Uitzendurenkwartetten

Ik had het me als groot Radio 1-liefhebber nooit zo gerealiseerd, maar als ik 's ochtends tijdens het koffiezetten en sinaasappels persen naar Lara Rense en Marcel Oosten luister, komt het nieuws heel anders bij me binnen dan tegen de avond, wanneer ik in de pastasaus sta te roeren en Joost Eerdmans bij de aankondiging van Avondspits voor de honderdste keer aan Tim Overdiek vraagt wat die eigenlijk van zijn stelling vindt (en Tim voor de honderdste keer zo uitgestreken mogelijk antwoordt dat hij dat écht niet zou weten). 's Ochtends ben ik kwiek en fit en verwerkt mijn brein moeiteloos het ene nieuwtje na het andere; aan het eind van de middag ben ik een uitgewrongen dweil die alleen nog maar rustige rosé-radio kan hebben, en bovendien via Twitter en Facebook allang heeft vernomen wat er die dag is gebeurd.

Het was mijzelf nog niet opgevallen, maar dat bleek een tijdje terug uit onderzoek. Op basis daarvan werd in maart van dit jaar het ritme van het Radio 1 Journaal aangepast: veel nieuws, dubbelpresentatie en snelle gesprekjes in de ochtend, minder nieuws, enkelpresentatie en tragere zinnen in de middag.

En er kwamen muziekjes. Opgewekte liedjes van Kane die ik 's middags niet kan hebben en 's ochtends evenmin; sindsdien ben ik een wat minder groot liefhebber van Radio 1.

Die ingrepen vallen volledig in het niet bij wat er in januari 2014 op Radio 1 gaat veranderen. Het enige wat overdag blijft, zijn de NOS Radio 1 Journaals in de ochtend en de middag, allebei een half uur korter dan nu. Tussendoor wordt de zendtijd niet langer verdeeld over blokjes van een uur, zoals nu, maar over drie grote blokken van twee of drie uur die achtereenvolgens worden gevuld door de nieuwe fusieomroepen KRO/NRCV, VARA/BNN en AVRO/TROS.

Ook nieuw is dat de NOS de hele dag door elk uur twee keer met een eigen item inbreekt, waarbij de KRO/NCRV/VARA/BNN/AVRO/TROS-presentator van dienst gewoon blijft presenteren, maar intussen een gesprekje voert met bijvoorbeeld de politieke redactie van de NOS in Den Haag.

Dat betekent dat de nationale nieuwszender tussen 6 uur 's ochtends en 6 uur 's avonds nieuws brengt dat - in chronologische volgorde - afkomstig is van de volgende omroepcombinaties: NOS, KRO/NCRV, KRO/NCRV/NOS, VARA/BNN, VARA/BNN/NOS, AVRO/TROS, AVRO/TROS/NOS en tot slot weer de NOS. Vanaf 6 uur neemt de EO het over, tot 7 uur want dan begint de NTR met Kunststof, voortaan elke doordeweekse avond; na 7 uur mogen de omroepen uitzenden die overdag nog niet aan de beurt zijn geweest, ook weer in combinatie met de NOS.

Het programma Brands met Boeken op vrijdagavond verdwijnt omdat de VPRO in 2014 niet meer op de vroege vrijdagavond zit, Avondspits van Eerdmans verdwijnt omdat WNL niet meer in de dagelijkse vooravond zit; Lijn 1 verdwijnt omdat de NTR niet meer in de ochtend zit; Casa Luna verdwijnt omdat de NCRV niet meer in de nacht zit. Programma's sneuvelen niet omdat ze slecht zijn, maar vanwege de uitkomst van het grote uitzendurenkwartettenspel.

Een paar jaar geleden voerde Radio 1-coördinator Laurens Borst een dappere strijd tegen de omroepschotten op zijn zender. Dat resulteerde vorig jaar in de Radio 1 Sportzomer, waarbij de nieuwsvoorziening net als in echte landen werd verzorgd vanuit één centrale redactie. Bij het vormen van de presentatieduo's werd niet gekeken wie van welke omroep kwam, maar naar wie bij wie paste. De meeste medewerkers waren enthousiast, de meeste luisteraars ook, de omroepbazen minder - de identiteit van de omroepen werd in het Sportzomerformat niet herkenbaar genoeg bevonden, en na de zomer kroop iedereen terug in zijn eigen holletje.

Dat er nu alsnog een nieuw en strakker uitzendschema in elkaar is geknutseld, heeft niet te maken met kwaliteitsdrift maar met de bezuinigingen op de publieke omroep. Het prachtig zijn als dit compromis desondanks tot een newsier en herkenbaarder zender leidt; maar het blijft een compromis.

Nu die muziekjes nog weg.

undefined