Syrische vluchteling uit Kapelle bevestigt: ‘Ik was aanwezig bij executie’

Daarnaast vervolgt het OM de Syriër voor zijn leidinggevende rol bij een afdeling van de terroristische organisatie Jabhat al Nusra, de Syrische tak van Al Qaida, in 2012 en 2013. Niet lang daarna kwam Ahmad Al K. als asielzoeker naar Nederland en streek hij met vrouw en zeven kinderen neer in Zeeland. Daar werd hij dit voorjaar in zijn doorzonwoning gearresteerd.

Ahmad Al K. stond maandagochtend voor het eerst voor de rechter in een voorbereidende zitting in de rechtbank Schiphol. Een bescheiden ogende man met een vriendelijke blik, in een licht overhemd en met een metalen brilletje op de neus.

In een artikel in de Britse krant The Guardian uit 2012 werd hij getypeerd als een van de meest meedogenloze mannen van zijn streek, Deir ez-Zor in Syrië. Ahmad Al K. vertelde onder zijn strijdnaam Abu Khuder hoe hij zich aanvankelijk aansloot bij de gematigde oppositie tegen de Syrische dictator Assad, maar vervolgens trouw zwoer aan de extremisten van Al Qaida, onder meer vanwege hun efficiëntie en hoge organisatiegraad. ‘We hebben geen kogel verspild’, zei hij over een bomaanslag op een legerbasis van het regime.

Justitie ziet in dat artikel belangrijk aanvullend bewijs, maar volgens Ahmads advocaat André Seebregts zijn de woorden van zijn cliënt niet goed weergegeven en heeft hij bepaalde zaken bovendien gezegd ‘in verband met zijn eigen veiligheid’. Waarom die precies gebaat zou zijn bij het opscheppen over bomaanslagen, wilde Seebregts maandag niet zeggen. Dat zal volgens de advocaat half oktober duidelijk worden, Ahmad heeft toegezegd dan een gedetailleerde verklaring af te leggen over al wat hem wordt verweten.

Losgeld geboden

Het concreetst in de aantijgingen is zijn aandeel in de standrechtelijke executie van een luitenant-kolonel van het Syrische regime die buiten gevecht was gesteld. Van deze executie is op internet een video verspreid. Aan een undercoveragent heeft Ahmad Al K. bevestigd dat zijn stem te horen is op de opname. De militair zou ‘15 miljoen’ losgeld hebben geboden voor zichzelf, waarop Ahmad Al K. hem zou hebben weggehoond met de woorden: ‘15 miljoen, dat is voor mij geen cent waard. Dat is geen druppel bloed van het bloed van de kinderen die vermoord zijn in Houla’ – een verwijzing naar een bloedbad in Syrië waarbij in mei 2012 108 burgers omkwamen.

Het Openbaar Ministerie interpreteert dit gesprek als een onderhandeling over losgeld. ‘Dat past ook bij de leidinggevende rol die verdachte had in de organisatie.’ Daarmee had Ahmad Al K. volgens justitie een cruciaal aandeel in de executie, want als dit gesprek anders was verlopen en het losgeld was geaccepteerd, was de luitenant-kolonel vermoedelijk niet doodgeschoten.

Onderhandelen over broers

Via advocaat Seebregts bevestigt Al K. dat hij weliswaar bij de executie langs de Eufraat aanwezig was, maar ontkent hij een rol van betekenis te hebben gespeeld. Ahmad al K. was daar naar eigen zeggen om te onderhandelen over zijn twee broers, die gevangenzaten bij het Syrische regeringsleger. De bedoeling was een uitruil van gegijzelden te organiseren: zijn broers tegen de kolonel. Wat toen niet lukte – de kolonel eindigde met kogelgaten in de rivier – lukte volgens Al K. een halfjaar later wel, toen een andere gevangengenomen hooggeplaatste militair werd geruild voor zijn twee broers.

Justitie wil nog getuigen horen die zich in Duitsland, Zwitserland, Turkije en Syrië bevinden, waardoor de inhoudelijke behandeling van de zaak een tijd op zich laat wachten. Intussen is de 12-jarige dochter van Ahmad Al K. gediagnosticeerd met een ernstige vorm van kanker. Zijn advocaat vroeg daarom de verdachte voor twaalf weken vrij te laten uit voorlopige hechtenis, zodat hij zijn familie kan bijstaan in de periode van behandeling. ‘Ze heeft haar vader nodig.’

De officier van justitie zei het risico te groot te vinden dat Ahmad Al K. dan ‘de benen neemt’. Na kort beraad besloot de rechtbank dat de Syriër inderdaad niet tijdelijk naar huis mag, daarvoor zijn de verdenkingen te ernstig. ‘We wensen u uiteraard het beste met de gezondheid van uw dochter’, zei de rechter nog, voordat Al K. door bewakers werd weggeleid.