Trump in lastig parket na dreigtweet: senatoren eisen opnames gesprek Comey

Een paar dagen na het ontslag van Comey slingerde Trump op Twitter een tweet de wereld in die een dreigement leek aan het adres van de ontslagen FBI-chef: 'James Comey moet maar hopen dat er geen 'tapes' zijn van onze gesprekken voor hij tegenover de pers begint te lekken!'

Die tweet lokte meteen verontwaardigde reacties uit. Probeerde de president iemand te bedreigen? En is het inderdaad waar dat Trump zijn gesprekken met bezoekers van het Witte Huis laat opnemen?

Trumps woordvoerder Sean Spicer weigerde in te gaan op vragen van journalisten of de opnamen waarover Trump het had, inderdaad bestaan. Ook de vraag of Trumps tweet een dreigement inhield, ontweek hij. Volgens hem 'spreekt de tweet voor zichzelf'.

Maar dat antwoord wekte de woede van de Democratische senator Mark Warner, de nummer twee van de Senaatscommissie voor de Inlichtingendiensten die de Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen onderzoekt. 'Het idee dat de president zulke beweringen kan doen en vervolgens weigert die te bevestigen of te ontkennen is naar mijn mening schandalig', zei Warner.

Bewijsmateriaal

Hij kreeg bijval van senator Lindsey Graham, een Republikein. Volgens Graham moet Trump duidelijkheid geven over de vraag of hij werkelijk opnamen van de gesprekken heeft. 'Je kunt niet vaag doen over opnamen. Als ze er tapes van die gesprekken zijn, moeten die worden overgedragen.' Ook de Republikeinse senator Mike Lee zei dat het Witte Huis eventuele opnamen aan het Congres moet geven. Anders, voorspelde hij, zal het Congres de opnamen per gerechtelijk bevel opeisen. Hij noemde het 'niet een slim idee' als Trump inderdaad een systeem heeft opgezet in het Witte Huis om gesprekken vast te leggen.

Dergelijke opnamen gaven president Nixon tijdens het Watergateschandaal de nekslag. Het bleek dat hij allerlei gesprekken met zijn medewerkers had vastgelegd die aantoonden dat hij betrokken was bij de pogingen het schandaal in de doofpot te stoppen. Toen de Watergatecommissie die banden opvroeg, werd zijn ondergang onvermijdelijk. Uiteindelijk trad Nixon in 1974 af, net voordat het Congres een afzettingsprocedure tegen hem kon beginnen.

Afzetten

De leider van de Democraten in de Senaat, Chuck Schumer, eiste ook dat Trump de opnamen 'onmiddellijk' aan het Congres moet geven, als zij inderdaad bestaan. 'Als er geen opnamen zijn, moet hij zijn verontschuldigingen aanbieden aan James Comey en het Amerikaanse volk omdat hij hen heeft misleid.' Hij waarschuwde ook dat het strafbaar zou zijn de opnamen uit te wissen. Daarmee zette hij een gevaarlijke val open voor Trump: als later zou blijken dat hij de opnamen heeft laten vernietigen, kan hij door het Congres worden aangeklaagd wegens het belemmeren van de rechtsgang. Voor dat vergrijp kan de president worden afgezet, als er voldoende stemmen in het Congres zijn.

Het is niet precies duidelijk waarom Trump het nodig vond een verhuld dreigement aan het adres van Comey te uiten. Mogelijk wil hij voorkomen dat hij uit de school klapt over het gesprek dat de twee een week na Trumps aantreden tijdens een dinertje in het Witte Huis hadden. Volgens Trump zou de FBI-chef hem toen tot driemaal toe hebben verzekerd dat er geen onderzoek naar hem zelf liep. Sommigen betwijfelen die lezing, omdat de FBI doorgaans geen mededelingen over lopende onderzoeken doet. Comey week overigens zelf van die regel af, toen hij vlak voor de presidentsverkiezingen onthulde dat er een nieuw onderzoek tegen Hillary Clinton liep.

Trump zou Comey in het gesprek ook hebben gevraagd zijn persoonlijke loyaliteit aan hem uit te spreken, maar de FBI-chef zou dat hebben geweigerd. Comey zou Trump eraan hebben herinnerd dat hij als FBI-chef alleen trouw had gezworen aan de VS en de Amerikaanse Grondwet, niet aan de president. Wel beloofde hij dat hij altijd oprecht zou zijn tegenover Trump, maar dat zou voor de president onvoldoende zijn geweest.