Taliban verdienen goud geld aan azuurblauwe steen lapis lazuli

Edelstenen en mineralen zijn in Afghanistan een bron van strijd en corruptie. Voor de Taliban is de minerale rijkdom van het land de op een na belangrijkste inkomstenbron geworden, na opium. Vooral het azuurblauwe gesteente lapis lazuli levert hun veel geld op, zo blijkt uit een maandag gepubliceerd rapport van de Britse organisatie Global Witness, War in the Treasury of the People.

Rob Vreeken
In een werkplaats in Kabul wordt lapis lazuli gepolijst. Beeld ap
In een werkplaats in Kabul wordt lapis lazuli gepolijst.Beeld ap

De clandestiene inkomsten van de handel in lapis lazuli belopen 20 miljoen dollar per jaar, volgens de onderzoekers. Het leeuwendeel gaat naar China, waar aan de edelstenen geneeskundige en spirituele eigenschappen worden toegeschreven. Naast lokale krijgsheren profiteren ook de Taliban en andere gewapende opstandelingen, zoals Islamitische Staat, van de handel. De Afghaanse regering heeft er voornamelijk last van.

Het onderzoek van Global Witness is uitgevoerd in de noordoostelijke provincie Badakhshan, waar 's werelds grootste reserves van lapis lazuli zijn te vinden. Elders komt het nauwelijks voor. Ook het kostbare gesteente toermalijn werd in het onderzoek betrokken. Hoewel de provincie rijk is aan bodemschatten, behoort het tot de armste gebieden van Afghanistan.

In de jaren negentig, toen Badakhshan als een van de weinige delen van het land niet in handen was van de Taliban, was Badakh-shan een van de stabielste en veiligste provincies. Sinds krijgsheren en de Taliban zich hebben geworpen op de handel in edelstenen, is Badakhshan echter het toneel geworden van een steeds gewelddadiger opstand.

Confictmineraal

Global Witness vindt dat lapis lazuli moet worden aangemerkt als 'conflictmineraal'. Lapis lazuli is daarmee een 'icoon van Afghanistan', aldus het rapport: 'Een steen die traditioneel stond voor waarheid en vriendschap, wordt nu geassocieerd met corruptie en conflict.'

Eigenlijk kan dat laatste worden gezegd van alle bodemschatten in Afghanistan. Het land is rijk aan koper, goud, ijzer, olie en gas, chromiet en het kostbare lithium, dat wordt gebruikt in laptops en smartphones. Het Amerikaanse ministerie van Defensie stelde tien jaar geleden dat Afghanistan het 'Saoedi-Arabië van het lithium' kan worden.

Volgens geologen heeft Afghanistan voor bijna 1 biljoen en mogelijk zelfs 3 biljoen euro mineralen in de grond. Per jaar zou dit 2 miljard euro aan inkomsten kunnen genereren. Door burgeroorlog, armoede, wanbestuur en corruptie heeft het land tot nu nauwelijks van die natuurlijke rijkdom kunnen profiteren. De provincie Logar bijvoorbeeld herbergt een van de grootste ongebruikte kopervoorraden ter wereld. De Chinese onderneming MCC verwierf in 2007 het recht het koper te exploiteren, maar tot nu is daar door de onveiligheid niets van terechtgekomen.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden