Tweede Kamer wil dat Jaitsen Singh (75) na 36 jaar Amerikaanse cel naar Nederland wordt overgeplaatst

De Surinaamse Nederlander Singh zit al 36 jaar gevangen in de Verenigde Staten, vanwege huurmoorden op zijn vrouw en dochter. Hij is de langst vastzittende Nederlander in een buitenlandse gevangenis. Zijn veroordeling is omstreden; de aanklager is destijds veroordeeld wegens corruptie voor het kopen van belastend bewijs. Ook heeft hij de oproep van een ontlastende getuige in Nederland tegengehouden.

Door een procesfout van de toenmalige advocaat en een nieuwe aanklager van hetzelfde corrupte kantoor werd Singh veroordeeld tot 56 jaar gevangenisstraf. Aanvankelijk werd hij vrijgesproken, zijn zaak is ook al eens herzien. Uit onderzoek van de Volkskrant bleek drie jaar geleden dat de Nederlandse overheid grote steken heeft laten vallen in de bijstand aan Singh. Zo had hij twaalf jaar van zijn detentie geen consulair bezoek gehad.

‘Nederland heeft deze man op vele manieren in de steek gelaten’, zegt SP-Kamerlid Michiel van Nispen. Hij diende de motie in, met steun van CDA, D66 (twee coalitiepartijen), PvdA, ChristenUnie, Partij voor de Dieren en GroenLinks.

Van Nispen heeft ‘goede hoop’ dat Singh terugkomt naar Nederland, al blijft zijn Nederlandse advocaat Rachel Imamkhan voorzichtig. ‘Het is een goede stap in de richting dat de minister hier iets mee moet doen. Maar een motie wil nog niet zeggen dat iemand ook echt terugkomt naar Nederland. De VS hebben hier ook nog wat over te zeggen.’

Verzet Dekker

Onduidelijk is nog of minister Dekker gehoor geeft aan de motie, waartegen hij zich nadrukkelijk heeft verzet. ‘Momenteel bestuderen wij de motie. Over de uitkomst informeren wij de Tweede Kamer’, laat hij via zijn woordvoerder weten.

Dekker meent dat het indienen van een zogenoemd Wots-verzoek om Singh naar Nederland te halen weinig kans van slagen heeft. Een van de redenen zou het gebrek aan strafrestant zijn: omdat de Amerikaanse straf zo hoog is, zou Singh in Nederland per direct op vrije voeten komen.

Maar als Nederland de straf in levenslang omzet, komt Singh niet meteen vrij. Van Nispen: ‘En Nederland moet eerst maar eens de procedure tot overdracht van de tenuitvoerlegging starten, dan zien we wel verder. Uit menselijk oogpunt is alles beter dan dat deze man daar moet verpieteren in een cel.’

Van Nispen rekent erop dat Dekker zich ‘maximaal inspant’ om Singh op korte termijn naar Nederland te halen, zoals de motie voorschrijft. ‘De regering heeft steeds gezegd dat Singh geen binding met Nederland zou hebben. Maar dit gaat gewoon om iemand die hier familie heeft. Hij verkeert in een slechte gezondheid, zit daar onder schrijnende omstandigheden. Ik vind het nogal hard hem daar te laten zitten.’

De Tweede Kamer maakte zich eerder hard voor de overplaatsing van de in Thailand veroordeelde coffeeshophouder Johan van Laarhoven. Van Nispen: ‘Het moet geen gewoonte worden in de Kamer over individuele gevangenen te stemmen of te spreken. Maar soms is een bepaald geval net de aanleiding om te kijken of de regels wel deugen.’

Het ministerie van Buitenlandse Zaken liet eerder weten dat het verzoeken van Singh om eerder vrij te komen of naar Nederland te worden overgeplaatst, ‘uitdrukkelijk’ heeft ondersteund. Ook heeft Nederland volgens het ministerie ‘tot op het hoogste politieke niveau aandacht voor de detentie van de heer Singh gevraagd bij de Amerikaanse autoriteiten. En dat zullen we, bij elke passende gelegenheid, blijven doen.’