Trakteren met gekregen lekkers

AMSTERDAM - Ze gaan een Suikerfeest organiseren voor buurtbewoners en eenieder die hen de afgelopen ramadanmaand heeft bijgestaan. Hoe en wanneer precies is zondagmiddag nog onduidelijk. Zoals alles onzeker is in het bestaan van vluchtelingen. De Somalische Ilhaam Awees (30) kwam op het idee. Zij maakt deel uit van de pakweg 120 uitgeprocedeerde asielzoekers die zich hebben verenigd in de actiegroep Wijzijnhier.

'We zaten net vier dagen in de Linnaeushof, toen AT5 een reportage kwam maken', vertelt Ilhaam. 'Een vrouw schrok zo hevig van de nabijheid van asielzoekers, dat we de buurt willen laten zien dat we normale mensen zijn.'

Tegelijkertijd is het een geste uit dankbaarheid. De groep wordt al langer bijgestaan door vrijwilligers. 'Maar tijdens ramadan zijn we echt verwend door vooral Marokkaanse en Turkse mensen.'

Die komen elke avond, rond 7 of 8 uur, tassen met boodschappen brengen. En vaak ook na half tien warme maaltijden, zodat de vluchtelingen na zonsondergang een behoorlijke iftar (maaltijd na het breken van het vasten) kunnen nuttigen.

Zondag- of maandagavond is de laatste iftar. Ilhaam: 'Het tijdstip is elk jaar onduidelijk. Pas als de nieuwe maan te zien is, kan het Suikerfeest beginnen.'

Er zijn twee theologische scholen, verduidelijkt imam Yassin Elforkani. 'De ene zegt dat het einde van ramadan kan worden berekend. Die school hanteert een vaste datum, dit jaar 28 juli. De andere richting vindt dat de nieuwe maan met het blote oog moet zijn waargenomen. Dan kan het een dag later zijn.' In de Linnaeushof gaat men uit van het blote oog.

Ilhaam is in Saudi-Arabië geboren en in Jemen opgegroeid. Als een nomade trekt ze nu zo'n vier jaar door Nederland. 'Dit jaar is mijn moeilijkste ramadan', zegt ze. Niet vanwege de hitte en de late zonsondergang, maar omdat ze voortdurend moet verkassen.

'Ik zat in een lege gevangenis en toen in een tentenkamp in het Oosterpark. Daar werden we door de politie weggejaagd. Vrijwilligers hadden ons net eten gebracht voor de iftar, toen twee agenten kwamen zeggen dat we weg moesten.' Snel propte ze nog wat eten naar binnen. Hun spullen werden opgeslagen, tot ze in de Linnaeushof konden trekken. Daar wonen ze zolang het duurt, met vier of vijf personen, in kleine kamertjes.

'Onze situatie is gecompliceerd', verzucht de in Mauritanië geboren staatloze Ahmed el Mouthena (25). Het is 2 uur zondagmiddag en hij is net wakker. Een kamergenoot ligt nog roerloos onder een laken. 'We leven 's nachts om tijdens het vasten overdag zoveel mogelijk energie te besparen', zegt El Mouthena. 'Negentien uur niet eten en drinken is zwaar. Het is bijna een hongerstaking. Maar je doet het met je hart en je denkt aan arme mensen in Afrika en Azië die soms twee, drie dagen niet te eten krijgen. En aan vluchtelingen in wankele bootjes op zee. Dan hebben wij het hier niet slecht.'

Zodra ze het signaal krijgen dat ramadan voorbij is, gaan ze invulling geven aan het Suikerfeest. Dan weten ze of ze voldoende ingrediënten hebben gekregen om eventueel zelf te koken. En zoetigheden om uit te delen. Ilhaam gaat op deuren kloppen om zich voor te stellen en buurtbewoners uit te nodigen. El Mouthena: 'We hebben een gitarist in ons midden. Het wordt in elk geval feest met muziek.'

Zondagavond tegen tien uur krijgen ze het signaal dat de ramadan voorbij is. Ze kunnen nu invulling gaan geven aan het Suikerfeest. Na het gebed vandaag moeten ze inventariseren of ze voldoende ingrediënten hebben gekregen om eventueel zelf te koken. En zoetigheden om uit te delen. Ilhaam gaat op deuren kloppen om zich voor te stellen en buurtbewoners uit te nodigen. El Mouthena: 'We hebben een gitarist in ons midden. Het wordt in elk geval feest met muziek.'

undefined

Spoor door Amsterdam

De kern van de uitgeprocedeerde asielzoekers van actiegroep Wijzijnhier sloeg op 4 september 2012 een tentenkamp op in de tuin van de Diakonie in Amsterdam. Ze waren geïnspireerd door de demonstranten van het kamp in Ter Apel, dat in mei 2012 werd ontruimd. Die wilden niet meer onopgemerkt door de maatschappij hoeven sluipen.

Half september verplaatste de groep, aangegroeid tot 90 man, het kamp naar Osdorp, demonstreerde op de Dam en voor de Stopera. Eind november werd Osdorp ontruimd. Zes maanden bivakkeerden ze in de 'Vluchtkerk' in Bos en Lommer, vervolgens vier maanden in een 'Vluchtflat' in Slotervaart.

Inmiddels is een spoor door Amsterdam getrokken. Ze huisden in parken, flatgebouwen, kantoren, een voormalige gevangenis en nu een deel in Zuidoost en in een gekraakte garage aan de Linnaeushof. Daar mogen ze blijven van de rechter, tot de eigenaar een huurder heeft gevonden.

undefined