Te grote broeken van die enorme Nederlanders
Wat maak je mee in de Nederlandse asielopvang? Door de ogen van de Palestijns-Syrische Mohannad (39) en zijn gezin volgen we het dagelijks leven in de noodopvang, eerst in tentenkamp Heumensoord en sinds half maart in Lelystad. Deel 11: Pyjama's aanprijzen bij het Rode Kruis.
Mohannad vouwt de mouwtjes van een oranje Heineken-polo netjes naar binnen en legt het shirt op de uitpuilende plank met maat L. Hij heeft een rood hesje aan met een naamkaartje op zijn borst. In dit vrijwilligers-tenue staat hij elke middag achter de balie van de Welkom Winkel van het Rode Kruis, in een stille woonwijk in Lelystad.
Asielzoekers uit de noodopvang krijgen een voucher waarmee ze eenmalig kleding mogen komen uitzoeken. Het pand is tot de nok toe gevuld met door Lelystedelingen gedoneerde spullen. Een stapel dozen met het opschrift 'dikke wintersjaals' reikt tot aan het plafond. Er is inmiddels een innamestop afgekondigd, zoveel is er afgeleverd.
Schoenmaat
In een apart ingerichte paskamer zitten op de vloer zooltjes geplakt waarmee de schoenmaat van asielzoekers wordt bepaald. Voor de passpiegel draait een meisje van een jaar of 5 trots rond in haar nieuwe knalrode jas.
Mohannad vouwt broeken en shirts, vertaalt gesprekken tussen asielzoekers en andere vrijwilligers, reikt kinderen schoenen uit en doet hun moeders suggesties voor jasjes en warme truien. Alles om maar niet op zijn kamer te hoeven zitten. 'Ik moet bezig blijven, anders word ik gek.' Hij werkt niet alleen bij het Rode Kruis, maar helpt ook bij de voorbereidingen van het eten en begeleidt 's ochtends kinderen op weg naar school. Voor al zijn vrijwilligerswerk reikte het COA hem een aanbevelingscertificaat uit.
Een Syrische vader met twee zoons, één tiener en één al volwassen, krijgen van Mohannad gestreepte overhemden en beige pantalons aangereikt. De vader houdt de taille van een broek schattend om het middel van zijn zoon. Alle goedgekeurde kledingstukken verdwijnen in een blauwe IKEA-tas. 'Heb je ook hemden in donkere kleuren?', vraagt de vader. Mohannad schudt van nee, ondergoed is er alleen in het wit.
Verantwoording
In de noodopvang in Lelystad verblijven maximaal vijfhonderd migranten. Onder hen Mohannad El Jechi (39), zijn vrouw Layla (34) en hun twee kinderen Ziad (9) en Ibrahim (8). De familie is van Palestijnse origine maar verbleef de laatste jaren afwisselend in Syrië en Saoedi-Arabië.
Volkskrant.nl/kijkverder
Wat maak je mee in de Nederlandse asielopvang? Lees hier de eerdere afleveringen.
Marktkoopman
'Wacht even', roept Mohannad als de familie wil vertrekken. Hij heeft ook nog hele mooie herenpyjama's in de aanbieding. Als een ware marktkoopman spreidt hij de donkerblauwe broek en het bijbehorend jasje uit op tafel, de kwaliteit van de stof aanprijzend. Nou goed dan, zie je de Syrische man denken, die pakken we dan ook maar mee. Hij propt de pyjama in zijn toch al uitpuilende IKEA-tas.
In kamp Heumensoord mocht je als asielzoeker niet kiezen, zegt Mohannad. 'Je moest je maat noemen en dan kreeg je een plastic zak met kleding uitgereikt. Bij mij zaten er vrouwenspullen tussen. Ik wilde die terugbrengen om te ruilen, maar ze zeiden: als jij die spullen niet wil, dan geef je ze maar weg of je gooit ze in de prullenbak. Zonde.'
In Lelystad is er wat dat betreft meer oog voor de klant. Grasduinend in de bergen textiel vindt iedereen wel iets van zijn gading, zegt Mohannad. Al valt het hem op dat de kleding van Nederlanders wel een stuk informeler is dan de smaak van veel Arabieren. 'Jullie dragen bijna altijd sportkleding, zelfs naar het werk. Als je bij ons op sneakers naar kantoor komt, stuurt je manager je naar huis om iets anders aan te trekken.'
Te lang en te wijd
Ook zijn bijna alle gedoneerde broeken te lang en te wijd voor hun nieuwe eigenaren. 'Nederlanders zijn enorm', zegt Mohannad. Maar in een hoek van de Welkom Winkel zitten twee verlegen Syrische jonge vrouwen achter een naaimachine. Een van hen haalt de naden van een spijkerbroek los en even later stikt de machine er een nieuwe zoom in.
De Welkom Winkel wordt draaiende gehouden door Emmy en Nicole, twee kordate Rode Kruis-vrijwilligers. Hun team is een mix van inheemse Lelystedelingen en (ex-)asielzoekers. Het is belangrijk dat mensen worden beziggehouden, zegt Emmy. 'Je kunt asielzoekers niet de hele dag laten wegkwijnen op hun kamertje. De integratie begint hier.'
Yogaworkshop
Aan Emmy zal het niet liggen. Ze laat een filmpje zien van de yogaworkshop die ze vorige week organiseerde speciaal voor vrouwen uit de noodopvang. Met tachtig deelneemsters was het een overdonderend succes, zegt Emmy. 'Dames gooiden hun hoofddoek af en leefden zich echt even helemaal uit.'
Buiten houdt Mohannad een rookpauze. Dan beent een gehoofddoekte Syrische tiener woest de Welkom Winkel uit. Haar moeder schreeuwt haar in het Arabisch iets na. Mohannad rolt met zijn ogen: daar gáán ze weer. Het duo woont in noodopvang in de kamer tegenover hem. 'Ze maken altijd ruzie over kleding. Het meisje houdt van strakke broeken en truitjes. Maar dan hoor ik haar moeder weer zeggen: je hebt nu borsten, je moet iets wijds aan. Arabische ouders willen altijd bepalen wat hun kinderen dragen.'