Terug naar het nieuws

Als een alom gerespecteerde journalist er na een schitterende carrière van bijna 75 jaar alsnog de brui aan geeft, moet er echt wat aan de hand zijn. En inderdaad heeft Clark Kent, het alter ego van Superman, niet zomaar ontslag genomen bij de Daily Planet, de krant waaraan hij sinds 1938 was verbonden.

'Ik kan niet de enige zijn die misselijk wordt van wat er tegenwoordig voor nieuws doorgaat', bijt Clark Kent zijn baas toe in de nieuwste aflevering van Superman. 'Feiten zijn vervangen door meningen. Informatie is vervangen door entertainment.'

In de Vlaamse krant De Morgen noemde journalist Bart Eeckhout het bericht dat Superman het voor gezien houdt 'een onheilstijding'. Volgens hem zijn comics een betrouwbare spiegel van maatschappelijke omwentelingen, en valt de kritiek van Superman samen met een afbrokkelende geloofwaardigheid van journalistiek bij het bredere publiek. Nergens dalen krantenoplagen zo snel als in de VS: in 1990 werden er ruim 62 miljoen dagbladen verkocht, in 2010 ruim 43 miljoen.

Columnist Ernst-Jan Pfauth greep in nrc.next het vertrek van Superman aan om onder zijn generatiegenoten (20-35 jaar) te inventariseren wat voor krant ze zouden willen lezen. Wat blijkt: hun ideale krant is een 'medicijn tegen de oppervlakkigheid', bevat 'ouderwetse, ronkende, journalistieke verhalen' en laat 'de grootste denkers, wetenschappers en doeners van onze tijd' oplossingen aanreiken. 'We willen geen struisvogelkrant die een beetje miept over partijgeneuzel in Den Haag', schrijft Pfauth, om zijn lijst adviezen vrolijk af te sluiten met: 'We willen een krant die al deze adviezen negeert. Die denkt: flikker op, wij bedenken zelf wel wat we je voorschotelen. Die zich net als Henry Ford, Igor Stravinsky en Steve Jobs realiseert dat wij als publiek helemaal niet weten wat we willen.'

Clark Kent is inderdaad niet de enige journalist die zich zorgen maakt over de uitholling van zijn vak. Het goede nieuws is dat journalisten - jonkies én oudjes - er inmiddels op allerlei plekken tegen in opstand komen.

Zo ook bij de BBC, waar onmin tussen journalistiek en management aan de basis lijkt te liggen van de huidige crisis. In september van dit jaar trad een nieuwe directeur aan, George Ent-wistle. Hij was producent van Tomorrow's World en van Panorama, hij werkte jaren voor het BBC-vlaggenschip Newsnight en hij had in 2004 het kunstprogramma The Culture Show opgezet. Allemaal mooi, maar om zijn nieuwe baan als BBC-directeur hoefde niemand Entwistle te benijden, schreef Wilfred Takken in juli in NRC Handelsblad. Vanwege, jawel, het Superman-dilemma: 'Hij moet de kijkers en luisteraars tevreden houden, met als belangrijkste vraag: informeren of amuseren?'

Inmiddels is Entwistle vertrokken. Gestruikeld over de recente blunders van Newsnight (een deugdelijk item over pedofiele activiteiten van de overleden BBC-coryfee Jimmy Savile werd niet uitgezonden, een ondeugdelijk item over vermeende pedofiele activiteiten van een conservatief politicus juist wel), maar vooral over de genadeloze manier waarop hij vorige week zaterdag aan de tand werd gevoeld door journalist John Humphrys in diens radioprogramma Today. 'Do you not read papers?', vroeg Humphrys op het hoogtepunt van dat gesprek aan zijn baas; in zijn stem klonk zo veel minachting door dat Entwistle niets anders kon dan opstappen om huilend in bed te gaan liggen.

Bij De Morgen werden afgelopen maandag twee nieuwe hoofdredacteuren aangesteld. Een van hen is veteraan Yves Desmet, die de functie nu voor de derde keer bekleedt. Hij moet een betere krant maken dan ooit, met een redactie die in omvang kleiner en in leeftijd jonger is dan ooit. Maar wat hij zei stemt hoopvol: volgens Desmet is De Morgen 'te ver doorgeschoten naar een commercieel model'. De nieuwe/oude hoofdredacteur beloofde minder hijgerigheid, minder lifestyle en meer diepgang. Hij zei dat zijn krant het voortouw van de tegenstroom ging nemen, 'met tragere, juistere en mooiere journalistiek'.

Hopelijk kan Superman binnenkort naar Brussel vliegen.

undefined