Tien jaar later

Natuurlijk was er op die gedoemde oktoberavond nationale, zelfs internationale beroering over de gebeurtenis in Amsterdam. Een vliegtuig dat neerstort op een woonwijk is een nachtmerrie van de eerste orde. Nederland was er dagenlang van in de ban, aanvankelijk in de door de autoriteiten gevoede veronderstelling dat onder de ingestorte flats honderden slachtoffers begraven lagen.

Daarna volgden de bezinning en het besef dat Nederland van een beschermde samenleving was veranderd in een open hightech-maatschappij waarin burgers gestapeld wonen en zichzelf en hun goederen niet zonder risico in vliegtuigen verplaatsen. Vliegtuigen die bovendien ingezetenen uit alle landen van de wereld meebrengen. Het ongeluk maakte ook de aanwezigheid zichtbaar van duizenden illegalen - een pijnlijk probleem met grote politieke complicaties tot op de huidige dag.

De parlementaire enquête die uiteindelijk volgde, had voor velen die jarenlang met onbeantwoorde vragen rondliepen een louterende werking, al bleef een aantal prangende kwesties onbeantwoord. Vooral de onzekerheid over de precieze lading van het vrachtvliegtuig knaagt nog altijd, alsmede de onduidelijkheid over het effect van de aanwezigheid van verarmd uranium in het toestel. Een vergelijkend onderzoek naar de gezondheidstoestand van de slachtoffers, waarop lang was aangedrongen, is vorig jaar bij gebrek aan een controlegroep gestaakt. Onderzoek voor de hulpverleners is er wel, en ook lopen nog procedures over schadevergoeding.

Herdenken is vandaag voor de betrokkenen uiteraard belangrijk. Te hopen valt dat zij zich niet vastklampen aan complottheoriën en dat politici zulke verhalen, anders dan in het verleden, terughoudend van commentaar voorzien. Dat is geen pleidooi voor berusting, maar een formulering van de hoop dat de getroffenen in staat zijn - waar nog nodig met hulp van overheidswege - na tien jaar hun lot te aanvaarden.