deal met Van Lienden bestond omdat er al genoeg mondmaskers zouden zijn besteld. Volgens direct betrokkenen was het verzet breder en waren er wel degelijk zorgen over de kwaliteit en prijs. Die bezwaren zouden ook op papier zijn vastgelegd.
De VVD-bewindspersoon houdt ook vol dat de maskers van Van Lienden van goede kwaliteit waren. Het RIVM bestempelde de helft van de 40 miljoen mondmaskers als ‘een onverantwoord gezondheidsrisico’, omdat de nanostof grafeen erin werd aangetroffen. Volgens Van Ark waren de maskers toch goed, omdat er via het Iers bureau een CE-certificaat was afgegeven. Ze zijn uiteindelijk nooit naar de zorg gegaan. Volgens Van Ark bleven de maskers in het magazijn omdat er al genoeg beschermingsmiddelen waren, niet vanwege zorgen over de kwaliteit.
Er blijven ook veel vragen over de betrokkenheid van de politieke en ambtelijke top van het ministerie. Toenmalig minister Martin van Rijn bemoeide zich persoonlijk met de deal en de hoogste ambtenaar van het ministerie van Financiën, die toen bijsprong bij VWS, onderhandelde direct met Van Lienden. De professionele partijen binnen het LCH werden daarbij gepasseerd.
Ook onderzoek binnen CDA
Ook binnen het CDA wordt de deal van Van Lienden inmiddels onder de loep genomen. De mediapersoonlijkheid, die meeschreef aan het verkiezingsprogramma van het CDA, zei zondag bij Buitenhof dat hij de partij had ingelicht over de enorme winsten die hij had geboekt met de mondkapjesdeal met de overheid. Tegenover de buitenwereld bleef hij juist volhouden ‘om niet’ te werken.
De integriteitscommissie van het CDA zegt nooit ingelicht te zijn, maar de partij doet nog verder onderzoek. Van Lienden zei ook dat hij de politiek adviseur van minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge waarschijnlijk heeft ingelicht over zijn commerciële activiteiten.
CDA-partijleider Wopke Hoekstra weigert nog steeds ieder commentaar over het optreden van zijn partijgenoot Van Lienden. De Volkskrant onthulde ruim drie weken geleden dat de CDA'er en zijn compagnons via een commercieel bv-tje toch geld verdienden aan de mondkapjeshandel, hoewel ze altijd het tegendeel hadden beweerd. Hoekstra zei destijds dat hij niet ‘op basis van een paar krantenberichten’ commentaar wilde geven op Van Lienden.