Tennisballen blijken toch recyclebaar

Oude tennisballen dienden tot voor kort hooguit als afdekdop voor de trekhaak op de auto, of als speeltje voor de hond. Het merendeel van de 5,5 miljoen ballen die tennissers jaarlijks in Nederland afdanken, wordt verbrand in afvalinstallaties. Zonde, want ze bestaan uit waardevol natuurrubber, dat sterker en elastischer is dan synthetisch rubber. Jarenlang was het technisch onmogelijk om afgedankte ballen te verhakselen tot rubberkorreltjes. Het strak op het rubber geplakte gele vilt bemoeilijkte de recycling. Dat is nu verleden tijd.

Bezoekers van het World Tennis Tournament (WTT), dat zaterdag begint in Rotterdam, kunnen oude ballen inleveren in speciale bakken. Ook de filialen van ABN Amro staan open voor afdankertjes. Rotterdam volgt daarmee het voorbeeld van Roland Garros in Frankrijk en de US Open, waar al langer ondervloeren voor sportveldjes in achterstandswijken worden gemaakt, met vilt en al.

Daar is nu een nieuwe ontwikkeling in gekomen. Het bedrijf Innovation Team in Montfort kan het vilt van het rubber scheiden, zegt Mark van Rijt, directeur brand, marketing and communications van ABN Amro. Dat vergroot de afzetmogelijkheden. ‘De rubberkorrels worden behalve in vloertegels ook al gebruikt in de zool van een schoen, de Circular, die we samen met Quick hebben ontwikkeld. Deze schoenen worden tijdens het WTT gedragen door de ballenkinderen en lijnrechters. Ook zijn er dakplaten voor groene huizen van gemaakt door Ceyes.’

Is dat veilig? ‘Absoluut’, bezweert Eric Petersen, directeur van Innovation Team. ‘De korrels worden niet los gestrooid zoals op kunstgrasvelden, maar zitten ingekapseld in een ondervloer die is afgedekt met toplagen en een coating.’

Vijftigduizend ballen is te weinig voor een renderende recycling, zegt Petersen. Bij 500 duizend exemplaren begint het interessanter te worden. ‘De meeste kosten zitten in inzameling en transport. Door samenwerking met partners willen we de kosten laag houden.’

Nu betaalt de bank, hoofdsponsor ook van het Rotterdamse tennistoernooi. Van Rijt wil het bedrag niet kwijt. ‘Wij willen de circulaire economie in een stroomversnelling brengen’, zegt hij. We gaan ook alle woningen en kantoren die wij financieren in 2030 gemiddeld energielabel A bezorgen. En we willen ons duurzaam belegd vermogen van acht miljard in 2017 verdubbelen in 2020. De teller staat nu op 13 miljard.’

Richard Krajicek, oprichter van de Krajicek Foundation én toernooidirecteur van het WTT looft het plan voor een tweede leven van de tennisbal. ‘Ik kan me geen voorstelling maken van de hoeveelheid tennisballen die ik in mijn carrière heb versleten, maar ik had een flink deel van de vloeren voor mijn rekening genomen. Het zou geweldig zijn als alle nieuwe vloeren bestaan uit oude tennisballen en elk kind sociaal veilig en sportief kan opgroeien’, aldus Krajicek.

Een aardig initiatief, meent Wilma Dierkes, rubberspecialist aan de Universiteit van Twente. ‘Ik ben geïnteresseerd hoe ze de scheiding van vilt en natuurrubber voor elkaar krijgen.’ Ze vraagt zich wel af hoeveel energie en geld het kost om alle ballen naar de verwerkingsinstallatie te krijgen. ‘En 5,5 miljoen tennisballen per jaar lijkt veel, maar bij elkaar is het niet veel meer dan 300 ton rubber. Ik ben benieuwd of ze erin slagen een businessmodel rond te krijgen.’