Sting: 'Ik ben gelukkiger dan ooit, maar voor mensheid en planeet is het een barre tijd'

De ogen moeten even wennen aan het halfduister in de kleedkamer van de AFAS Live (voorheen Heineken Music Hall), die is ingericht als de tent van een tarotlezeres. Kaarslicht. Wierook. Wandkleden bedekken de twee grootste en witste muren. Over tafels en tafeltjes zijn doeken gedrapeerd.

Je zou de 'bewoner' in lotushouding verwachten, mediterend op een matje of bezig aan een of andere yoga-oefeningen, maar nee: Sting (65), English New Yorker in Amsterdam, komt fluitend uit de badkamer gelopen, leesbril op, het gezicht vol scheerschuim. 'Wil je ook? Niet zo nodig hè, zo te zien?'

Terwijl het mes huidkleurige banen over wangen en kin trekt, zegt Sting dat zijn Amsterdamse concerten van de laatste jaren steeds kleiner en intiemer worden: in 2007 stond hij met de herenigde Police in de Amsterdam Arena, in 2014 met Paul Simon in de Ziggo Dome en nu dus met zijn eigen 'Sting-revue, met veel gasten, onder wie mijn zoon Joe' in de AFAS Live.

'Als dat zo doorgaat kom ik vanzelf weer in Paradiso of de Melkweg terecht', zegt hij. 'Zou eigenlijk erg leuk zijn. Volgens mij speelde ik in 1977 in een van die twee.'

Bijna goed: The Police traden in 1977 in beide zalen op. In maart in Paradiso, in oktober in de Melkweg. De band speelde dat jaar ongeveer overal in Nederland, van Rotterdam tot Nijmegen, van Eindhoven tot Groningen en (we verzinnen dit niet) dorpscafé De Kienstobbe in Tweede Exloërmond. 'Nederland was ons eerste buitenland', zegt hij, 'en de bijzondere relatie is altijd gebleven. Amsterdam is een warm bad. Altijd fijn publiek.'

Hij spoelt zijn scheermes af, begraaft zijn gezicht in een handdoek en ploft in de tweezitter, plots ernstig kijkend. Hij weet waarvoor we komen: 'Tips, toch? Aanbevelingen? Cultuur en persoonlijke smaak?'

Zijn manager waarschuwde ons al en Sting herhaalt haar woorden nog eens: 'Ik zal eerlijk zijn: ik houd niet zo van dat concept.'

Not very fond of it. Sting heeft zijn interviews liever een beetje standaard, over zijn muziek (bij voorkeur zijn jongste album 57th & 9th) en zijn tournees. Zelfs de vraag of er nog een Police-reünie komt (antwoord: geen sprake van) heeft hij liever dan afwijkende spelletjes. Ook díé is vertrouwd, namelijk.

Vanwaar die frisse tegenzin? Hier in zijn tijdelijke heiligdom dringt zich, heel subtiel en impliciet, een ander antwoord op die vraag op dan je vooraf misschien in je hoofd had: hij lijkt er een beetje onzeker over te zijn. Hij neemt een notitieblok op schoot waarop hij ter voorbereiding titels van boeken en platen heeft genoteerd.

Een beetje geruststellen dan maar: maakt u zich geen zorgen, meneer Sting, niet te serieus, u hoeft niet op te sommen. Vertel maar gewoon over dingen en mensen die u mooi, goed en bijzonder vindt. Fouten kunt u eigenlijk niet maken.

'Nou, goed. Dank je. Zullen we maar gewoon beginnen?'

Laten we dat doen. Al gauw gaat het notitieblok opzij en krijgt Sting er schik in.

_{Tekst gaat verder onder de foto.}

1. Album: The Beatles - A Hard Day's Night (1964)

'Ik zou Bitches Brew van Miles Davis kunnen noemen, omdat het waarschijnlijk de plaat is die ik het vaakst draaide, maar eigenlijk hoef ik over hét muziekalbum van mijn leven niet lang na te denken: A Hard Day's Night van The Beatles. Dankzij die plaat ben ik muziek gaan maken. Het was mijn eerste elpee, ik was 12 jaar toen ik hem kreeg en mijn leven stond in één klap op zijn kop.

'Het was zo inspirerend. Die jongens kwamen uit Liverpool: een noordelijke havenstad die goed te vergelijken viel met Newcastle, waar ik opgroeide. Het waren grammar school boys, lyceumjongens, net als ik. Ze veroverden de wereld met hun eigen liedjes. Daarmee moedigden ze een hele generatie Engelse jongens aan om het óók te proberen. Dankzij The Beatles had ik er de moed voor. De impact van die elpee op mijn leven kun je onmogelijk overschatten.

'Heb jij kinderen, trouwens? Dan zul je me vergeven dat ik ook het beste album van 2016 wil tippen: Information van Eliot Sumner, mijn dochter. Slimme teksten, mooie songs en gelukkig een mespuntje songschrijversinvloed van haar oude heer. Althans, dat meen ik te horen.'

_{Tekst gaat verder onder de Spotify-link.}

2. Podium: Arena di Verona, Italië en Théâtre antique d'Orange, Frankrijk

'Veel van mijn concerten zijn in zalen als deze AFAS-nogwat waarin we nu zitten: nieuw, multifunctioneel, aan de rand van grote steden. Dat heeft zo zijn voordelen, maar een ziel hebben die gebouwen nog niet. We werken eraan, zullen we maar zeggen.

'Ik ben dol op openluchttheaters uit de Oudheid. De mooiste waar ik heb gespeeld, zijn die van Orange in Frankrijk en Verona in Italië. Daar optreden gaf me kippevel: een historische sensatie. Als je je voorstelt wat op die podia allemaal te zien en te horen is geweest. Wie er in die kleedkamers hebben gezeten. Er zit drama in die oude stenen.

'Om heel andere redenen zal ik de rest van mijn leven iets bijzonders voelen bij de Bataclan in Parijs. Die zaal mocht ik in november heropenen, een jaar na de aanslagen. Ik spreek redelijk Frans, dus ik opende met een paar woorden over die vreselijke dag. Daarna speelde ik Fragile, het lied waarmee ik normaliter afsluit.

'Het was moeilijk, na afloop was ik helemaal leeg, maar ik geloof dat het een goede avond was. Na Fragile waren we los, het publiek en ik, en konden we er een mooie avond van maken. Ik wil echt nooit meer zoiets doen, maar onvergetelijk was het wel.'

3. Stadswandeling: van Upper West Side naar Hell's Kitchen (Manhattan, New York)

'Ik zal altijd een beetje Engelsman in New York blijven, maar onderhand voel ik me toch ook wel echt New Yorker in New York. Ik heb verschillende huizen, bijvoorbeeld ook in Londen en Toscane, maar New York voelt het meest als mijn woonplaats.

'Mijn laatste album 57th & 9th nam ik op in een studio in Hell's Kitchen aan de westkant van Manhattan. Zelf woon ik aan de Upper West Side. Ik wandelde elke ochtend naar mijn werk, zuidwaarts langs 9th Avenue. Tijdens die wandeling moest ik een heel druk kruispunt over: 9th Avenue en West 57th Street. Daar stond ik vaak lang te wachten in de ochtendspits. Gek genoeg kwamen dán de gedachten op gang: over liedjes, over teksten, over mijn leven en hoe gelukkig ik ben.

'Nooit eerder was New York zo nadrukkelijk mijn muze. Tijdens dat loopje zag ik alles dat de stad uniek maakt. De wandeling is me zo dierbaar geworden dat ik hem ben blijven maken, ook toen de plaat af was en ik in Hell's Kitchen eigenlijk niets meer te zoeken had.'

4. Roman: Lavie Tidhar - A Man Lies Dreaming (2014)

'Ik lees ontzettend veel als ik tournee ben. Op elk moment ben ik in twee, drie boeken bezig. Ik lees ze dwars door elkaar heen. Op dit moment zijn dat Nutshell van Ian McEwan, de memoires van John Le Carré getiteld The Pigeon Tunnel en de biografie Montaigne door Stefan Zweig.

'Het beste boek dat ik vorig jaar las, is A Man Lies Dreaming van Lavie Tidhar, een vorm van fictieve geschiedschrijving volgens een soort 'what if'-principe. Ik ben daar dol op, als het tenminste goed en intelligent gedaan is.

'De hoofdpersoon van het boek is een Jood in Auschwitz die in zijn hoofd een parallelle, alternatieve werkelijkheid schept, waarin de nazi's in 1939 zijn verslagen na een coup van de socialisten. Ze zijn uitgeweken naar Engeland, waar ze zich hebben toegelegd op prostitutie en drugshandel. Hitler werkt als een privédetective in Soho.

'Het klinkt belachelijk en het is ook zeker met veel gevoel voor ironie opgeschreven, maar tegelijkertijd is het zó slim geconstrueerd en ontvouwt zich een dusdanig spectaculaire ontknoping dat je het allemaal doodernstig gaat nemen.

'Lang leve échte boeken, trouwens. Voor mij geen digitale boeken; ik wil papier in mijn handen en ik bewaar al mijn boeken als een soort trofeeën. Zelfs de meest verfomfaaide pocketeditie uit mijn schooltijd, van Joseph Hellers Catch-22, heb ik nog op de plank staan.'

5. Meditatie: Transcendente meditatie

'Ik ben nog altijd gek op touren, juist omdat de dagen zo allesverzwelgend saai zijn. Ik sta op, ik lees, ik doe één interview, ik doe een soundcheck, ik eet wat, ik speel mijn show, drink nog iets in de bar en trek me terug in mijn hotelkamer. Heerlijk.

'Mijn streven is tweemaal per dag twintig minuten te mediteren, maar meestal kom ik maar tot één sessie. Ook goed. De man die me aan het mediteren kreeg, is mijn goede vriend David Lynch, de filmregisseur, met wie ik in de jaren tachtig aan de speelfilm Dune werkte. Op de set vertelde hij over transcendente meditatie. Hij is een prominente beoefenaar.

'Ik herinner me dat ik verbaasd was: het was totaal niet zweverig of religieus, maar eigenlijk heel praktisch. Gewoon een techniek waarmee je voorkomt dat je hersenen als een nest puppy's door de kamer stuiven. Ogen dicht, alles loslaten en wachten tot je voelt dat je in een andere mentale toestand belandt. Ik heb er al meer dan dertig jaar baat bij.'

6. Album: Paul Simon - Stranger To Stranger (2016)

'In 2014 ging ik op wereldtournee met Paul Simon. We woonden jarenlang in hetzelfde gebouw in New York, waren praktisch buren. Het idee samen een voorstelling in elkaar te sleutelen, ontstond letterlijk in de hal.

'Fan van Pauls werk was ik al veel langer: als verhalende songschrijver ben ik enorm door hem beïnvloed. Maar tijdens onze gezamenlijke tournee ben ik nog dieper onder de indruk geraakt van zijn kunstenaarschap en muzikale creativiteit. Daarom raad ik iedereen zijn laatste album aan: Stranger To Stranger, echt een prachtige, knap gemaakte, sprankelende en avontuurlijke popplaat, zéker voor een man van zijn leeftijd.

'Niet veel Europeanen weten dat ik vorig jaar een vergelijkbare duotournee met Peter Gabriel heb gedaan, alleen door Noord-Amerika. Het was een nog veel meer geïntegreerde voorstelling was dan de Simon-Stingtournee. We speelden ook mee in elkaars liedjes en coverden elkaars werk. Misschien komen we nog met die show naar Europa. We gaan proberen dat voor elkaar te krijgen.'

_{Tekst gaat verder onder de Spotify-link.}

7. Voetbalclub: Newcastle United FC

'Wij Geordies zijn anders dan andere Engelsen, met een eigen taaltje en een eigen cultuur. Ik kom zelf uit Wallsend, waar vroeger de scheepswerven waren. Over mijn jeugd en de teloorgang van de werven schreef ik in 2014 een toneelstuk, The Last Ship, een soort musical, een stukje Tyneside op Broadway. Volgend jaar gaan we er eindelijk mee naar Groot-Brittannië. Ook naar Newcastle.

'Wallsend staat symbool voor de tragiek van Newcastle: de steenkolenmijnen, de industrieën, de schepen, het is allemaal verdwenen en daarmee ook de sociale cohesie en de arbeiderssaamhorigheid die ik me nog goed herinner. De regio heeft tijdens het Brexitreferendum massaal 'leave' gestemd, wat ik wel verwacht had, maar het maakte me toch verdrietig en boos.

'De mensen projecteren hun heimwee naar vroeger tegenwoordig op de voetbalclub: Newcastle United, de Magpies, echt een grote, bijzondere volksclub, die ik op de voet volg. Vanavond spelen we thuis tegen Burton Albion. Na mijn optreden is de uitslag het eerste wat ik weten wil. Als we winnen, ben ik blij. Als we verliezen, baal ik.'

8. Wereldleider: Paus Franciscus (Jorge Mario Bergoglio, 1936)

'Ik ben 65, ik voel me fit en ik ben ontzettend tevreden over mijn leven. Mijn zevende decennium op deze wereld bevalt me geweldig goed, tot nu toe. Ik ben in veel opzichten gelukkiger dan ooit, maar voor de mensheid en de planeet is het natuurlijk een barre tijd.

'Trump. Het Brexitschorriemorrie. Poetin. Erdogan. Assad. Het zijn clowns die niets anders doen dan hun eigen onmetelijke stupiditeit en misdadigheid etaleren.

'Laatst zat ik me af te vragen of ik eigenlijk nog een wereldleider kan verzinnen die ik werkelijk respecteer. Tot mijn eigen verbazing kwam ik uit bij de paus: paus Franciscus, meneer Bergoglio. Dat zeg ik nota bene als afvallige katholiek. Ik ben agnost.

'In het verleden zijn er foute pausen geweest, maar Franciscus is er eentje die oproept tot respect en naastenliefde voor álle mensen, of ze nou christenen zijn of niet. Eigenlijk ken ik geen andere leider die dat zo overtuigend doet. Ik geloof dat hij het meent.

'Tjonge, deel ik nou een pluim uit aan het opperhoofd van de katholieken? De Sting van 1977 zou niet goed zijn geworden.'