V & D biedt Captain John kans op revanche

GEWIPT DOOR Arie Maas, gevraagd door Jan-Michiel Hessels - het verzoek van de Vendex-bestuursvoorzitter zal Van Nuenen ongetwijfeld goed hebben gedaan. Alleen in de retail-sector kan Van Nuenen immers aantonen dat Maas het in 1991 bij het verkeerde eind had toen de KBB-bestuursvoorzitter hem als zijn kroonprins terzijde schoof.

Van Nuenens benoeming is een van een aantal die Vendex gisteren bekendmaakte. Van Nuenen volgt Ed Hamming op. Deze zet een stap zijwaarts en wordt binnen de hoofddirectie van Vendex verantwoordelijk voor de speciaalzaken (onder andere Kreymborg, Hunkemöller en Kijkshop). Die portefeuille wordt weer achtergelaten door Simon van der Kaaij. Hij gaat in mei volgend jaar met pensioen. De portefeuille levensmiddelen, die Van der Kaaij eveneens onder zijn hoede had, wordt ondergebracht bij Willy Angenent, de man die bij het concern de financiële zaken onder beheer heeft.

Maar het meest opvallend is de benoeming van Van Nuenen. Dat hij het bankiersmétier verlaat en terugkeert in de detailhandel heeft, ongetwijfeld te maken met de wens om zich te revancheren voor de smadelijke afgang van vier jaar geleden.

Bij de VSB Bank, waar hij in 1991 als directievoorzitter in dienst trad, was dat niet mogelijk. Niet dat ze in Utrecht niet blij met hem waren. 'Wij hebben goed kunnen profiteren van zijn retail-kennis', zegt een woordvoerder van Fortis, het financiële conglomeraat waarvan de VSB Bank deel uitmaakt.

Maar de winkelschappen bleven lokken. 24 jaar geleden begon Van Nuenen na zijn studie bedrijfskunde zijn loopbaan bij het KBB-concern. In 1987 kwam hij bij de Hema terecht. Maas, tot begin dit jaar de sterke man bij dat concern, zag in hem de ideale figuur om de problemen bij de belangrijkste loot aan de KBB-stam aan te pakken. Van Nuenen had naam gemaakt bij de Bijenkorf, een andere KBB-dochter. Hij was de man die met succes de logistieke kant van de reddingsoperatie bij de Bijenkorf voor zijn rekening had genomen.

Bij de Hema maakte Maas ruim baan voor Van Nuenen: Binnen een jaar na zijn komst verdwenen twee van vier directeuren, onder wie de directievoorzitter. Als eerste man bij de Hema stond Van Nuenen een radicale aanpak voor ogen: op het logistieke vlak moesten de magazijnen bij de vestigingen worden opgeheven. Bovendien bedacht hij het 'project centrale kosten', wat neerkwam op een afslankingsoperatie van dit zevenhonderd man tellende apparaat.

Van Nuenen verdedigde zijn plannen met verve. Hij wierp zich tegenover zijn personeel op als de grote inspirator, een man met 'een onmiskenbaar charisma en het jargon van een voetbalcoach', zo omschreef het maandblad Quote hem eens. Hij was niet vies voor het bezigen van termen als 'kort op de bal spelen' en 'alle neuzen dezelfde kant op laten wijzen'.

In de praktijk lukte het Van Nuenen allerminst om dat laatste te bewerkstelligen. 'Captain John', zoals zijn bijnaam inmiddels luidde, stuitte onder meer op verzet van de afdeling Inkoop, traditioneel een machtige geleding binnen de Hema. De opeenstapeling van reorganisaties wekte irritatie op.

Niet bekend

Bij KBB werd hij van een dergelijke functie ontheven, toen het nieuwe logistieke systeem bij de Hema werd ingevoerd. Die was desastreus en ontaardde in een foutenfestival met een behoorlijke omzet- en inkomstenderving tot gevolg. Zijn gedwongen vertrek bij KBB kwam voor de buitenwereld als een verrassing en gold als een vernedering voor Van Nuenen, te meer omdat Maas hem een half jaar eerder nog had aangewezen als een nieuw lid van de raad van bestuur bij KBB.

Bij V & D zal hij vooral willen aantonen dat hij wel degelijk geschikt is voor het vak. De warenhuizen waren het eerste halfjaar goed voor een winst van 3 miljoen gulden (1994: 14 miljoen). Maar worden de onroerend goedverkopen buiten beschouwing gelaten, dan was er sprake van een verlies.

Over zijn benoeming zijn de meningen verdeeld. 'Een aanwinst voor V & D', zegt Luc Voormeulen, bestuurder van de Dienstenbond FNV. 'Hard, maar je kunt er zaken mee doen'. Een kenner van de branche fronst echter zijn wenkbrauwen. 'Bij de VSB Bank zat-ie volgens mij op zijn plaats: hij werkte het liefst met cijfers. Sterker nog, Van Nuenen wil alles met cijfers onderbouwd zien. Bij V & D hebben ze juist een creatieveling nodig om de omzet omhoog te krijgen.'

Hans Faber