Uitstel van de VN-klimaattop in Glasgow, wat heeft dat voor gevolgen?

Wat behelst het uitstel van de top?

De klimaatpoot van de Verenigde Naties, de UNFCCC, besloot donderdagavond de belangrijke klimaattop COP26 in het Schotse Glasgow vanwege de coronacrisis met een vol jaar uit te stellen, tot november 2021. Dat was in lijn met een voorstel van die strekking van het gastland Groot-Brittannië. In maart was na het uitbreken van de coronacrisis al besloten om de klimaattop naar 2021 te verschuiven. De top zal nu van 1 tot 12 november 2021 in Glasgow plaatsvinden. Medio volgend jaar komt er nog een tussentijdse klimaattop in Italië.

Waarom is die top zo belangrijk?

COP26 is de belangrijkste klimaattop sinds de top van 2015 in Parijs, toen bijna tweehonderd landen het akkoord van Parijs afsloten, met de belofte de opwarming van de aarde via het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen eind deze eeuw te beperken tot maximaal 2 graden Celsius, of liever nog een ‘relatief veilige’ 1,5 graad. Dat akkoord gaat komend jaar formeel in. De top in Glasgow was bedoeld om landen de kans te geven nieuwe, ambitieuzere klimaatplannen in te dienen om te zorgen dat de afspraken van Parijs in zicht blijven.

Wat zijn de gevolgen van uitstel?

Door het uitstel valt de druk op landen weg om snel met steviger klimaatplannen te komen. Daardoor verspeelt de wereld het momentum van het ‘superjaar voor de natuur’, met naast de klimaattop een VN-biodiversiteitstop die in oktober in het Chinese Kunming had moeten worden gehouden (en die ook is uitgesteld, naar een nader te bepalen tijdstip). Bovendien hebben landen vanwege de pandemie even geen aandacht voor het klimaat, terwijl de tijd volgens VN-klimaatpanel IPCC dringt. Met de huidige uitstoot koersen we af op zeker 3 graden opwarming in 2100, wat zal leiden tot forse zeespiegelstijging, meer extreem weer en massale klimaatmigratie.

Heeft uitstel ook voordelen?

Optimisten denken dat het uitstel een geluk bij een ongeluk kan zijn. Landen hebben nu meer tijd (en minder excuses) om met ambitieuzere klimaatplannen te komen. Dat geldt met name voor de Europese Unie en China, twee grote uitstoters met klimaatambitie die samen de internationale kar zouden kunnen trekken. Landen hebben ook meer tijd om hun door het coronavirus ondergraven economieën klimaatbestendig te herbouwen, zoals de EU woensdag aankondigde met haar coronaherstelplan van 750 miljard euro, waarin duurzame energie, energiebesparing en elektrische auto’s een hoofdrol spelen. Dat plan omvat onder meer de belofte van de schepping van een miljoen nieuwe groene banen en geld voor een rechtvaardigde transitie.

Nog meer lichtpuntjes?

Een ander voordeel is dat de Verenigde Staten in november naar de stembus gaan. Anders dan in de oude planning weten landen in de aanloop naar ‘Glasgow’ dus of ze nog vier jaar te maken krijgen met president Trump, of dat er een andere Amerikaanse president zal zijn. Trump wil de VS zoals bekend terugtrekken uit het akkoord van Parijs, een vernietigende klap die formeel pas in november kan worden geïnitieerd. Trumps vermoedelijke uitdager, de Democraat Joe Biden, heeft al gezegd dat hij de VS in ‘Parijs’ zal houden.