Symbolen

Een jaartje geleden had ik toevallig van heel dichtbij Sophia Loren nog eens gezien. Ik liep door de hall van een duur hotel in Berlijn toen al mijn hormonen me opdroegen even naar links te kijken. En daar passeerde ze - precies acht dagen jonger dan haar Franse evenknie, en nog altijd aangrijpend mooi; ze werd omringd door een groepje iets te jonge mannen, en nergens een gemaltraiteerd mededier te bekennen.

Zou dat nou het verschil zijn tussen ecologie en economie?

Ik ben dol op Milieu, maar juist daarom vind ik het wel eens jammer dat het vaak wordt omhelsd door mensen die zich van een pluizige, vreugdeloze of zelfs ronduit lelijke kant laten kennen.

Engelse furies - elk moment verwacht je dat ze de paraplu tussen hun benen zullen steken om er als op een bezemsteel mee weg te vliegen - die in een van zichzelf per definitie al deprimerend Engels havenkwartier proberen een konvooi jong slachtvee tot staan te brengen: het dient een prachtig doel, maar het is geen verheffende aanblik.

Een zwerm natuurvrienden die in de eigenaardigste uitdossingen, in de buurt van Schiphol koortsachtig bezig zijn vijfhonderd bomen te planten op de plek waar het prille groen in 2003 toch onteigend zal blijken te zijn ter wille van de Baan van Kok: niet echt een onvergetelijk schilderij.

Greenpeacers die niet zelden met een zekere gretigheid de bondage met een ijzeren hek, en de daarna bijna altijd onvermijdelijke confrontatie met de wapenstok zoeken: je sympatiseert met de intenties, maar in esthetisch opzicht laat de uitvoering dikwijls zo veel te wensen over.

Stel nou eens dat iemand als

Sophia Loren bereid was zich voor al die dingen als activiste in te zetten.

Dan kwam ze - sigaret in de mond, sprayend uit een spuitbus om geen last van insecten te hebben - in haar nertsmantel aanvliegen, at een sandwich jong roze vlees, legde in de VIP-room mede namens Groen Links en de haastig toegesnelde Wolffensperger een eerste verklaring af, liet zich in een stevige auto over Hollands snelwegen naar de Betuwe rijden, en bezwoer de verzamelde burgemeesters dat zonder het groene licht van haar en Ria Beckers geen enkele dijk verzwaard mocht worden, zo goed als het nu ook maar eens uit moest zijn met alle verontreiniging, alle uitstoot, alle bont en alle monoboxen, waarna ze ijlings zou terugvliegen naar haar filmstudio.

Zou dat niet oneindig veel meer indruk op de samenleving maken dan tweehonderd hartstochtelijke oproepen van een zelfgebreid meisje van de Dierenbescherming dat zichtbaar door weer en wind en met één vegetarische boterham op haar nuchtere maag naar Het Capitool is komen fietsen?

Het is natuurlijk een beetje de hypothetische vraag die al in de jaren zestig soms werd opgeworpen: hadden de oproerige studenten, de revolutionaire beeldende kunstenaars en de radicale spellingshervormers de maatschappij toen niet efficiënter omgeturnd gekregen als ze hun haar hadden laten knippen en een das hadden omgestrikt?

Maar we zullen nooit weten of het had geholpen, want ze deden het niet.

Ik kijk naar het oude vrouwtje te midden van gekooide varkens en gekiste kalveren op een demonstratie in Straatsburg.

Kon ik maar vergeten dat ze dertig jaar geleden het symbool van iets heel anders is geweest.