Tot drie maanden cel voor nieuwjaarsvandalen

Het was de eerste van vijf uitspraken in supersnelrechtszaken die vandaag in Den Haag op de agenda staan. In een tweede supersnelrechtszaak kreeg een 20-jarige man vier maanden celstraf, waarvan twee voorwaardelijk. Beide veroordeelden moeten de komende twee jaar thuis blijven tijdens Oud en Nieuw. Morgen komen nog drie nieuwjaarsvandalen voor de Haagse rechter.

Zaken die juridisch gezien eenvoudig van aard zijn en dus weinig onderzoek vergen, worden voor de supersnelrechter gebracht. Het gaat daarbij vooral om feiten als openlijk geweld, zware vernielingen, brandstichting en geweld tegen personen met een publieke functie. Personen die voor de supersnelrechter worden gedagvaard, zitten in ieder geval vast tot aan de zitting.

Vuurwerk en terpentine

De veroordeelde Ousama M. heeft tijdens de jaarwisseling met vuurwerk en terpentine de auto van zijn buurvrouw, die slecht ter been is, in brand gestoken. Op beveiligingsbeelden was te zien dat hij de dader is, samen met drie anderen, die nog niet zijn opgepakt. M. moet tijdens de komende Oud en Nieuw thuisblijven. De drie andere verdachten in deze zaak zijn nog niet aangehouden.

M. hield de rechter voor dat hij alleen heeft toegekeken toen de brand werd gesticht. Wel noemde hij het 'niet leuk' wat er is gebeurd met de auto van de buurvrouw, die afhankelijk is van het voertuig. Hij had naar eigen zeggen op oudejaarsavond behoorlijk aan de whisky gezeten en ook wiet gebruikt. De jongen, zonder werk en met een strafblad voor brandstichting en bedreiging, zou eigenlijk deze week solliciteren voor een baantje bij de Albert Heijn.

Poging tot zware mishandeling

In de tweede supersnelrechtzaak in Den Haag kreeg een 28-jarige Hagenaar vier maanden celstraf, waarvan twee voorwaardelijk, voor 'poging tot zware mishandeling'. De man gooide vanuit de groep waarin hij stond vuurwerk en flessen richting de politie. Hij zei het niet expres te hebben gedaan en heeft bovendien 'veel spijt'. Volgens de rechter was er wel opzet in het spel. De man hoeft de twee maanden cel niet direct uit te zitten.

In drie andere zaken die voor vandaag staan gepland wordt een andere Hagenaar (27 jaar) ook verdacht van het gooien van vuurwerk naar een politieagent. Een 37-jarige man uit De Lier wordt er van verdacht dat hij in Den Haag zowel op straat als na zijn aanhouding in de politiebus politieagenten heeft bedreigd. Een man uit Katwijk (20 jaar) wordt er van verdacht dat hij tijdens een Oud en Nieuw feest in een horecagelegenheid in Katwijk een politieagent heeft mishandeld.

Het OM is tevreden. 'Dit bewijst dat het werkt', aldus persofficier Wouter Bos over de snelrechtzittingen. 'Het is een krachtige reactie kort na de gebeurtenissen'. Door zwaar te straffen laat de rechter volgens hem zien dat de vergrijpen inderdaad zwaarder wegen tijdens de jaarwisseling. Het OM eist tijdens Oud en Nieuw fors hogere straffen.

Bezwaren tegen supersnelrecht

Tegen het supersnelrecht bestaan bezwaren. Begin december stelden de oppositiepartijen SP en D66 Kamervragen over de zorgvuldigheid van de procedure: oordeelt de rechter niet te snel? En eerder dit jaar kwamen bestuurders van de Nederlandse Vereniging voor Strafrechtadvocaten (NVSA) met kritiek. Volgens hen is er bij supersnelrecht, dat in drie dagen wordt afgehandeld, 'te weinig tijd voor nuance zoals zorgvuldige rechtsbijstand of het juiste perspectief'.

Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie kan zich niet vinden in de kritiek. 'Supersnelrecht wordt niet standaard toegepast, daar zijn strenge richtlijnen voor en die worden opgevolgd', zegt de bewindsman.

377 aanhoudingen

Tijdens de jaarwisseling heeft de politie 377 mensen aangehouden en aangeleverd aan het Openbaar Ministerie. Dat is een flinke daling in vergelijking met vorig jaar, toen het aantal op 615 uitkwam. Van de 377 zaken zijn er inmiddels 204 beoordeeld.

Naast de acht supersnelrechtzaken werden 67 mensen met een dagvaarding vrijgelaten. Zij moeten zich op een later moment voor de rechter verantwoorden. In 42 gevallen werd een boete opgelegd en 22 mensen kregen een taakstraf. 35 zaken zijn geseponeerd.

De rechtbank Amsterdam had op 2 januari 2015 een supersnelrechtzitting ingepland, maar daarvoor bleken geen aan Oud en Nieuw gerelateerde zaken te zijn. Net als de rechtbank in Den Haag, hebben de rechtbanken Rotterdam en Midden-Nederland vandaag tijd gereserveerd. Ook daar bleken geen geschikte zaken te zijn. Oost-Brabant en Zeeland-West-Brabant hebben op 7 januari tijd gereserveerd. De rechtbank Overijssel heeft dat gedaan op 16 februari.