Stephen Emmott

Stephen Emmott: Tien miljard - Kan de aarde de mensheid aan?

***

Uit het Engels vertaald door Roos van de Wardt.

Atlas Contact; 208 pagina's; euro 12,50.

Heeft het zin om in het klimaatdebat de nuance te blijven zoeken? De vraag bekruipt je bij het lezen van Tien miljard van de Britse computerwetenschapper Stephen Emmott. Hij is verbonden aan Microsoft Research maar schreef dit boekje op persoonlijke titel.

De wereld, is zijn eendimensionale stelling, gaat naar de verdommenis door overbevolking (10- tot 28 miljard mensen over een eeuw), grondstoffentekorten, watergebrek en een totaal ontsporend klimaat (2-7 graden opwarming).

De aarde, houdt Emmott de lezer in korte statements voor, kan zoveel mensen domweg niet aan, alle grenzen zijn nu al overschreden en eigenlijk weten we helemaal niet wat we moeten doen. Git- en gitzwart is het scenario dat hij schetst en dat op pagina 196 eindigt met een ongewoon rechtstreekse vaststelling: 'Volgens mij zijn wij de lul.'

Niet precies in die bewoordingen misschien, maar het is natuurlijk allemaal allang vastgesteld. Al in de jaren tachtig en negentig waarschuwde het befaamde WorldWatch instituut voor de naderende catastrofe, zowel op het gebied van voedsel als water als klimaat. Tegenwoordig hameren milieu-organisaties op de eindigheid van de planeet en haar draagvermogen, via de zogeheten ecologische voetafdruk. De mens, is dan de boodschap, gebruikt al tweemaal zo veel als de aarde kan dragen en leveren.

Wat Emmott de moeite waard maakt is zijn rauwe toon. Die maakt dat zijn boekje, de weerslag van een spraakmakende reeks Britse lezingen, gemakkelijk is weg te zetten als alarmistisch doemdenken. Klimaatporno van de ergste soort, vonden klimaatsceptici. Contraproductief, vonden wereldredders.

Tegelijk roept dat de vraag op waarom er, met alle signalen op rood, zo verbijsterend weinig gebeurt om het tij te keren. Stel, is Emmotts retorisch listige voorbeeld, we stellen vast dat er een komeet op de aarde afraast die op 3 juli 2073 inslaat. Doen we dan niks? Nee, dan zetten we alles op alles, trekken wetenschappers uit hun holen, denken over vluchtscenario's en andere oplossingen. Zo niet met de groeiende wereldbevolking, die ongegeneerd doorconsumeert en -stookt tot de wal het schip keert.

Klimaatverdragen worden moeizaam gesloten en vervolgens niet uitgevoerd. Alternatieve technologie komt niet van de grond of schiet bij voorbaat tekort. De bezitters van de laatste voorraden grond- en brandstoffen peinzen er niet over om bij stijgende marktprijzen een fortuin in de grond te laten zitten. Sterker: Rusland kan niet wachten tot Siberië en de poolzee ontdooien. Iedereen graait, constateert Emmott bitter.

Extreem, zeker. En bepaald ongewoon is, dat Emmott in feite de moed opgeeft. Misschien moeten we een geweer kopen, is zijn suggestie, en afwachten tot we elkaar te lijf beginnen te gaan.

Ongepast en in feite onacceptabel, natuurlijk. Wel iets om in onze leunstoel eens serieus over na te denken. Wat als het echt te laat blijkt?

undefined