Stoelendans op 10 Downing Street

Het is kort na het middaguur wanneer David Cameron voor het laatst als premier een volgepakt Lagerhuis betreedt. Er klinkt gejuich, gejoel en applaus. Vanaf de publieke tribunes kijken zijn vrouw Samantha en hun drie kinderen toe wanneer hij voor de 146e keer de kamervragen gaat beantwoorden, het onderdeel van zijn baan waar Cameron het beste in is. Daarbij komen doorgaans al zijn talenten samen: gevatheid, humor en zijn kostschooltalent om politieke vijanden genadeloos te plagen. Boven alles, de charme, de verraderlijke charme die de Engelsen eigen is.

Is hij niet de ideale presentator voor Top Gear, suggereert Danny Kinahan, de eerste vragensteller, 'of desnoods manager van de Engelse voetbalploeg?' De Noordierse Unionist voelt de uitgelaten stemming prima aan, Brexit-crisis of geen Brexit-crisis. Cameron bedankt voor de eer. 'Deze banen zijn een stuk zwaarder.'

Jeremy Corbyn besluit niet achter te blijven. De Labour-leider dankt Cameron, die hij niet kan uitstaan, voor de vrijlating van Shaker Aamar uitGuantánamo Bay en de legalisering van het homohuwelijk, mede dankzij Labour, dat laatste. En is hij het niet met Theresa May eens dat het voor jonge mensen steeds moeilijker is om op de huizenladder te klimmen? Frans van Dusschoten had geen betere voorzet kunnen geven. Het biedt Cameron de kans zijn opvolgster te feliciteren en op te merken dat het 2-0 voor de Tories is in de strijd om het aantal vrouwelijke premiers. 'En dat zonder roze campagnebus!' een plaagstoot naar de feministen van Labour.

undefined

Met de minuut wordt de stemming speelser, deels om een gevoel van weemoed te onderdrukken.

Corbyn, keurig in pak, vraag Cameron om zijn moeder te bedanken voor het kledingadvies en Cameron vergelijkt zijn tegenspeler met de Zwarte Ridder uit Monty Python's Heilige Graal, die bij elke gruwelijke verwonding 'Het is maar een schram' of 'Het is maar een vleeswond' roept. Vanuit de bankjes achter hem krijgt Cameron veren in zijn kont - in plaats van dolken in de rug - en Cameron toont een foto van hemzelf met Downing Street-kat Larry, teneinde de fielterige geruchten te doden dat hij de officiële muizenjager niet mocht. Een grap over Corbyn kat El Gato is onvermijdelijk.

Oudere commentatoren denken aan de woorden van de satiricus Peter Cook, die in de jaren zestig opmerkte dat het koninkrijk 'het gevaar loopt giechelend in de zee te verdwijnen'.

Nadat hij de laatste vragensteller, zijn oude mentor Kenneth Clarke, verzekert dat hij een actieve parlementariër zal blijven, houdt Cameron een slotrede. Hierin zegt hij met zelfspot dat 'hij ooit de toekomst was', een wenk naar zijn eerste confrontatie met Tony Blair toen hij dat over de toenmalige premier zei. Hij krijgt een ovatie voor deze masterclass in politiek. Een staande van zijn partijgenoten, een zittende van de oppositie. Tien minuten later maakt de 50-jarige de laatste, korte rit naar 10 Downing Street, uitgewuifd door Lagerhuispersoneel, fractiegenoten en toeristen.

In de namiddag, na theetijd, nog een slotrede voor de deuren van 10 Downing Street, niet met gebroken stem na het referendum maar strijdlustig. Voor het eerst kan iedereen zijn kinderen zien, Nancy, Elwen en Florence. Hij spreekt over zijn erfenis, over onder meer de toegenomen werkgelegenheid, de kortere wachtlijsten in de ziekenhuizen en de nieuwe vrije scholen. 'Politiek gaat over het dienen van de bevolking, in het nationale belang. Daar zit een groot gevoel van Britse fair play.'

Dan begint de tocht waar elke premier tegenaan hikt. De laatste keer naar Buckingham Palace, via Trafalgar Square en over de Mall. Elizabeth, die eerder op dag nog plichtsgetrouw een lintje heeft doorgeknipt, neemt het ontslag van haar premier in ontvangst, de man wiens hoffelijkheid ze waardeert, maar zijn loslippigheid iets minder. Korte tijd later ontvangt ze haar dertiende premier, die in de wieg lag toen Elizabeth premier Anthony Eden van wijze raad voorzag. Ze knielt voor de vorstin, kust haar hand, gevolgd door een kopje thee. Prins Philip maakt kennis met zijn naamgenoot, Philip May.

Ingezworen laten de Mays zich naar de ambtswoning rijden. Op de plek waar Cameron een uur eerder stond, prijst de 75e premier van het Verenigd Koninkrijk diens gevoel voor sociale rechtvaardigheid. Daar belooft May op voor te bouwen, de nadruk leggend op de volledige naam van haar partij: de Conservative and Unionist Party. 'Dat betekent niet alleen dat we geloven in een eenheid tussen de naties van het Verenigd Koninkrijk, maar ook tussen de burgers - ieder van ons - wie we ook zijn en waar we ook vandaan komen.'

Het roept herinneringen op aan het citaat uit een gebed van Franciscus van Assisi dat Thatcher, op dezelfde plek, bij haar aantreden citeerde. 'Waar onenigheid is, moeten we harmonie brengen.' De partij heeft nu een nieuw moederfiguur gevonden.