Toezichthouder universiteit vooral blank en ondernemer
Blanke mannen en ondernemers zijn oververtegenwoordigd in de raden van toezicht van de Nederlandse universiteiten en hogescholen. Dat kan worden opgemaakt uit een inventarisatie van een aantal universiteits- en hogeschoolbladen.
Van de toezichthouders is ruim tweederde man. De samenstelling van de raden van toezicht wijkt in dit opzicht dus sterk af van die van de studentenpopulatie, die voor meer dan de helft uit vrouwen bestaat. Van de promovendi is zo'n 45 procent vrouw. Het percentage vrouwelijke hoogleraren blijft overigens bij 15 procent steken.
Drie van de tien toezichthouders komen uit het bedrijfsleven. Bekende representanten in de universitaire raden van toezicht zijn Hans Smits (voormalig president-directeur Havenbedrijf Rotterdam, toezichthouder Erasmus Universiteit), Jeroen van der Veer (ex-president-directeur Shell, toezichthouder TU Delft) en Herman Dijkhuizen (chief financial officer NIBC bank, toezichthouder VU).
De raden van toezicht controleren de colleges van bestuur. Ze moeten grote investeringen goedkeuren en ze bewaken de identiteit van de universiteit.
Niet representatief
Karl Dittrich, voorzitter van de vereniging van universiteiten VSNU, erkent dat de samenstelling van de raden van toezicht niet representatief is voor de Nederlandse samenleving of voor het hoger onderwijs, maar acht de cijfers 'niet echt verontrustend'.
'Toen de raden van toezicht er zo'n twintig jaar geleden kwamen, lag het accent in het hoger onderwijs nog sterk op de bedrijfsvoering', zegt Dittrich. 'Universiteiten en hogescholen zijn nu eenmaal complexe organisaties. Aan de knowhow van mensen met kennis van financiële en strategische vraagstukken bestond dus een grote behoefte. Tja, dan kom je dus snel bij mannen met een ondernemersverleden terecht.'
De huidige raden van toezicht vormt de weerslag van die behoefte, zegt Dittrich. 'Inmiddels ligt de nadruk bij de universiteiten echter meer op de inhoud, op de kwaliteit van het onderwijs en onderzoek. Over niet al te lange tijd zul je dat ook terug zien in de samenstelling van de raden van toezicht.'
