'Tegen de oorlog, maar trouw aan de VN'

Afgevaardigde Roeland van der Schaaf uit Groningen: 'Ik ben tegen die oorlog, ook als de Verenigde Naties goedkeuring verlenen. Ik zag vrijdag de wapentreinen door de provincie Utrecht rijden en vroeg me wanhopig af: waar zijn we mee bezig?'

Ook Henk Berserik uit Woerden zegt: 'Ik wil geen oorlog. Er zullen duizenden onschuldige burgerslachtoffers vallen. Dit moet op een vreedzame manier opgelost worden.'

Partijvoorzitter Ruud Koole, zich zeer bewust van de pacifistische krachten in zijn partij, benadrukt in zijn toespraak het grote belang van de Verenigde Naties in de kwestie Irak. 'Alleen als de VN hun fiat geven, kunnen wij de oorlog steunen.' Wouter Bos en buitenlandspecialist Bert Koenders wachten gespannen af wat het congres gaat doen.

De uitspraak die de afdeling Amsterdam Oud-Zuid het congres voorlegt, vraagt om legitimiteit door de Verenigde Naties voor een oorlog tegen Irak, liefst gesteund door tweederde van de VN-leden. De Jonge Socialisten willen 'tweederde' schrappen en eisen dat de partij een zelfstandige afweging maakt, nadat de VN heeft gesproken.

Luid applaus klinkt als de afdeling Amsterdam Binnenstad zich solidair verklaart met de binnenstad van Bagdad. 'Is het middel niet erger dan de kwaal', vraagt afgevaardigde Spronk zich af. Ruud Koole paait het congres en noemt 'tweederde' meerderheid te zwak. 'Liefst unaniem, is veel beter.'

Een grote meerderheid van de afgevaardigden stemt in met de uitspraak de VN een cruciale rol te geven. Iets meer dan de helft is voor de eigen afweging achteraf. Koenders is opgelucht. 'Dit had veel scherper gekund. Het congres had ook kunnen zeggen: geen oorlog, wat de VN ook zegt.'

Ook internationaal secretaris Alvaro Pinto ziet de uitspraak als ondersteuning van de lijn die de fractie volgt. Pinto meent ook dat het congres niet expliciet om een tweede VN-resolutie heeft gevraagd, ook al rept de congresuitspraak over 'unanimiteit'. De afgevaardigden Van der Schaaf en Berserik, die hun arm hieven bij de stemming, willen uitleggen waarom zij de fractie niet afvallen.

'Ik ben tegen de oorlog, ook als de Verenigde Naties voor zijn. Maar ik zie ook in dat Bush alleen nog tegengehouden kan worden via diezelfde VN', zegt Van der Schaaf.

Berserik: 'Ik ben tegen. Maar als de Verenigde Naties instemmen, dan moet het maar. Je moet trouw zijn aan de VN, anders moet je eruit stappen. Als belangrijke leden zoals Frankrijk en China zich straks echter van de oorlog zullen afkeren, dan zal de twijfel weer toeslaan.'

Wouter Bos toont begrip voor de onderdrukte gevoelens in zijn partij: 'Oorlog moet het laatste redmiddel zijn. Wij verschuilen ons niet laf achter de VN. Zij zijn het die kunnen voorkomen dat de Amerikanen in hun eentje bepalen of er oorlog komt.'