Tussen de muren

Afgelopen week heb ik de film Entre les murs gezien. De film is al een tijdje uit, maar hij bereikte eindelijk het bioscoopje in mijn woonplaats. De film over een leraar op een zwarte Franse school is verplichte kost voor elke docent, en dus helemaal voor mij, ook al ziet deze beginner eigenlijk alleen witte kinderen. Dat docenten massaal naar deze film gaan, heeft ook nadelen. Op een enkeling na, kende ik mijn medetoeschouwers niet, maar de net te harde geluiden van instemming of afkeuring, verraadden dat er veel collega’s aanwezig waren. Behoorlijk irritant, docenten die hun gezelschap uitleggen hoe zij de problemen van de arme Franse docent zouden aanpakken.

Aanrader

Voor wie tegen dit soort reacties bestand is, is de film een enorme aanrader. Het hart zit op de goede plek. De film is met veel liefde gemaakt. Hoewel de pubers zichzelf spelen, stoort hun gebrek aan acteerervaring geen moment. Ik verliet de bioscoop met het gevoel echt tussen de Franse schoolmuren gekeken te hebben. De goede bedoelingen van de Franse hoofdrolspeler, die zichzelf speelt, zijn ontroerend, ook al maakt hij er een potje van.

Die Franse muren zijn overigens anders dan de Nederlandse. Leerlingen die opstaan wanneer een volwassene de klas binnenkomt, tref je hier niet aan. Het schoolplein daar lijkt op een luchtplaats van een gevangenis. De leerlingen mogen er niet af; wat een triestigheid. Ook een systeem met een tuchtraad voor leerlingen die zich misdragen, kennen wij hier (gelukkig) niet.

Probleemgevallen

Overeenkomsten zijn er natuurlijk wel. De rapportvergaderingen duren in Frankrijk net zo lang als de Nederlandse. Dat weet ik inmiddels uit ervaring. Afgelopen week heb ik voor de tweede keer in mijn docentenbestaan een week lang dagelijks uren achter elkaar vergaderd over onze probleemgevallen. De problemen zijn niet eens zo heel anders dan op de Franse zwarte school. Misschien zijn de uitslagen wat minder groot. Maar geweld, echtscheidingen, psychische problemen, ouders die niet thuis geven, etc., komen hier net zo goed voor.

Net als in Frankrijk hebben docenten veel macht over de levens van de leerlingen. Ik kan daar maar moeilijk aan wennen. Tijdens de vergaderingen worden aardige dingen gezegd, maar er wordt ook soms hard geoordeeld. Toekomsten worden gemaakt en gebroken. Als tiener vermoed je hierbij intriges en complotten van leraren die wraak nemen voor misdragingen tijdens de lessen. Dit gedrag ben ik niet tegengekomen. Eerder het omgekeerde.Een school geeft een leerling niet snel op.

Mooi in Entre les Murs is het geloof dat de Franse docent houdt in zijn leerlingen. Hij gaat uit van het goede. Hij heeft het moeilijk wanneer hij wordt belazerd door de braafste exemplaren in zijn klaslokaal.

Naïef

Als beginneling herken ik mij in de naïeve Fransman, hoewel zijn taak natuurlijk veel zwaarder is. Afgelopen week liep een paar leerlingen gezellig een stukje met mij op door de school. Ze waren belangstellend en geïnteresseerd. Ze reageerden op mijn vragen. Toen onze wegen zich weer scheidden kreeg ik een amicale hand op mijn rug.

Prima.

Tot ik een uur later een vraag kreeg van een meisje. Of ik soms een voetbalfan was. Een tweede leerling was rechtstreekser. ‘Meneer, er zit een voetbalplaatje op uw rug.’ Met de amicale klop was een speler van Sparta op mijn rug genageld.

Tussen mijn muren zijn de voetbalplaatjes van Albert Hein een rage en halen leerlingen, gelukkig, goede grappen uit met naïeve beginnelingen.