Tweemansfractie Denk zoekt de confrontatie

Als allerlaatste Kamerlid loopt Tunahan Kuzu naar de microfoon in de Tweede Kamer. Andere partijen hebben dan al hun afschuw uitgesproken over 'de persbreidel' in Turkije en de 'onaanvaardbare intimidatie' van de afgelopen zondag gearresteerde columniste Ebru Umar. 'Heel Nederland steunt Umar, behalve de twee heren van de Turkenpartij', sneerde de PVV.

Eenmaal aan het woord houdt Kuzu vol dat Umar haar arrestatie over zichzelf heeft afgeroepen. Hij slaat terug met een bitter j'accuse: 'De vrijheid van meningsuiting is blijkbaar de vrijheid om slechts één enkele mening te hebben. Als je iets anders denkt, 'vertoon je NSB-verdrag', dan ben je 'van de vijfde colonne', dan ben je 'de lange arm', dan moet je 'oprotten naar je eigen land'...'

Kuzu leest nog enkele internetcommentaren voor ('eruit met jullie kankergezwellen') en gooit zijn papieren demonstratief op de grond.

'Droevig' noemt PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch het optreden van zijn voormalige fractiegenoten Kuzu en Selçuk Öztürk, die in 2014 uit de partij verdwenen na een daverende ruzie met minister Lodewijk Asscher van Integratie. 'Ze komen wel op voor hun eigen vrijheid van meningsuiting, maar verdedigen niet die van een ander. Ze zijn heel selectief in hun verontwaardiging. Hun betogen zijn doordrenkt van het idee dat Nederland de vijand is.'

'Klinkklare onzin', zegt Kuzu, de voorman van Denk. 'Ik ben hier opgegroeid, ik heb hier onderwijs gekregen en draag mijn steentje bij aan de samenleving, maar het aloude Nederland is veranderd. Je kunt niet meer jezelf zijn, je moet constant rekening houden met je religie, met je achtergrond. Dat accepteren wij niet.'

2.100 leden

Bij het grote publiek zal Denk niet bekend zijn, maar op het Binnenhof is de nieuwe partij al langer onderwerp van gesprek. Kuzu en Öztürk gebruiken de Tweede Kamer als campagnepodium voor hun nieuwe beweging, die pas bij de volgende verkiezingen meedoet.

Met enig succes. Denk heeft inmiddels ruim 2.100 leden, incasseerde 160.000 euro subsidie, opende een groot partijkantoor in Rotterdam, heeft met voorman Kuzu ruim 40.000 Facebook-volgers en duikt sinds kort op in de peiling van Maurice de Hond. Tot verbazing van gevestigde partijen sloot de voorman van het samenwerkingsverband van Marokkaanse Nederlanders, Farid Azarkan, zich recentelijk eveneens aan bij Denk. Daarmee lijkt de partij ook een potentiële stemmentrekker te hebben in de Marokkaanse gemeenschap.

Intimiderende stijl

Zachtzinnig zal de campagne waarschijnlijk niet worden. In de Kamer vallen Kuzu en Öztürk nu al op met een confronterende en volgens sommigen intimiderende stijl. Toen een voorstel van Denk om moskeeën extra te beveiligen werd weggestemd, plaatste de partij op Facebook foto's van alle nee-stemmers met een islamitische achtergrond. Öztürk verzorgde het commentaar: 'Tijdens de verkiezingen gaan deze Kamerleden van moskee naar moskee. Ze laten zich gebruiken als lokaas, als stemvee, maar als ze kunnen helpen, doen ze het niet.'

De twee ex-PvdA'ers maakten zich anders dan alle andere fracties ook niet druk om de oproep van het Turkse consulaat om beledigingen aan het adres van president Erdogan en Turkije te melden ('een mediahype'). Maar ze hekelden wél de pogingen van gemeenten om sleutelfiguren uit de moslimgemeenschap in te schakelen voor informatie over geradicaliseerde jongeren ('stasipraktijken').

_{Tekst gaat verder onder de foto.}

Kuzu maakt de gevestigde politiek harde verwijten. 'Andere partijen verdedigen geen moslims, want dat kost alleen maar zetels. Een partij als de PvdA is altijd bang weggezet te worden als de Partij voor de Allochtonen, theedrinkers en slapjanussen. Wij hebben die angst niet, wij komen wél op voor de belangen van mensen die zich niet vertegenwoordigd voelen, die weggedrukt worden als tweederangsburgers.'

Volgens Marcouch hanteren zijn voormalige partijgenoten dezelfde tactiek als de PVV. 'Het effect is een tweedeling langs etnische en religieuze grenzen. Wij tegen zij. Denk richt zich op Henk en Ingrid, maar dan aan de andere kant. Een vorm van populisme die niks zal oplossen. Wij komen op voor de samenleving als geheel, voor allochtonen die gediscrimineerd worden op de arbeidsmarkt, maar ook voor homo's die weggepest worden.'

Gaat Denk bij de volgende verkiezingen zetels halen? Voor opiniepeilers is dat moeilijk te bepalen, omdat minderheden ondervertegenwoordigd zijn in hun bestanden. Toch acht Maurice de Hond het 'uitermate waarschijnlijk' dat de nieuwe partij 'een of twee zetels' verovert. 'Het zou me verbazen als dat niet gebeurt.' Alleen als de opkomst onder allochtone kiezers omhoog gaat, kan dat zetelaantal groeien.

Denk is volgens De Hond een symptoom van de neergang van brede volkspartijen die uiteenlopende bevolkingsgroepen willen verbinden. 'Dat lukt steeds minder. Partijen die een deelbelang vertegenwoordigen, hebben nu een goede kans. Ze zullen het zelf misschien niet toegeven, maar Denk is een partij die zich richt op Turkse en Marokkaanse Nederlanders.'