Tusk plaatst 'verontrustend' beleid Trump op één lijn met China, Rusland en IS
EU-president Tusk veroordeelt de eerste beleidsdaden van de Amerikaanse president Trump als een bedreiging van de Europese Unie. Tusk plaatst 'de verontrustende verklaringen' uit Washington op een lijn met het agressieve beleid van Rusland en China, de terreur door IS en het geweld in het Midden-Oosten en Afrika.
De opmerkelijke uithaal naar de VS - tot nog toe de belangrijkste bondgenoot van de EU - staat in een brief van Tusk die hij vrijdag met de 28 Europese regeringsleiders zal bespreken. Tusk roept de leiders op hun 'Europese trots' te tonen. 'Vandaag moeten we opkomen voor onze waardigheid, de waardigheid van een verenigd Europa, ongeacht of we met Rusland, China, de VS of Turkije praten'.
In zijn brief schrijft Tusk dat de EU in de gevaarlijkste tijden uit haar geschiedenis is beland. De Unie wordt volgens hem van drie kanten belaagd. De eerste bedreiging is die van buitenaf: Rusland, China, de terreur van organisaties als IS en de regering-Trump. De buitenwereld was nooit eerder zo anti-Europees of (op zijn best) zo eurosceptisch, aldus Tusk. 'Vooral de verandering in Washington plaatst de EU in een moeilijk situatie met de nieuwe regering die kennelijk de laatste zeventig jaar van Amerikaans buitenlands beleid ter discussie stelt.' Hij herinnert Trump aan het oude Amerikaanse motto: 'United we stand, divided we fall.'
De tweede bedreiging voor de EU komt van binnenuit: de opmars van anti-Europese, nationalistische partijen. Tusk verwijt de Europese federalisten met hun dromen zich van de kiezer te vervreemden en daarmee partijen als de PVV en het Front National te helpen. Als derde bedreiging noemt Tusk de 'gemoedstoestand' van de traditionele pro-Europese partijen die op zoek naar kiezers hun Europese idealen verkwanselen.
'In een wereld vol spanning en conflict, wordt moed, vastberadenheid en politieke solidariteit van de Europeanen vereist', schrijft Tusk. Volgende maand - als de 60ste verjaardag van het Verdrag van Rome wordt gevierd - moeten de leiders het vertrouwen in de Europese samenwerking herbevestigen. 'Als wij niet in onszelf geloven, in de noodzaak van integratie, wie dan wel?' Volgens Tusk heeft de EU alle reden om trots te zijn. 'We hebben van ons continent de mooiste plek op aarde gemaakt.'
Verdere samenwerking tussen de EU-landen is volgens Tusk de enige weg voorwaarts. 'We moeten volstrekt duidelijk maken dat het uiteenrafelen van de EU niet tot de terugkeer leidt van een mythische, volledige soevereiniteit van de lidstaten maar tot complete afhankelijkheid van supermachten als de VS, Rusland en China. Alleen samen (als EU) kunnen we volledig onafhankelijk zijn.'
Tusk pleit daarom voor 'indrukwekkende' stappen van de lidstaten om het Europese gevoel bij de burger nieuw leven in te blazen. Daartoe moet de Unie haar buitengrenzen scherper bewaken, moeten inlichtingendiensten nog meer samenwerken tegen terrorisme, zijn extra uitgaven door defensie vereist en dient de EU veel meer dan nu met één stem in het buitenland te spreken.